Getty Images

QUỐC TẾ - Bộ trưởng Thương mại Mỹ Howard Lutnick tuyên bố, Washington sẽ không "đáp lễ" tương xứng ngay cả khi Việt Nam gỡ bỏ toàn bộ thuế đối với hàng hóa Mỹ.

Ông Lutnick nói trong phiên điều trần của Ủy ban Chuẩn chi Ngân sách Thượng viện hôm 4/6 (giờ Hoa Kỳ) rằng: "Chắc chắn là không. Chắc chắn là không. Đó sẽ là điều ngu ngốc nhất mà chúng ta (Hoa Kỳ) có thể làm."

Đó là câu trả lời của ông cho câu hỏi của Thượng Nghị sĩ Cộng hòa John Kennedy (bang Louisiana) về việc Mỹ sẽ làm nếu Việt Nam tuyên bố "gỡ bỏ toàn bộ quan thuế và mọi rào cản thương mại".

Ông Lutnick khẳng định Việt Nam chỉ là một "con đường để hàng Trung Quốc đi vào Mỹ".

"Việt Nam xuất cảng sang chúng ta 125 tỷ USD, còn nhập cảng từ chúng ta chỉ 12,5 tỉ USD...”

"Họ lấy hàng đó từ đâu? Họ mua 90 tỷ USD [hàng] từ Trung Quốc. Rồi nâng giá lên và gửi sang cho chúng ta. Họ chỉ là con đường để hàng Trung Quốc đi vào Mỹ.”

Ông Lutnick nói ông sẽ ''không chấp nhận thỏa thuận đó''.

Vị bộ trưởng Thương mại Mỹ nêu, ''Đó là một thỏa thuận tồi tệ. Chúng ta mới là bên có tiền."

Từ câu trả lời của ông Lutnick, ông Kennedy cho rằng chánh quyền của Trump không thực chất theo đuổi sự "đối ứng" trong việc áp dụng quan thuế.

Bộ trưởng Thương mại Mỹ khẳng định chánh quyền hoàn toàn theo đuổi nguyên tắc đó, tuy nhiên vấn đề của Việt Nam nằm ở việc nhập hàng từ Trung Quốc rồi gửi sang Mỹ.

Ông Kennedy đặt vấn đề: "Nếu họ không mua hàng từ Trung Quốc nữa thì sao,"

" Lúc đó thì đáng để nói đấy " là câu trả lời từ ông Lutnick. Ông cũng nói thêm rằng Mỹ sẽ cân nhắc đối với những hàng hóa mà Mỹ muốn được sản xuất ở Mỹ.

Tuy nhiên, ông Lutnick khẳng định vẫn có không gian đàm phán nếu Việt Nam ngừng tái xuất hàng Trung Quốc sang Mỹ.

Phiên điều trần nói trên diễn ra trong bối cảnh Mỹ đã gửi một danh sách "dài" gồm các yêu cầu "khó nhằn" tới Việt Nam trong các cuộc đàm phán về quan thuế, trong đó có những yêu cầu có thể buộc Việt Nam phải giảm bớt sự phụ thuộc vào hàng hóa công nghiệp nhập cảng từ Trung Quốc, theo Reuters hôm 3/6.

Washington muốn các nhà máy ở Việt Nam giảm sử dụng nguyên vật liệu và linh kiện từ Trung Quốc, đồng thời yêu cầu Việt Nam kiểm soát chặt chẽ hơn hoạt động sản xuất và chuỗi cung ứng của mình, theo chia sẻ từ một người được thông báo về cuộc đàm phán.

Người này không nói rõ với Reuters liệu trong đó có bao gồm các chỉ tiêu định lượng hay không.

Trước đó, Reuters đã đưa tin rằng chánh quyền Tổng thống Donald Trump muốn các quốc gia đưa ra đề nghị tốt nhất của họ về đàm phán thương mại trước ngày 4/6, trích từ một bản dự thảo thư gửi các đối tác đàm phán.

Hiện nay, nhiều thương hiệu Mỹ, bao gồm Apple và Nike, có các đối tác sản xuất tại Việt Nam. Các công ty cung ứng này thường nhập nguyên liệu và linh kiện từ Trung Quốc rồi tiến hành khâu lắp ráp cuối cùng tại nước này.

Các công ty Mỹ có thể bị ảnh hưởng nếu ông Trump sau cùng quyết định áp thuế cao đối với Việt Nam.

Theo số liệu từ Bộ Công Thương và Tổng cục Thống kê Việt Nam, năm 2024, kim ngạch xuất cảng của Việt Nam sang Mỹ đạt 136,6 tỉ USD, trong khi nhập cảng từ Mỹ chỉ đạt 13,1 tỉ USD, dẫn đến thâm hụt thương mại lên tới 123,5 tỉ USD.

Con số 123,5 tỉ USD này - khác với con số ông Lutnick nói ở trên - trùng với số liệu do văn phòng Văn phòng Đại diện Thương mại Hoa Kỳ công bố.

Con số thặng dư này có thể khiến Việt Nam hứng chịu mức thuế 46% từ Tổng thống Mỹ Donald Trump, hiện đang giảm còn 10% cho tới hạn chót ngày 9/7.

Tuần sau đàm phán

Reuters dẫn tin từ Bộ Công thương Việt Nam hôm 5/6 rằng nước này sẽ tiến hành vòng đàm phán thương mại mới vào cuối tuần tới với Mỹ, sau khi Hà Nội gửi văn bản phúc đáp các yêu cầu thương mại từ phía Washington.

Giới chức không nêu rõ thời gian và địa điểm cụ thể của vòng đàm phán thứ ba, trong bối cảnh cả hai đang được mong đợi phải đạt được thỏa hiệp trước khi thời hạn tạm ngừng áp mức thuế "đối xứng" 46%.

Thông báo được đưa ra sau cuộc gặp giữa Bộ trưởng Công Thương Việt Nam, Nguyễn Hồng Diên, và Đại diện Thương mại Hoa Kỳ, Jamieson Greer, tại Paris hôm 4/6, theo phía Việt Nam, trong đó hai bên đã đồng ý đẩy nhanh tiến độ đàm phán kỹ thuật trước vòng thương lượng thứ ba "dự kiến diễn ra trong nửa đầu tháng Sáu."

Bộ Công Thương Việt Nam và Văn phòng Đại diện Thương mại Hoa Kỳ chưa trả lời các câu hỏi của Reuters liên quan đến thời điểm cụ thể của cuộc đàm phán tiếp theo cũng như kết quả mong đợi.

Phía Việt Nam cho biết đã có phản hồi với Washington, nhưng không công bố nội dung đề nghị cụ thể.

Theo thông cáo đăng trên cổng thông tin của mình hôm 5/6, Bộ Công thương Việt Nam khẳng định Việt Nam "quyết tâm và thiện chí" tìm kiếm lập trường chung đối với những vấn đề còn tồn đọng. Bộ này không nêu chi tiết về những vấn đề cụ thể đang cần phải giải quyết.

Theo Reuters, Việt Nam là trung tâm sản xuất công nghiệp của Đông Nam Á, phụ thuộc vào xuất cảng sang thị trường Mỹ và dựa vào nhập cảng hàng công nghiệp từ Trung Quốc, vốn được lắp ráp tại Việt Nam trước khi xuất cảng.

Thông cáo của Bộ Công Thương Việt Nam nêu, tại cuộc gặp ở Paris, ông Diên và ông Greer "nhất trí cần đẩy nhanh tiến độ đàm phán, đặc biệt tập trung tối đa nỗ lực để đạt kết quả tốt nhất tại Vòng đàm phán kỹ thuật thứ ba."

Dưới áp lực từ phía Hoa Kỳ, Hà Nội đã khai triển chiến dịch trấn áp hành vi gian lận xuất xứ – chủ yếu là hàng hóa từ Trung Quốc.

Việt Nam cũng nhiều lần thể hiện thiện chí trong việc giảm các rào cản phi thuế và tăng nhập cảng hàng hóa từ Mỹ, bao gồm máy bay, nông sản và năng lượng, mặc dù hiện vẫn chưa có hợp đồng mua bán cụ thể nào được công bố.

Hôm 2/6, Reuters đưa tin rằng một lãnh đạo của Hãng hàng không quốc gia Vietnam Airlines tiết lộ sẽ quyết định đơn hàng mua 50 máy bay Boeing 737 MAX trong thời gian "rất sớm".

(Theo BBC)