​Ảnh minh diễn : Chip bán dẫn được lắp ráp và sắp xếp trên bàn làm việc trước lễ cắt băng khánh thành trung tâm sản xuất Nanotronics tại Xưởng Hải quân Brooklyn, New York, Mỹ, ngày 28/04/2021. AP - John Minchillo

 

 

Theo một báo cáo Quốc hội Mỹ công bố hôm 07/10/2025, năm hãng sản xuất thiết bị bán dẫn hàng đầu thế giới, trong đó có tập đoàn Âu châu, là hãng ASML, đã bán cho Trung Quốc 38 tỷ USD công nghệ then chốt trong năm 2024, bao gồm cả những công ty bị Hoa Thịnh Đốn xem là đe dọa an ninh quốc gia.

 

Báo cáo do Ủy ban đặc biệt của Hạ viện Mỹ về cạnh tranh « giữa Hoa Kỳ và đảng Cộng sản Trung Quốc » công bố, cho thấy bất chấp các biện pháp hạn chế xuất cảng mà Hoa Thịnh Đốn áp đặt trong cuộc đua trí tuệ / trí thông minh nhân tạo với Bắc Kinh, các quan hệ thương mại giữa Trung Quốc và ngành công nghiệp chíp điện tử trên thế giới vẫn duy trì.

 

Theo tài liệu, Trung Quốc chiếm 39% thu nhập của năm hãng sản xuất máy công cụ dùng cho chế tạo các linh kiện bán dẫn trong năm 2024. Báo cáo liệt kê các tập đoàn Mỹ Applied Materials, KLA Corporation và Lam Research, cùng hai đối thủ Á châu - ASML (Hà Lan) và Tokyo Electron (Nhật Bổn). Báo cáo đặc biệt chỉ trích ASML và Tokyo Electron đã tăng mạnh doanh số bán hàng cho Trung Quốc sau khi Washington siết chặt các biện pháp kiểm soát xuất cảng.

 

Theo báo cáo, năm công ty Trung Quốc bị Mỹ nghi có liên hệ với quân đội, trong đó có SMIC, nhà sản xuất chip lớn nhất Trung Quốc, nằm trong số 30 khách hàng lớn nhất của các hãng cung ứng được nêu trên giai đoạn 2022-2024.

 

« Trung Quốc đang huy động mọi nguồn lực để xây dựng một ngành công nghiệp bán dẫn tự chủ », báo cáo cảnh báo, đồng thời nhấn mạnh rằng các công nghệ này có thể được chuyển đổi phục vụ mục đích quân sự, đe dọa trực tiếp đến an ninh Hoa Kỳ. « Các hãng sản xuất thiết bị đang bán cho Trung Quốc những công cụ có thể dùng để chế tạo võ khí và công nghệ giám sát của tương lai ».

 

 

Trước tình hình đó, Ủy ban Quốc hội Mỹ đề xuất mở rộng đáng kể phạm vi kiểm soát xuất cảng: Không chỉ giới hạn ở các con chip tiên tiến, mà phải đi ngược lên chuỗi cung ứng, bao gồm mọi thiết bị và công cụ sản xuất chip. Đồng thời, tăng cường phối hợp chánh sách xuất cảng giữa Mỹ, Hà Lan và Nhật Bổn - ba quốc gia giữ vai trò chiến lược trong ngành chế tạo thiết bị bán dẫn toàn cầu.

 

Các nghị sĩ Mỹ cảnh báo rằng sự thiếu đồng bộ giữa các đồng minh đang tạo điều kiện cho Trung Quốc tận dụng « kẽ hở công nghệ » để phát triển nhanh hơn, làm suy yếu hiệu quả của cuộc chiến công nghệ do Hoa Thịnh Đốn dẫn đầu.

 

 

(Theo RFI)