Khói đen bốc lên từ trại tị nạn Jenin của người Palestine trong cuộc đụng độ với quân đội Israel ở Bờ Tây bị chiếm đóng vào ngày 9/11/2023. (Ảnh: Zain Jaafar/AFP/Getty Images)
HOA KỲ - Hôm 05/12, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken tuyên bố Hoa Kỳ sẽ bắt đầu từ chối cấp thị thực cho những người định cư Israel bị cáo buộc thực hiện các vụ tấn công bạo lực nhằm vào người Palestine ở Bờ Tây.
Bộ trưởng Ngoại giao Mỹ cho biết trong một tuyên bố "Hôm nay (05/12), Bộ Ngoại giao đang thực hiện chính sách hạn chế thị thực mới nhắm vào các cá nhân được cho là có liên quan đến việc phá hoại hòa bình, an ninh hoặc ổn định ở Bờ Tây, bao gồm cả việc thực hiện các hành vi bạo lực hoặc thực hiện các hành động khác nhằm hạn chế quyền tiếp cận của dân thường với các dịch vụ thiết yếu và các nhu cầu cơ bản”.
Động thái này diễn ra một tháng sau khi Mỹ đưa Israel vào danh sách tham gia Chương trình Miễn thị thực (Visa Waiver Program - VWP) của nước này vào ngày 27/9. Chương trình này cho phép hầu hết công dân Israel được miễn thị thực khi nhập cảnh vào Hoa Kỳ.
Các quan chức trong chính quyền ông Biden đã nhiều lần bày tỏ quan ngại với những người đồng cấp Israel về những người định cư đã xây dựng các cộng đồng định cư ở Bờ Tây trong nhiều năm. Những khu định cư này thường là điểm gây tranh cãi trong cuộc xung đột kéo dài giữa Israel và Palestine, trong đó những người phản đối cho rằng các khu định cư này ngày càng lấn sâu vào lãnh thổ mà người dân Palestine tuyên bố chủ quyền và làm suy yếu các nỗ lực đạt được giải pháp hai nhà nước.
Ông Blinken nói: “Chúng tôi đã nhấn mạnh với chính phủ Israel rằng cần phải làm nhiều hơn nữa để buộc những người định cư cực đoan đã thực hiện các cuộc tấn công bạo lực chống lại người Palestine ở Bờ Tây phải chịu trách nhiệm. Như Tổng thống [Joe] Biden đã nhiều lần tuyên bố, những cuộc tấn công đó là không thể chấp nhận được”, ông Blinken cho biết hôm 5/12.
“Tuần trước tại Israel, tôi đã nói rõ rằng Hoa Kỳ sẵn sàng hành động thông qua các cơ quan chức năng của mình”.
Ông Blinken cho biết chính quyền ông Biden đang nhấn mạnh sự cần thiết phải giảm bớt tình trạng bạo lực với chính quyền của cả hai bên.
“Chúng tôi cũng tiếp tục hợp tác với giới lãnh đạo Israel để đảm bảo rằng Israel phải thực hiện các biện pháp bổ sung để bảo vệ thường dân Palestine khỏi các cuộc tấn công cực đoan”.
Ông Blinken nói thêm: “Chúng tôi cũng sẽ tiếp tục hợp tác với chính quyền Palestine để làm rõ rằng họ phải nỗ lực nhiều hơn nữa để hạn chế các cuộc tấn công của người Palestine nhằm vào người Israel. Cả Israel và chính quyền Palestine đều có trách nhiệm duy trì sự ổn định ở Bờ Tây”.
Ông Blinken không nêu tên bất kỳ cá nhân nào sẽ bị hạn chế cấp thị thực.
Tại cuộc họp giao ban ngày 05/12, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ Matthew Miller cho biết luật pháp hiện hành cấm nêu tên bất kỳ công dân Israel nào bị cấm nhập cảnh vào Hoa Kỳ.
Ông Miller nói rằng bất kỳ công dân Israel nào đã có thị thực Hoa Kỳ và được chỉ định áp dụng các biện pháp trừng phạt mới này sẽ được thông báo rằng thị thực của họ đã bị thu hồi. Ông cho biết những người định cư Israel bị trừng phạt khác (trước đây không có thị thực hiện tại của Hoa Kỳ) và cố gắng vào Hoa Kỳ sẽ bị từ chối yêu cầu nhập cảnh trong hệ thống VWP. Đồng thời đơn xin thị thực của họ sẽ bị từ chối nếu họ tìm cách nhập cảnh vào Hoa Kỳ thông qua con đường đó.
Bạo lực leo thang ở Bờ Tây
Trong khi Bờ Tây là nơi xảy ra các vụ bạo lực tương tự giữa những người định cư Israel và người Palestine trong nhiều năm, ông Miller xác nhận rằng các biện pháp cấp thị thực mới này thể hiện lệnh trừng phạt đầu tiên của Hoa Kỳ đối với người định cư Israel trong vài năm.
Các biện pháp trừng phạt mới của Mỹ được đưa ra sau khi tổ chức khủng bố Hamas xâm nhập vào Israel từ Dải Gaza vào ngày 07/10 và thực hiện các cuộc tấn công trên diện rộng, sát hại khoảng 1.200 người Israel và bắt cóc thêm khoảng 200 người khác làm con tin, kích động phản ứng quân sự của Israel trên khắp Dải Gaza. Bờ Tây, nơi tách biệt về mặt địa lý với Dải Gaza, đã chứng kiến nhiều vụ bạo lực trong những tháng trước cuộc tấn công của Hamas ngày 07/10.
Ngày 19/6, lực lượng vũ trang Israel đã đột kích vào trại tị nạn Jenin ở Bờ Tây để bắt giữ hai đối tượng bị truy nã. Cuộc đột kích nhanh chóng leo thang thành một cuộc đấu súng. Ít nhất 5 người Palestine thiệt mạng và cuối cùng hơn 90 người bị thương.
Một ngày sau cuộc đột kích của quân đội Israel, hai tay súng người Palestine đã giết chết 4 người Israel và làm bị thương 4 người khác gần khu định cư Eli của Israel ở Bờ Tây. Ngày hôm sau, hàng trăm người định cư Israel đã tiến vào cộng đồng Turmus Ayya của người Palestine lân cận và đốt cháy hàng chục ô tô cũng như nhà cửa.
Chỉ vài ngày sau hàng loạt vụ tấn công bạo lực sau cuộc đột kích trại tị nạn Jenin, chính phủ Israel đã phê duyệt kế hoạch xây dựng hơn 5.000 ngôi nhà mới tại các khu định cư của người Do Thái ở Bờ Tây.
Bạo lực giữa những người định cư Israel và người Palestine tiếp tục diễn ra ở Bờ Tây trong suốt mùa hè.
Hôm 05/12, ông Miller cho biết: “Bạo lực đã gia tăng tính đến ngày 07/10. Mức độ bạo lực đã có sự gia tăng đáng kể so với mức độ bạo lực vốn đã tăng cao kể từ ngày 07/10”.
Ông Miller cho biết những hạn chế mới về thị thực của Hoa Kỳ hiện đã được bảo đảm.
“Chúng tôi chưa thấy chính phủ Israel có đủ mức độ hành động để buộc người dân phải chịu trách nhiệm chính đáng".
(Theo NTD News)
(ntdvn.net, Huyền Anh biên dịch)
