Quang cảnh tòa nhà nơi đặt cơ sở của tập đoàn bán dẫn khổng lồ Micron của Mỹ tại Thượng Hải, Trung Quốc, vào ngày 22/05/2023. (Ảnh: Hector Retamal/AFP qua Getty Images)
Trung Quốc có thể sẽ mời chào các doanh nghiệp Nam Hàn vào lấp đầy khoảng trống do Micron của Mỹ để lại. Trong khi đó, phía Nam Hàn tỏ ra chưa dứt khoát trước đòn đánh lạc hướng này của Bắc Kinh.
Ngay sau khi hội nghị thượng đỉnh G-7 diễn ra ở Hiroshima, Nhật Bản, chính quyền Trung Quốc đã thông báo rằng, họ sẽ cấm các sản phẩm của nhà sản xuất chip nhớ Micron của Mỹ, viện dẫn lý do rủi ro an ninh quốc gia. Các chuyên gia cho rằng động thái này đang thử thách liên minh chống lại Bắc Kinh do Mỹ lãnh đạo.
Theo các chuyên gia, động thái cấm Micron của Bắc Kinh nhằm sử dụng sự hấp dẫn trong việc lấp đầy thị trường do Micron bỏ trống để chia rẽ Mỹ với các đồng minh của họ. Nam Hàn có thể sẽ là mục tiêu chính.
Vào ngày 21/05, chính quyền Trung Quốc đã kêu gọi các nhà vận hành địa phương trong lĩnh vực “cấu trúc thông tin quan trọng” ngừng mua hàng từ nhà sản xuất chip Micron Technology Inc. có trụ sở tại Mỹ, với lý do rủi ro bảo mật “lớn” trong khi không cung cấp bất kỳ chi tiết nào.
Đáp lại, Tòa Bạch Ốc đã lên án chính quyền Trung Quốc về lệnh cấm mua chip nhớ của Micron. Phía Mỹ gọi đó là hành động trả đũa đối với tuyên bố gần đây của Nhóm Bảy nước (G-7), nhưng cho biết lệnh trừng phạt của Bắc Kinh sẽ không ảnh hưởng đến nỗ lực cải thiện mối quan hệ giao tiếp của Washington với Bắc Kinh.
Ông John Kirby, phát ngôn viên của Hội đồng An ninh Quốc gia Tòa Bạch Ốc, tuyên bố trong một cuộc họp báo ngày 24/05 rằng, lệnh cấm mua chip của Micron do lo ngại về an ninh của chính quyền Trung Quốc là “vô căn cứ”.
Micron là nhà sản xuất chip nhớ lớn thứ ba thế giới sau Samsung và SK Hynix của Nam Hàn. Các sản phẩm chính của công ty là DRAM (Bộ nhớ truy cập ngẫu nhiên động) và NAND Flash (Bộ nhớ flash), được sử dụng rộng rãi trong điện thoại di động, PC, máy chủ, ô tô và nhiều công nghệ thiết yếu.
Mỹ và G-7 đối đầu Trung Quốc
Động thái của chính quyền Trung Quốc diễn ra ngay sau hội nghị thượng đỉnh G-7 diễn ra. Các nhà lãnh đạo G-7 đã vạch ra kế hoạch chống lại “cưỡng ép kinh tế” và các hành vi phi thị trường của Bắc Kinh.
G-7 bao gồm Mỹ, Nhật Bản, Đức, Vương quốc Anh, Pháp, Ý và Canada. Ngoài ra, Liên minh Âu châu được coi là thành viên thứ 8 một cách không chính thức.
Mặc dù không phải là quốc gia thành viên G-7, Tổng thống Nam Hàn, Yoon Suk Yeol, cũng được mời tham dự hội nghị thượng đỉnh. Điều này thể hiện mối quan hệ thắt chặt của Seoul với Mỹ, Nhật Bản và các quốc gia G-7 khác.
Nhiều người đánh giá, việc Nam Hàn tham gia G-7 chứng tỏ mong muốn của nước này trong việc tham gia các nỗ lực chống lại sự cưỡng ép kinh tế của Bắc Kinh.
(Từ trái sang) Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden, Thủ tướng Đức Olaf Scholz, Thủ tướng Anh Rishi Sunak, Thủ tướng Nhật Bản Fumio Kishida, Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen, Chủ tịch Hội đồng châu Âu Charles Michel, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron, Thủ tướng Ý Giorgia Meloni và Thủ tướng Canada Justin Trudeau bàn luận công việc vào bữa trưa trong khuôn khổ Hội nghị thượng đỉnh các nhà lãnh đạo G-7 ở Hiroshima, Nhật Bản, vào ngày 19/05/2023. (Ảnh: Ludovic Marin/AFP qua Getty Images)
Tại cuộc họp báo ngày 22/05, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Mao Ninh kêu gọi Mỹ rút lại các biện pháp trừng phạt đối với Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) và ngừng can thiệp vào công việc nội bộ của nước này.
Bà nói: “Mỹ nên hủy bỏ các biện pháp trừng phạt ngay lập tức, khắc phục các trở ngại và tạo điều kiện thuận lợi cho đối thoại”. Bà đồng thời cho biết thêm rằng, Washington nên điều chỉnh nhận thức về Trung Quốc và ngừng can thiệp vào công việc nội bộ của nước này cũng như ngừng làm suy yếu chủ quyền, an ninh và lợi ích phát triển của nước này.
Vào ngày 24/05, bà Mao tuyên bố thêm rằng, việc đánh giá an ninh mạng đối với các sản phẩm của Micron được bán ở Trung Quốc được thực hiện theo luật và quyết định mới nhất được đưa ra dựa trên những thông tin thực tế. Bà nói rằng, nó không nhắm mục tiêu vào bất kỳ quốc gia hoặc khu vực cụ thể nào, chính quyền Trung Quốc cũng không tìm cách loại trừ các công nghệ hoặc sản phẩm từ bất kỳ quốc gia cụ thể nào.
Trong khi đó, bà Mao cáo buộc Washington sử dụng an ninh quốc gia như một cái cớ để đưa hơn 1.200 công ty và cá nhân Trung Quốc vào nhiều danh sách đen khác nhau và hạn chế họ, mặc dù thiếu những bằng chứng rõ ràng về hành vi sai trái, và rằng những hành động của Washington cấu thành sự cưỡng ép kinh tế.
Chia rẽ Mỹ và Nam Hàn
Theo ông Fang Wei, một chuyên gia về Trung Quốc và là cộng tác viên thường xuyên của NTD, hãng truyền thông có liên kết với The Epoch Times, động thái cấm Micron của ĐCSTQ nhằm sử dụng thị phần mà Micron bỏ trống để chia rẽ Mỹ với các đồng minh của họ. Nam Hàn có khả năng là mục tiêu chính được nhắm đến.
Ông cho biết, lệnh cấm của Bắc Kinh đối với các sản phẩm của Micron không phải là một quyết định kinh tế mà là một quyết định chính trị.
Ông Fang cho biết vào ngày 23/05 trên kênh Fang Wei Time rằng “Mục đích trước hết là để cô lập và tấn công Mỹ. Bước tiếp theo là tách rời Washington khỏi các đồng minh của mình, chẳng hạn như trao thị trường chip bộ nhớ mà Micron bỏ trống cho Samsung hoặc SK Hynix để hấp dẫn Nam Hàn”.
Tờ Global Times của nhà nước Trung Quốc, trong một bài xã luận ngày 10/03, cho biết, chính quyền Biden đã khởi động cuộc đối thoại an ninh và kinh tế ba bên với Nhật Bản và Nam Hàn vào tháng 2 năm nay. Đồng thời, Mỹ đã bắt tay với Nhật Bản, Nam Hàn, Đài Loan và Hà Lan để thử xây dựng chuỗi công nghiệp bán dẫn toàn cầu và loại trừ Trung Quốc.
Bài báo nói thêm, “Một khi xu hướng này được hiện thực hóa, nó sẽ giáng một đòn nghiêm trọng vào chuỗi công nghiệp bán dẫn của Trung Quốc”.
Nó nói thêm rằng ĐCSTQ có thể phản ứng bằng cách “làm mọi cách để thu hút các công ty từ các nước Đông Á. Các công ty Nam Hàn là những mục tiêu tiềm năng vì họ phụ thuộc nhiều vào thị trường Trung Quốc”, vì Trung Quốc vẫn là đối tác thương mại lớn nhất của Nam Hàn.
Sau khi Bắc Kinh công bố các lệnh trừng phạt đối với Micron, một số thành viên của Quốc hội Mỹ đã yêu cầu Bộ Thương mại Hoa Kỳ trả đũa và kêu gọi các công ty Nam Hàn cẩn thận đề phòng các chiến thuật đánh lạc hướng của ĐCSTQ.
Vào ngày 23/05, Hạ nghị sĩ Mike Gallagher (Cộng hòa - Wisconsin), Chủ tịch ủy ban Hạ viện Mỹ về Trung Quốc, đã thúc giục chính quyền Biden thể hiện lập trường cứng rắn đối với Trung Quốc liên quan đến lệnh cấm Micron và yêu cầu Bộ Thương mại Mỹ áp đặt các biện pháp trừng phạt thương mại trả đũa đối với Changxin Memory của Trung Quốc.
Chủ tịch Mike Gallagher (Cộng hòa - Wisconsin) chủ trì phiên điều trần đầu tiên của Ủy ban Tuyển chọn Hạ viện Mỹ về Cạnh tranh Chiến lược giữa Mỹ và Đảng Cộng sản Trung Quốc tại Tòa nhà Văn phòng Cannon House ở Washington vào ngày 28/02/2023. (Ảnh: Kevin Dietsch /Getty Images)
Changxin Memory là nhà sản xuất chip nhớ DRAM hàng đầu của Trung Quốc. Công ty này được coi là đối thủ cạnh tranh trên thị trường chip nhớ có nhiều khả năng nhất được hưởng lợi từ lệnh cấm Micron tại Trung Quốc. Một nhà cung cấp chip nhớ flash lớn khác của Trung Quốc, Yangtze Memory Technologies, đã được thêm vào danh sách thực thể đặc biệt của Bộ Thương mại Mỹ vào tháng 12 năm ngoái.
Reuters đưa tin ông Gallagher cũng cho biết, Bộ Thương mại phải đảm bảo “không có giấy phép xuất cảng nào được Mỹ cấp cho các công ty bộ nhớ bán dẫn nước ngoài hoạt động tại [Trung Quốc] được sử dụng để lấp đầy chỗ trống của Micron và các đồng minh Nam Hàn của chúng ta, những người đã trực tiếp trải qua chính xác loại áp bức kinh tế này của ĐCSTQ trong thời gian gần đây, tương tự như vậy, nên hành động để ngăn chặn việc lấp chỗ trống”.
Lập trường chưa dứt khoát của Nam Hàn
Tháng 10 năm ngoái, Bộ Thương mại Mỹ đã công bố các biện pháp kiểm soát xuất cảng mới sâu rộng. Chúng nhằm mục đích ngăn Trung Quốc tiếp cận các thiết bị sản xuất chip tiên tiến và một số chip bán dẫn tiên tiến được sản xuất bằng công nghệ của Mỹ, cho dù các chip này có được sản xuất tại Mỹ hay không.
Tuy nhiên, cùng lúc đó, Samsung và SK Hynix được miễn trừ khỏi biện pháp kiểm soát trong một năm. Việc miễn trừ cho phép các nhà sản xuất chip mang thiết bị sản xuất chip và các thành phần khác đến Trung Quốc để duy trì hoạt động sản xuất chip của họ tại quốc gia này. Nhưng họ sẽ phải xin giấy phép xuất cảng của Mỹ sau thời gian ưu đãi.
Tuy nhiên, các quan chức Nam Hàn vẫn chưa đưa ra lập trường dứt khoát về lệnh cấp Micron và vẫn còn chia rẽ về vấn đề này.
Thứ trưởng Thương mại Nam Hàn, Jang Young-jin, nói với các phóng viên vào ngày 22/05, theo Financial Times. Samsung và SK Hynix từ chối bình luận về vấn đề này và nói “Về những gì Mỹ bảo chúng tôi làm hay không làm, điều đó thực sự phụ thuộc vào các công ty của chúng tôi. Cả Samsung và SK Hynix, với các hoạt động vận hành toàn cầu, sẽ đưa ra phán quyết về điều này”.
Ông Cho Tae-yong, người đứng đầu Văn phòng An ninh Quốc gia Nam Hàn, cho biết trong một cuộc phỏng vấn với YonhapNews TV vào ngày 23/05 rằng, sự phụ thuộc vào nước ngoài của đất nước cao hơn bất kỳ quốc gia nào khác, vì vậy việc duy trì trật tự thương mại tự do được quốc tế điều tiết là mối quan tâm cốt lõi của Nam Hàn.
Ông nói thêm rằng, các biện pháp trừng phạt của Bắc Kinh đối với nhà sản xuất chip Micron của Mỹ là mơ hồ và không rõ ràng và cần được đánh giá lại.
Ông Cho cũng cho biết, Nam Hàn và Mỹ có mối quan hệ kinh tế và an ninh rất chặt chẽ “Vì vậy, nếu Mỹ giúp chúng ta, chúng ta phải quan tâm đến quan điểm của Mỹ”.
Cờ SK Hynix (phải) và quốc kỳ Nam Hàn (trái) tung bay bên ngoài văn phòng Bundang của công ty ở Seongnam, Nam Hàn, vào ngày 29/01/2021. (Ảnh: Jung Yeon-je/AFP qua Getty Images)
Khả năng thay thế Micron là thấp
Theo Nikkei Asia, ông Mark Li, nhà phân tích của công ty đầu tư Mỹ Sanford C. Bernstein, cho biết, trong trường hợp xấu nhất, Micron sẽ mất khoảng 11% doanh thu do lệnh cấm. Tuy nhiên, ông nói thêm rằng điều này rất khó xảy ra, và việc doanh thu bị ảnh hưởng ở “tỷ lệ phần trăm một chữ số ở mức thấp” là một kết quả có thể xảy ra hơn.
Ông Li đồng ý rằng, Trung Quốc có khả năng tiếp cận các công ty Nam Hàn để tìm nguồn cung cấp chip bộ nhớ. Tuy nhiên, ông cho rằng, các công ty Nam Hàn khó có thể lấp đầy khoảng trống của Micron do áp lực của Mỹ.
Ông Li nói “Do các nhà cung cấp bộ nhớ trong nước của Trung Quốc không có tính cạnh tranh về [về] công nghệ và công suất, nên Trung Quốc sẽ cần phải nhờ đến Samsung, SK Hynix, Kioxia, Western Digital hoặc các nhà cung cấp nước ngoài khác để thay thế cho Micron. Tuy nhiên, tất cả đều đến từ các quốc gia đồng minh của Mỹ và tất cả đều dựa vào thiết bị được xuất cảng từ các nhà cung cấp của Mỹ. Chúng tôi nghĩ rằng khả năng [các nhà sản xuất chip bộ nhớ nước ngoài này] phớt lờ áp lực của Mỹ và tận dụng mạnh lợi thế từ lệnh cấm đối với Micron để giành được thị phần tại Trung Quốc là thấp”.
Vào ngày 22/05, ông Fang Qi, một nhà phân tích tài chính cấp cao làm việc tại Vương quốc Anh, nói với The Epoch Times rằng, thị trường Trung Quốc có nhu cầu lớn về chip, một phần lớn trong số đó được cung cấp cho thị trường toàn cầu, tức là được sử dụng để lắp ráp sản phẩm và sau đó xuất cảng.
Ông ấy nói “Tình hình hiện nay là Mỹ, Nhật Bản, Nam Hàn và Đài Loan đã thành lập một liên minh để thay thế công suất sản xuất cung cấp cho thị trường quốc tế của Trung Quốc, vì vậy từ quan điểm công nghệ, thị trường và an ninh, Nam Hàn phải đi theo Mỹ và Nhật Bản".
Ông Fang tin rằng, do các biện pháp kiểm soát xuất cảng của Mỹ đã cắt đứt khả năng tiếp cận của Trung Quốc đối với thiết bị bán dẫn tiên tiến, các công ty Nam Hàn khó có thể nâng cấp công nghệ của họ ở Trung Quốc. Đồng thời, họ sẽ phải đối mặt với sự ăn cắp công nghệ và sự cạnh tranh từ các đối thủ nội địa Trung Quốc.
Ông nói thêm “Cách tốt nhất cho các công ty Nam Hàn là trực tiếp bán các nhà máy của họ ở Trung Quốc cho Trung Quốc. Mặt khác, thị trường bị hạn chế, với rất nhiều chính sách cạnh tranh và phân biệt đối xử. Cuối cùng, nó sẽ thu hẹp”.
(Theo The Epoch Times)
(ntdnv.net, Bảo Nguyên biên dịch)