Trung Quốc khẳng định đã đưa ra lời cảnh báo, và sau đó “trục xuất” một tàu hải quân Mỹ ở Hoàng Sa, tuy nhiên phía Hoa Kỳ nói không gặp bất kỳ vấn đề gì với tàu Trung Quốc ở Biển Đông.
Thủy thủ trên tàu USS Barry khi tàu này đi qua eo biển Đài Loan ngày 23-4 - Ảnh: Hải quân Mỹ
Trước đó, Bộ tư lệnh Chiến khu Nam Bộ, Quân giải phóng nhân dân Trung Quốc (PLA) ngày 28-4 nói đang giám sát một tàu chiến Mỹ, cho rằng con tàu trên đã "xâm nhập" vào cái mà Bắc Kinh gọi là Tây Sa ở Biển Đông, tức chỉ quần đảo Hoàng Sa của Việt Nam đang bị Trung Quốc chiếm đóng trái phép.
Truyền thông Trung Quốc dẫn lời ông Li Huamin, phát ngôn viên Bộ tư lệnh Chiến khu Nam Bộ, mô tả Trung Quốc đã trục xuất tàu Mỹ.
Theo đó, ông Li nói Bộ tư lệnh Chiến khu Nam Bộ đã tổ chức các lực lượng không quân và hải quân bám sát tàu khu trục mang tên lửa dẫn đường USS Barry của Mỹ. Lực lượng này đã bám theo, giám sát, nhận diện, cảnh báo và trục xuất tàu USS Barry.
Trong phát biểu được trích dẫn vừa qua, ông Li cũng cho rằng động thái của Mỹ trong vụ điều tàu đã nêu có thể dễ dẫn tới một tai nạn, và kêu gọi phía Mỹ hãy tập trung vào việc phòng chống dịch bệnh do virus corona gây ra tại Mỹ hơn là gây bất ổn khu vực.
Lâu nay Mỹ cho rằng các hoạt động của tàu hải quân nước này là đúng luật quốc tế, nằm trong khuôn khổ các cuộc tuần tra tự do hàng hải (FONOPS). Ngược lại Trung Quốc khẳng định hành động của Mỹ là "vi phạm chủ quyền" nước này.
Dù đây không phải lần đầu Trung Quốc phản đối FONOPS. Đại tá Li cũng có động thái nhấn mạnh tầm quan trọng của sự kiện hôm 28-4. Ông cho rằng đây là lần đầu tiên Bộ tư lệnh Chiến khu Nam Bộ của PLA đưa ra chủ động đưa ra tuyên bố, và cũng là lần đầu tiên tuyên bố được đưa ra "cùng ngày" với sự kiện đuổi tàu Mỹ kể từ tháng 11-2018.
Mặc dù vậy, câu chuyện xuất hiện những thông tin khác nhau. Phía Mỹ có vẻ không tin họ thực sự bị Trung Quốc "trục xuất".
Trang tin của Học viện Hải quân Mỹ USNI News chiều 28-4 (tức rạng sáng 29-4 theo giờ Việt Nam) cho biết các quan chức Hải quân Mỹ đã xác nhận tàu USS Barry (DDG-52) có thực hiện một hoạt động FONOPS ở "vùng lân cận chuỗi đảo ngoài khơi Việt Nam".
Và trái với loạt hoạt động mà PLA tuyên bố, một quan chức Hải quân Mỹ nói với USNI News rằng hoạt động của USS Barry được tiến hành như kế hoạch, "không hề gặp bất kỳ hành động thiếu an toàn hay thiếu chuyên nghiệp từ tàu hay máy bay quân sự Trung Quốc".