Người biểu tình và người đưa tang tập trung tại Đại sứ quán Nga sau cái chết của Alexei Navalny vào ngày 16/2/2024 tại Washington, DC. (Ảnh: Kevin Dietsch/Getty Images)

NGA - Alexei Navalny, lãnh đạo đối lập Nga, xuất hiện tại một phiên tòa qua video, nói đùa với thẩm phán một ngày trước khi qua đời trong tù hôm 16/2.

"Thưa tòa, tôi sẽ gửi số tài khoản cá nhân để các ngài có thể dùng lương thẩm phán liên bang lớn của mình để tiếp tế cho tôi. Bởi vì tôi đang sắp hết tiền" do các khoản phạt, lãnh đạo đối lập Alexei Navalny, 47 tuổi, vừa cười vừa châm chọc các thẩm phán tại phiên tòa ở Moscow ngày 15/2. Ông xuất hiện trên video từ nhà tù IK-3 ở Kharp, vùng Yamalo-Nenets, miền bắc Nga.

Hãng tin Nga, Sota, cho biết phiên tòa được triệu tập sau khi xảy ra "tranh cãi" vì một quản ngục tìm cách tịch thu bút của ông Navalny. Video do hãng đăng trên Telegram cho thấy ông Navalny đứng sau khung cửa có song sắt, mặc đồng phục tù nhân màu đen và dường như vẫn khỏe. Máy quay sau đó chuyển sang các quan chức trong phiên tòa, cho thấy họ cũng cười khi nghe Navalny nói đùa.

----

Navalny, ngày 14/2, viết trên X rằng nhà tù đã phạt ông biệt giam 15 ngày. Ông Navalny cho biết "Đây là lần thứ 4 bị biệt giam trong vòng chưa đến hai tháng tôi đến nhà tù này".

Cơ quan quản lý nhà tù Nga thông báo chính trị gia đối lập Alexei Navalny đã qua đời trong cơ sở giam giữ ở tuổi 47.

Cơ quan quản lý nhà tù thuộc tỉnh Yamalo-Nenets, phía bắc nước Nga, đăng thông báo trên trang web rằng "Ngày 16/2, tại trại giam số 3, tù nhân Alexei Navalny cảm thấy không khỏe sau khi đi dạo, gần như bất tỉnh ngay lập tức. Nhân viên y tế của cơ sở đã hỗ trợ ngay lập tức và đội cấp cứu được gọi đến. Chúng tôi đã thực hiện tất cả các biện pháp hồi sức cần thiết nhưng không mang lại kết quả khả quan. Các bác sĩ của đội cấp cứu kết luận tù nhân đã qua đời".

Phát ngôn viên của Điện Kremlin, Dmitry Peskov, cho biết Tổng thống Nga, Vladimir Putin, đã được thông báo về sự việc. Ông Peskov khẳng định giới chức quản lý nhà tù đang thực hiện mọi bước cần thiết để làm rõ cái chết của Navalny.

Lyudmila Navalnaya, mẹ của Navalny, cho biết lần gần nhất nhìn thấy con trai là vào ngày 12/2 và mô tả Navalny "vẫn sống khỏe mạnh và vui vẻ". Leonid Solovyov, luật sư của Navalny, nói rằng "mọi sự đều bình thường" trong lần gặp cuối giữa hai người vào hôm 14/2. Bài đăng gần nhất trên kênh Telegram của Navalny là lời nhắn nhủ đến vợ ông, Yulia Navalnaya, vào ngày Valentine.

Giới chức địa phương nói với TASS rằng ông Navalny không có bất kỳ khiếu nại nào về tình hình sức khỏe cá nhân trong những ngày gần đây.

Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg cho biết "vô cùng đau buồn và lo lắng" trước thông tin về cái chết của Navalny. "Chúng ta cần xác minh tất cả sự thật và Nga cần trả lời tất cả câu hỏi nghiêm túc về hoàn cảnh cái chết của ông ấy".

----

Navalny vốn là luật sư, từng giữ chức lãnh đạo đảng Liên minh Nhân dân Nga đối lập năm 2019-2021 và từng dẫn đầu các cuộc biểu tình chống chính phủ. Navalny từng mở chiến dịch tranh cử tổng thống năm 2018 nhưng bị Ủy ban Bầu cử Trung ương Nga từ chối với lý do có tiền án hình sự, dù Navalny lập luận rằng hiến pháp cho phép ông tranh cử.

Ông lĩnh tổng cộng hơn 30 năm tù vì các cáo buộc như vi phạm điều khoản án treo, biển thủ, coi thường tòa án, kích động và tài trợ cực đoan, sáng lập tổ chức phi chính phủ bất hợp pháp, truyền bá chủ nghĩa phát xít và kích động trẻ em hành động nguy hiểm. Tòa án lập luận những tội danh này buộc giới chức Nga phải chuyển Navalny đến cơ sở cách xa xã hội, hạn chế khả năng tham gia chính trị, hạn chế thăm tù và gửi thư từ.

Trong khi đó, phương Tây chỉ trích các bản án đối với Navalny, cho rằng chúng mang động cơ chính trị, nhằm ngăn ông tham gia các cuộc bầu cử. Người ủng hộ Navalny đã tổ chức các cuộc biểu tình kêu gọi trả tự do cho Navalny với lý do sức khỏe ông xấu đi. Các chuyên gia nhân quyền Liên Hợp Quốc từng kêu gọi Moscow cho phép đưa Nalvany ra nước ngoài điều trị.

Cuối năm ngoái, giới chức Nga chuyển Navalny đến nhà tù vùng Yamalo-Nenets, cách Moskva 1.900 km, giáp vùng biển Kara hướng vào Bắc Băng Dương. Nhà tù có biệt danh "Sói Bắc cực", được xem là một trong những cơ sở giam giữ khắc nghiệt nhất Nga.

(Theo ntdvn.net)