Hình ảnh từ Bộ Quốc Phòng chụp bên trên khu nhà trước cuộc không kích ở tỉnh Idlib, phía tây bắc Syria. Nguồn: AAP
Thủ lĩnh của nhóm khủng bố I-S đã bị tiêu diệt trong một cuộc đột kích của Lực lượng Đặc nhiệm Hoa Kỳ ở miền bắc Syria. Tổng thống Hoa kỳ Joe Biden loan báo điều này và nói rằng nó đã giáng một đòn mạnh vào mạng lưới khủng bố toàn cầu. Cuộc tấn công cũng đã dẫn đến thương vong cho hơn một chục thường dân mặc dù đã nỗ lực để giảm thiểu những sự thiệt hại vô tội này.
Trong gần ba năm, Abu Ibrahim al-Hashemi al-Quraishi - còn được gọi là Haji Abdullah - là người cầm đầu I-S.
Trước đây, Abdullah từng là thủ lĩnh cấp cao của tổ chức khủng bố al-Qaeda, có thời điểm Mỹ ra giá 10 triệu đô phần thưởng cho loại trừ anh ta.
Mọi thứ đã kết thúc vào thứ Sáu vừa rồi, cái chết của Abdullah được Tổng thống U-S Joe Biden thông báo.
"Đêm qua, đột kích theo lệnh của tôi, lực lượng quân đội Hoa Kỳ đã loại bỏ thành công thủ lĩnh toàn cầu của ISIS, được gọi là Haji Abdullah - một mối đe dọa khủng bố lớn đối với thế giới."
Tổng thống nói rằng đó là một hoạt động quân sự, sẽ gây khó khăn cho I-S trên toàn cầu.
"Tất cả chúng ta đều nhớ những câu chuyện đau lòng: những vụ giết người hàng loạt xóa sổ toàn bộ ngôi làng; hàng nghìn phụ nữ và trẻ em gái bị bán làm nô lệ; hãm hiếp được sử dụng làm vũ khí chiến tranh. Nhưng nhờ sự dũng cảm của quân đội chúng ta, thủ lĩnh khủng bố khủng khiếp này đã không còn nữa."
Ông Tổng thống nói, cuộc đột kích diễn ra vào ban đêm do biệt kích Mỹ thực hiện tại thị trấn Atmeh của Syria, trong một tòa nhà ba tầng tồi tàn.
"Biết rằng tên khủng bố này chọn để bao bọc quanh mình bằng các gia đình có cả trẻ em, chúng tôi đã lựa chọn cuộc đột kích với nhiều rủi ro lớn hơn cho người của chúng ta lực lượng đặc biệt. Chúng tôi đã chọn cách này để giảm thiểu thương vong dân sự thay vì nhắm vào hắn bằng một cuộc không kích."
Nhưng với việc lực lượng U-S áp sát, Tổng thống cho biết, thủ lĩnh I-S đã kích hoạt một vụ nổ, tự nổ tung và giết chết các thành viên trong gia đình mình, bao gồm cả trẻ em.
Các quan chức của U-S cho biết vụ nổ quá lớn, các thi thể bị ném ra các đường phố lân cận.
Không có người Mỹ nào thiệt mạng, nhưng một máy bay trực thăng bị hư hại và sau đó bị phá hủy bởi lực lượng đặc biệt.
Tuần tự các sự kiện của vụ tấn công đột kích vẫn chưa được công bố, nhưng những người chứng kiến ở thị trấn Syria có một hồi ức sống động về các sự kiện.
Người hàng xóm Omar Saleh có thể nghe thấy cuộc đột kích đang diễn ra.
"Chúng tôi nghe thấy một người đàn ông có giọng nói có thể là người Iraq hoặc Ả Rập Saudi và anh ta đang nói chuyện với một phụ nữ. Anh ta bảo cô ấy hãy đầu hàng và tự giao nộp bản thân. Không ai trả lời. Sau đó, có tiếng súng từ máy bay và sau đó tôi nghe thấy một âm thanh như thể đó là một chiếc dù."
Saddam Al-Osman, người sống trong một trại tị nạn gần đó, nghe tin tiếng nổ lúc kết thúc cuộc đột kích.
“Trong hơn hai giờ rưỡi đến hai giờ 45 phút, họ ở trên không và chúng tôi nghe thấy âm thanh của súng máy và các cuộc oanh tạc từ máy bay trực thăng và bây giờ bạn có thể thấy nó như thế nào. Có hơn sáu trẻ em, hai phụ nữ và hai nam giới tử vì đạo trong cuộc đột kích và tấn công này."
Mỹ chưa đưa ra con số thiệt mạng cụ thể nhưng tổ chức cứu trợ Mũ bảo hiểm trắng của Syria ước tính ít nhất 13 người thiệt mạng trong cuộc đột kích, trong đó có 6 trẻ em và 4 phụ nữ.
Hình ảnh này được quay bởi các nhân viên cứu hộ đã ghi lại những khoảnh khắc sau vụ tấn công khi các thi thể được đưa ra khỏi đống đổ nát.
Một người nói khi họ nhẹ nhàng kéo thi thể một đứa trẻ từ dưới tấm bê tông ra.
Phần lớn tòa nhà vẫn còn sót lại sau vụ nổ, với các bức tường của nhiều phòng dính đầy máu.
Người ta không biết liệu tất cả các nạn nhân có liên quan đến Haji Abdullah hay không, và video quay từ khu vực cho thấy có thiệt hại đối với các tòa nhà khác.
Hoa Kỳ đã đổ lỗi cho tất cả các thương vong dân sự là do quyết định của Haji Abdullah gây ra một vụ nổ.
Người phát ngôn Ngũ Giác Đài (Bộ Quốc phòng Mỹ) John Kirby cho biết mọi nỗ lực đã được thực hiện để giảm thiểu thiệt hại về người vô tội.
"Và trong khi những hành động hèn nhát của Haji Abdullah và một số nhỏ những người theo ông ta dẫn đến cái chết, cái chết thương tâm của ít nhất ba thường dân vô tội, những nỗ lực có tính toán của lực lượng chúng tôi đã thành công trong việc bảo vệ hơn 10 phụ nữ, trẻ em và trẻ sơ sinh. Thêm vào đó, khi họ đến địa điểm, họ đã kêu gọi mọi người trong vòng vây, trong tòa nhà, tạo cơ hội cho họ rời đi một cách yên bình, lặng lẽ và để Abdullah đầu hàng. Tất nhiên, anh ta đã chọn một con đường khác."
Liên hợp quốc đã bày tỏ quan ngại về số người chết - Farhan Haq là Phó phát ngôn viên của Tổng thư ký.
"Chúng tôi lưu ý với các báo cáo lo ngại về thương vong của dân thường. Daesh (IS) đã thực hiện những tội ác ghê tởm và mang lại thảm kịch và cái chết cho hàng nghìn đàn ông, phụ nữ và trẻ em. Hệ thống Liên hợp quốc nói chung đã rất đoàn kết trong nỗ lực hành động chống lại Daesh, vì vậy bất kỳ thành công nào chống lại họ đều được hoan nghênh."
P-J Crowley là trợ lý Bộ trưởng Ngoại giao Hoa Kỳ về các vấn đề công trong nhiệm kỳ đầu tiên của chính quyền Obama.
Crowley nói với đài Al Jazeera rằng rằng sẽ mất vài tuần để hiểu bản chất của các sự kiện dẫn đến cuộc đột kích và kết quả của nó.
"Vụ nổ phát ra từ bên ngoài hay là một vụ nổ phát ra từ bên trong? Những người này là ai, chúng tôi có thông tin tình báo tốt đến mức nào, không chỉ về vị trí của thủ lĩnh Nhà nước Hồi giáo mà còn về những người ở xung quanh anh ta ... Tôi nghĩ chúng ta phải chờ đợi và để cho rất nhiều người cùng nhìn thấy. Hãy chờ cho có thêm nhiều chi tiết xuất hiện, xác minh, sau đó chúng ta sẽ tính toán đầy đủ về những gì đã xảy ra và từ đó rút ra bài học kinh nghiệm."
Ông hy vọng việc loại bỏ thủ lĩnh sẽ giáng một đòn mạnh vào nhóm khủng bố.
"Bất cứ lúc nào bạn có thể giáng một đòn vào trong hàng ngũ lãnh đạo của một nhóm như thế này đều có ý nghĩa. Chẳng hạn như Al Qaeda, nó chưa bao giờ trở lại như trước đây kể từ khi Osama Bin Laden bị tiêu diệt. Họ tất nhiên sẽ tìm lãnh đạo để bị thay thế, là những người cũng có thể có khả năng, nhưng sẽ mất một thời gian để một nhóm như Nhà nước Hồi giáo phục hồi từ sau chuyện này."
