K9 Thunder là pháo tự hành bọc thép chạy bánh xích cỡ nòng 155mm/52, được thiết kế để cung cấp hỏa lực yểm trợ nhanh, chính xác và cơ động, theo Quân đội Nam Hàn. Ảnh: Quân đội Nam Hàn

Hanwha Aerospace, một công ty quốc phòng lớn của Nam Hàn, đã ký thỏa thuận xuất cảng pháo tự hành K9 Thunder sang Việt Nam, nhiều tờ báo Nam Hàn dẫn thông tin từ các nguồn tin trong ngành.

Theo Yonhap News của Nam Hàn ngày 14/8, trong khuôn khổ thỏa thuận chính phủ với chính phủ trị giá 250 triệu USD được ký kết vào tháng trước, Hanwha Aerospace sẽ cung cấp 20 pháo tự hành K9 Thunder cho Việt Nam.

Trong khi đó, báo Herald News, cũng của Nam Hàn, vào ngày 14/8 dẫn các nguồn tin cho biết thương vụ này trị giá 245 triệu USD, đồng thời cho biết các khẩu pháo sẽ được Hanwha Aerospace cung cấp thông qua Cơ quan Xúc tiến Thương mại và Đầu tư Nam Hàn (KOTRA), một tổ chức thuộc nhà nước.

Lịch bàn giao dự kiến vào cuối năm 2025.

Trước đây, BBC News Tiếng Việt đã thông tin về Hà Nội và Seoul đang đàm phán thỏa thuận 20 khẩu K9 và các xe tiếp đạn K10 trị giá 300 triệu USD (hơn 7.500 tỷ đồng VN).

Tuy nhiên, thương vụ lần này chỉ gồm các pháo K9 Thunder, còn các xe tiếp đạn K10 không được nhắc tới.

Đây là lần đầu tiên Nam Hàn xuất cảng pháo tự hành K9 Thunder đến một quốc gia Đông Nam Á, mở rộng phạm vi hiện diện của loại pháo tự hành này ngoài các thị trường gồm Ba Lan, Phần Lan, Ái Sa Ni (Estonia), Ai Cập, Ấn Độ và Úc Đại Lợi.

Ngoài ra, Nam Hàn cũng chưa từng bán võ khí cho Việt Nam, dù trước đó Nam Hàn đã viện trợ các tàu tuần tra cho Hà Nội.

Một số tờ báo của Nam Hàn cũng nhấn mạnh việc đây là lần đầu tiên pháo tự hành K9 được một quốc gia lâu nay duy trì quan hệ gắn bó với ngành công nghiệp quốc phòng Nga tiếp nhận.

Báo Herald News dẫn lời ông Ban Kil-joo, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Địa chính trị thuộc Viện Ngoại giao và An ninh Quốc gia: "Xuất cảng các hệ thống võ khí thường được thực hiện với các đồng minh hoặc quốc gia thân thiện, vì điều đó dẫn đến hợp tác an ninh cấp cao như khả năng tương tác và tác chiến phối hợp, vượt ra ngoài việc chuyển giao võ khí đơn thuần".

Ông nói thêm, "Việt Nam là một quốc gia cộng sản, điều này làm cho mức độ hợp tác an ninh cấp cao khó thực hiện. Tuy nhiên, chúng tôi nhận thấy những hệ thống võ khí độc lập với yêu cầu vận hành thấp, như K9, vẫn có thể xuất cảng được".

Trong khi đó, Giáo sư Choi Ki-il, chuyên ngành nghiên cứu quân sự tại Đại học Sangji, cho rằng việc xuất cảng K9 "mang ý nghĩa biểu tượng, phản ánh sự vượt lên trên những chia rẽ lịch sử giữa các bên từng đối đầu trong thương mại quốc phòng".

Ông nêu: "Điều này cũng dường như đánh dấu một điểm khởi đầu để Nam Hàn đẩy mạnh và mở rộng hoạt động xuất cảng võ khí ra thị trường toàn cầu một cách thường xuyên hơn".

Thỏa thuận xuất cảng pháo K9 nói trên được ký kết trong bối cảnh Nam Hàn và Việt Nam đang tìm cách tăng cường hợp tác trong một số lĩnh vực.

Gần đây, Tổng Bí thư Tô Lâm đã có chuyến thăm chính thức tới Nam Hàn để tham dự các cuộc hội đàm cấp cao với Tổng thống Nam Hàn Lee Jae Myung.

Cả Nam Hàn và Việt Nam đều đang tìm cách tăng cường hợp tác trong lĩnh vực quốc phòng.

Vào hôm 11/8, ông Lee Jae Myung và ông Tô Lâm đã ra tuyên bố chung, công bố việc khôi phục Ủy ban Hợp tác Quốc phòng và Quân sự Nam Hàn - Việt Nam, vốn đã ngừng hoạt động 17 năm, đồng thời cam kết tăng cường kết nối giữa các công ty quốc phòng của hai nước.

Vì sao mua?

Trước đây, trong chuyến thăm Hàn Quốc vào tháng 4/2024, Thiếu tướng Nguyễn Hồng Phong, Tư lệnh Binh chủng Pháo binh, đã nói rằng nếu Việt Nam mua pháo K9 thì loại võ khí này có thể được khai triển cho Lữ đoàn Pháo phản lực 204 - một đơn vị đóng quân tại Vĩnh Phúc.

Theo Herald News, cũng trong năm 2024, Việt Nam đã cử quân nhân, cùng với sáu quốc gia khác, tham gia chương trình Khóa học Quân sự Quốc tế của Quân đội Nam Hàn để nghiên cứu chiến lược vận hành pháo binh Nam Hàn, gồm cả pháo K9 và xe tăng K2.

Trước đó, vào tháng 1/2025, một số chuyên gia nhận định với BBC News Tiếng Việt rằng khoản ngân sách lớn dành cho việc mua pháo tự hành K9 có thể giúp Việt Nam tiếp cận kỹ nghệ hiện đại và tiến tới tự lắp ráp dòng vũ khí này ngay trong nước.

Giáo sư Carl Thayer từ Đại học News South Wales, Úc, nói với BBC News Tiếng Việt vào ngày 23/1: "Thỏa thuận tiềm năng này đánh dấu một bước tiến quan trọng đối với cả Việt Nam và Nam Hàn, khi Seould lần đầu bán K9 cho một quốc gia cộng sản và cũng là lần đầu bán cho một nước Đông Nam Á, còn Hà Nội có thể loại bỏ kho pháo Nga đã cũ".

Trong khi đó, Giáo sư Alexander L Vuving, từ Trung tâm nghiên cứu an ninh châu Á-Thái Bình Dương Daniel K. Inouye (Mỹ), cho rằng con số 300 triệu USD (khi đó bao gồm cả xe tiếp đạn K10) cho thấy đây là một thỏa thuận lớn với Việt Nam.

Ông Vuving nói với BBC News Tiếng Việt vào ngày 24/1: "Điều này có thể phản ánh bài học mà Việt Nam rút ra từ việc theo dõi cuộc chiến ở Ukraine: đó là pháo tự hành đóng vai trò rất quan trọng trong chiến tranh trên bộ, và K9 là một trong những loại tốt nhất thế giới".

(Theo BBC)