Thủ tướng Papua New Guinea, James Marape (đứng bên trái) gặp mặt Bộ Trưởng Ngoại giao Trung Quốc, Wang Yi (Vương Nghị), ở Port Moresby. Ảnh: Getty
PAPUA NEW GUINEA - Các cử tri Papua New Guinea sẽ bỏ phiếu vào tháng 7, với hai ứng cử viên tiềm năng là thủ tướng đương nhiệm James Marape và cựu thủ tướng Peter O'Neill. Với lịch sử bạo lực và tham nhũng trong các cuộc bầu cử trước đây của nước này, Úc đã cử quân đội đến để giúp quá trình bầu cử diễn ra suôn sẻ.
Tháng 7, người dân Papua New Guinea sẽ bỏ phiếu trong cuộc bầu cử quốc gia, các ứng cử viên có khả năng cho vị trí cao nhất là thủ tướng đương nhiệm James Marape hoặc cựu thủ tướng Peter O'Neill.
Các cuộc bầu cử được tổ chức 5 năm một lần ở Papua New Guinea. Trong cuộc bầu cử gần đây nhất, vào năm 2017, bị đánh dấu bởi tham nhũng, gian lận bầu cử và bạo lực, với một vụ xả súng giết chết 4 người.
Một phân tích về cuộc bầu cử năm 2017 do Đại học Quốc gia Úc thực hiện cho thấy việc phá hủy các hòm phiếu, gian lận số cử tri và các ứng cử viên hối lộ cử tri để được ủng hộ một cách bất hợp pháp đã diễn ra.
Bà Jessica Collins từ Viện Lowy cho biết mọi cuộc bầu cử ở Papua New Guinean đều nổi tiếng là náo động.
"Các cuộc bầu cử ở Papua New Guinea luôn được mệnh danh là tồi tệ nhất. Nhưng năm 2017 có thể coi là cuộc bầu cử kinh khủng nhất từ trước đến nay. Có nhiều vụ bạo lực, hơn 200 người đã chết trong cuộc bầu cử đó.”
“Nhiều vụ gian lận phiếu bầu nổ ra. Một phần trong số đó là việc hậu cần, thu thập phiếu bầu sau khi các cuộc bỏ phiếu diễn ra. Do có rất nhiều địa hình và những nơi rất khó tiếp cận ở Papua New Guinea. Do đó việc thu thập phiếu bầu gây ra vô số thách thức cho cuộc bầu cử."
Bà Collins nói rằng chính phủ có thể giảm lực lượng an ninh trên toàn quốc trong suốt các cuộc bầu cử, đồng nghĩa với việc nguy cơ bạo lực thậm chí còn cao hơn.
"Trong cuộc bầu cử này, tôi nghĩ họ sẽ giảm lực lượng an ninh có sẵn để giải quyết bạo lực, từ 10.500 nhân sự xuống còn khoảng 10.000 người. Vì vậy, chúng tôi đang xem xét các cơ hội để giải quyết vấn nạn bạo lực, nó cũng sẽ giảm đáng kể."
Đảng Pangu của ông Marape đã bắt đầu tăng cường sự ảnh hưởng của mình bằng cách khôi phục giáo dục miễn phí trong năm nay, đồng ý mở lại mỏ vàng Porgera và những chủ đất được hứa hẹn sẽ nhận được khoản thanh toán vốn sở hữu còn tồn đọng.
Cuối năm ngoái, ông Marape cũng đã vận động chống lại thông tin sai lệch và phân phối vắc xin COVID 19 tốt hơn trong một bài phát biểu trước Đại hội đồng Liên Hợp Quốc, khi Papua New Guinea cùng với các quốc đảo Thái Bình Dương lân cận khác, bị ảnh hưởng nặng nề bởi đại dịch.
Dưới 4% người dân Papua New Guinea được tiêm chủng đầy đủ.
"Chúng tôi tiếp tục hoan nghênh và khuyến khích tăng cường hơn nữa các nỗ lực toàn cầu để cho phép tiếp cận vắc-xin COVID 19 ở những quốc gia cần vắc-xin nhất.”
“Chúng tôi ủng hộ các nỗ lực toàn cầu nhằm hạn chế thông tin sai lệch dẫn đến tỷ lệ tiêm chủng thấp ở nước chúng tôi, đặc biệt là thông tin sai lệch trên Facebook tiếp tục diễn ra trong không gian công cộng."
Đối thủ chính của ông Marape, ông O'Neill, đã cáo buộc chính phủ sử dụng sai các khoản cho vay và quỹ COVID của đất nước.
Nếu đắc cử, ông O'Neill dự kiến sẽ chuyển chính phủ sang cách tiếp cận chính sách dân túy hơn với lập trường bảo hộ thương mại.
Điều này có nghĩa là kiểm soát chặt chẽ hơn đối với nhập cảng và thúc đẩy quốc hữu hóa sản xuất, chẳng hạn như khi nước này cấm nhập khẩu một số loại trái cây và rau tươi từ Úc vào năm 2015.
Trong bối cảnh mối quan hệ không chắc chắn trong khu vực, chính phủ mới đắc cử của Úc đang tìm cách sửa chữa mối quan hệ với các đồng minh ở Thái Bình Dương.
“Không có cuộc thảo luận nào về vấn đề an ninh hay quân sự trong chuyến thăm của Ngoại trưởng Trung Quốc. Các cuộc thảo luận tập trung nhiều hơn vào các vấn đề thương mại và đầu tư.”
Sự hiện diện ngày càng tăng của Trung Quốc ở khu vực Thái Bình Dương đã tạo thêm áp lực lên chính phủ của ông Albanese trong việc tăng cường mối quan hệ với Papua New Guinea.
Đầu tháng này, Giám đốc Thương mại của Papua New Guinea, Richard Yakam đã có cuộc gặp với Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị.
"Có lẽ vì tôi là viên chức về thương mại, nên tôi không nhìn vào khía cạnh của vấn đề quân sự hoặc an ninh. Trong cuộc thảo luận của tôi với các đồng cấp từ Bộ Thương mại Trung Quốc, chúng tôi tập trung nhiều hơn vào vấn đề thương mại và đầu tư, làm thế nào hai quốc gia có thể hưởng lợi từ một thỏa thuận như vậy giữa chúng ta."
Ông Yakam bác bỏ suy đoán rằng các cuộc họp tập trung vào sự gia tăng hiện diện quân sự của Trung Quốc.
"Không có cuộc thảo luận nào về vấn đề an ninh hay quân sự trong chuyến thăm của Ngoại trưởng Trung Quốc. Các cuộc thảo luận tập trung nhiều hơn vào các vấn đề thương mại và đầu tư. Ngoài ra, tôi không nghĩ rằng các vấn đề an ninh đã được thảo luận với các thành viên quốc đảo Thái Bình Dương khác."
Lực lượng Quốc phòng Úc đã cử 130 binh sĩ đến Papua New Guinea để giúp chính quyền địa phương lập kế hoạch, hậu cần và vận chuyển hàng không trong suốt cuộc bầu cử sắp tới.
Hoạt động này được gọi là KIMBA và do Thiếu tướng Scott Winter đứng đầu. Ông nhấn mạnh rằng máy bay quân sự của Úc sẽ vận chuyển tài liệu bầu cử và nhân sự trong suốt cuộc bầu cử và kiểm phiếu.
