(Ảnh: Wikimedia Commons)
Nhật Bản, Ấn Độ và Úc đang hướng tới một nỗ lực ba bên mới nhằm đảm bảo chuỗi cung ứng toàn cầu và giảm sự phụ thuộc vào Trung Quốc, trong trường hợp xảy ra một thảm họa khác tương tự đại dịch Covid-19 xảy ra trong tương lai.
Tờ Bưu điện Nam Hoa buổi sáng (South China Morning Post) nhận định, bùng phát của dịch Covid-19 đã cho thấy tầm quan trọng của việc đa dạng hóa khỏi sự phụ thuộc vào thương mại và chuỗi cung ứng của Trung Quốc đối với nhiều quốc gia, đặc biệt là các nước như Nhật Bản, Ấn Độ và Úc.
Bộ Kinh tế, Thương mại và Công nghiệp Nhật Bản đã khởi xướng ý tưởng này với chính phủ Ấn Độ khoảng một tháng trước. Các cuộc đàm phán không chính thức vẫn đang diễn ra, theo các nhà kinh tế am hiểu vấn đề.
Sáng kiến phục hồi chuỗi cung ứng (SCRI) dự kiến sẽ được bàn thêm trong hội nghị thượng đỉnh Ấn Độ-Nhật Bản hồi đầu tháng 9.
Việc tham gia sáng kiến này cũng tương hợp với tôn chỉ của Úc là đa dạng hóa khỏi sự phụ thuộc thương mại vào Trung Quốc, đặc biệt vào thời điểm các mối liên kết thương mại song phương đang ngày càng trở nên căng thẳng do Úc thúc đẩy một cuộc đánh giá phản ứng của mỗi nước trước đại dịch Covid-19.
Tuy nhiên, Úc vẫn chưa đồng ý tham gia thỏa thuận và các cuộc thảo luận về việc gia nhập hay không vẫn đang tiếp diễn.
Jagannath Panda, điều phối viên Đông Á tại Viện Nghiên cứu và Phân tích Quốc phòng Manohar Parrikar ở New Delhi, cho biết: “Vâng, cuộc thảo luận đang tiếp diễn và hiện các kế hoạch cần được tiến hành”.
“Đại dịch Covid-19 đã bộc lộ sâu sắc cho ba quốc gia thấy sự cần thiết phải giảm bớt sự phụ thuộc vào Trung Quốc… [Sáng kiến] hợp tác ba bên Úc-Ấn-Nhật như vậy là đã đến thời điểm chín muồi”.
“Với một khuôn khổ hợp tác có định hướng, [sáng kiến] ba bên có thể nổi lên như một bước đệm hướng tới sự phục hồi nền kinh tế khu vực và thúc đẩy việc tái phân bổ quyền lực trong khu vực khỏi Trung Quốc”.
Nhưng nó cũng có ý nghĩa rộng lớn hơn đối với khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương khi mở ra cơ hội cho nhiều quốc gia trong khu vực thiết lập chiến lược “Trung Quốc + 1” mới nhằm dịch chuyển chuỗi cung ứng dự phòng ra ngoài Trung Quốc, theo Mark Goh, giáo sư Trường Kinh doanh Đại học Quốc gia Singapore kiêm giám đốc tại Viện Logistics Châu Á Thái Bình Dương.
Đối với ASEAN, việc tham gia sáng kiến SCRI sẽ giúp quản lý rủi ro nguồn cung và cải thiện khả năng phục hồi nhờ sử dụng cách tiếp cận “đề phòng” này, ông Goh nói thêm.
