Thủ tướng Nhật Bản Fumio Kishida đến thăm Hoa Kỳ. (Ảnh chụp màn hình video)
THẾ GIỚI - Thế giới ngày nay đang bước vào một kỷ nguyên hỗn loạn mới, trong kỷ nguyên vũ khí hạt nhân và trí tuệ nhân tạo, không ai biết kết quả của một cuộc đối đầu toàn cầu sẽ ra sao. Vậy thế giới tự do đã thực sự sẵn sàng chưa? Liệu cuộc bầu cử năm nay ở Mỹ có dẫn đến rạn nứt xã hội chưa từng có? Và liệu kết quả này có tác động quyết định nào đó tới tình hình thế giới? Việc tăng cường hợp tác Nhật Bản - Mỹ sẽ có tác động gì đến chiến lược châu Á - Thái Bình Dương?
Năm bầu cử Mỹ, chia rẽ xã hội ngày càng trầm trọng
Nhà bình luận chính trị Hoành Hà cho biết trong Diễn đàn Tinh anh của NTDTV, rằng sự chia rẽ ở Hoa Kỳ về vấn đề bầu cử năm nay sẽ chỉ trở nên nghiêm trọng hơn. Cuộc bầu cử vừa qua không quá nghiêm trọng nhưng lần này mọi chuyện còn nghiêm trọng hơn nhiều. Kể từ khi Trump tuyên bố tranh cử, các vụ kiện tụng của ông vẫn tiếp tục. Có một vụ án đã được mở ở New York vào thứ Hai và một số yêu cầu được đưa ra trong quá trình xét xử là điều rất không thể tưởng tượng được ở Hoa Kỳ. Ví dụ, bạn phải đến trình diện mỗi ngày, nếu bạn không đến trình diện bất cứ ngày nào, bạn sẽ bị tòa án coi thường và bạn sẽ không thể tham dự lễ tốt nghiệp của con trai mình. Đây là một vấn đề khó tin đối với các bậc cha mẹ Mỹ. Đây là một mặt của vấn đề.
Mặt khác, trên cơ sở hai phe đối lập ban đầu, năm nay lại có một vấn đề khác liên quan đến Palestine. Bởi vì sau cuộc chiến tranh ở Trung Đông, nước Mỹ hiện đang phải đối mặt với một vấn đề hết sức khó khăn, đó là sự đối đầu giữa hai dân tộc lớn, một là dân tộc ủng hộ người Do Thái, một là dân tộc ủng hộ người Palestine. Các nhóm ủng hộ Palestine gần đây đã tổ chức các cuộc biểu tình chặn đường người Israel ở các thành phố lớn. Hôm thứ Ba, một tình huống rất nghiêm trọng đã xảy ra ở thành phố New York. Họ đã giăng cờ của Hezbollah, điều mà trước đây không thể tưởng tượng được, vì Hezbollah được coi là một tổ chức khủng bố của Hoa Kỳ, họ thực sự đã trưng bày lá cờ của Hezbollah.
Vấn đề chính trong những tình huống này là gì? Vấn đề mấu chốt là người Do Thái có nguồn tài chính và sức mạnh kinh tế rất mạnh ở Hoa Kỳ. Về cơ bản, họ thuộc tầng lớp thượng lưu trong xã hội, bao gồm các quan chức chính phủ, các tập đoàn lớn, hoặc trong giới khoa học công nghệ và giới học thuật họ đều ở những vị trí quan trọng. Nhóm dân tộc bên kia là người bỏ phiếu, vì có nhiều người trẻ ủng hộ Palestine. Hai nhóm dân tộc bị chia rẽ này ban đầu đứng cùng nhau về mặt chính trị ở Hoa Kỳ và cả hai đều thuộc phe cánh tả. Một vấn đề rất khó khăn mà chính quyền của ông Biden hiện nay phải đối mặt là làm thế nào để cân bằng mối quan hệ giữa hai đảng. Những gì ông Biden làm ở Trung Đông, mỗi bước đi của ông Biden đều có thể ảnh hưởng đến phiếu bầu của những người này, nhóm này hay nhóm kia. Đây là một vấn đề mới phải đối mặt trong cuộc bầu cử năm nay ở Hoa Kỳ. Vì vậy, sự chia rẽ xã hội ở Mỹ năm nay đặc biệt nghiêm trọng, đồng thời cũng là năm bầu cử.
Chiến tranh Nga-Ukraine là bài toán khó cho Cảnh sát Quốc tế (Hoa Kỳ)
Ông Hoành Hà cho biết trong Diễn đàn Tinh anh, rằng cựu Tổng thống Trump gần đây đã tổ chức một cuộc vận động tranh cử ở Pennsylvania và có nhiều chỉ trích đối với chính quyền ông Biden. Tôi nghĩ những điểm cốt lõi chính của ông Trump thực ra không có nhiều thay đổi. Ông ấy có thể đã thay đổi các chiến lược cụ thể của mình, nhưng định hướng tổng thể thực ra vẫn là nước Mỹ trên hết, tức là làm tốt công việc của nước Mỹ và can thiệp vào các vấn đề quốc tế càng ít càng tốt, đây là chiến lược của ông ấy. Chiến lược này không thay đổi nhiều trong cương lĩnh tranh cử của ông năm nay. Một trong những vấn đề liên quan là Ukraine tin rằng ông có thể nhanh chóng giải quyết vấn đề chiến tranh ở Ukraine sau khi nhậm chức, nhưng ông chưa bao giờ nói ra cách thực hiện. Cho nên bây giờ bên ngoài đang bàn tán rất nhiều, đưa ra nhiều lời mà ông chưa công khai nói ra, đó là yêu cầu Ukraine nhượng lãnh thổ. Phần chính sách này liên quan đến một vấn đề, đó là Hoa Kỳ luôn là cảnh sát quốc tế. Hoa Kỳ vẫn có thể đóng vai trò cảnh sát quốc tế ở mức độ nào?
Trong vài thập kỷ qua, Hoa Kỳ chưa bao giờ ngừng tham gia vào các cuộc chiến. Nói cách khác, nước này thực sự là một Cảnh sát Quốc tế. Khi Hoa Kỳ quản lý tốt mọi việc, thế giới sẽ ổn định hơn. Khi quản lý mọi việc kém, môi trường quốc tế trở nên tồi tệ hơn. Hiện nay có một số vấn đề. Vấn đề đầu tiên là việc rút quân khỏi Afghanistan. Việc rút quân khỏi Afghanistan đã thực sự làm giảm uy tín của Hoa Kỳ. Các đồng minh đã bắt đầu nghi ngờ khả năng giải quyết các vấn đề quốc tế của Hoa Kỳ. Bởi vì nỗi xấu hổ khi rút quân khỏi Afghanistan cũng gần giống như nỗi xấu hổ khi rút quân khỏi Việt Nam. Nếu sự cố sơ tán này không được giải quyết tốt, nó sẽ ảnh hưởng lớn đến sức mạnh quân sự, khả năng lãnh đạo và khả năng chiến đấu của toàn quân và sẽ mất rất nhiều thời gian để khắc phục.
Một điều nữa là liên quan đến việc Nga xâm lược Ukraine, Mỹ cũng gặp nhiều vấn đề trong việc hỗ trợ Ukraine. Đúng là chưa có đủ khả năng ra quyết định, đó là lý do khiến cuộc chiến Nga - Ukraine bị kéo dài đến mức này. Nếu Hoa Kỳ quyết định sớm thì cuộc chiến đã không trì hoãn lâu như vậy. Nhưng có một điều mà Hoa Kỳ đã làm rất tốt đó là về vấn đề Trung Quốc, mặc dù chính quyền Biden có lập trường tương đối yếu kém nhưng trên thực tế hành động vẫn từng bước đang kìm hãm Trung Quốc.
Ông Thạch Sơn, biên tập viên cấp cao của The Epoch Times, cho biết trên Diễn đàn Tinh anh rằng, Biden thấy rằng vấn đề lớn nhất có thể là ĐCSTQ trong vài năm qua, kẻ thù chính của Hoa Kỳ về cơ bản đã chuyển biến, vì vậy ông Biden đã lên kế hoạch. Về cơ bản, chính quyền của ông Biden đã thực hiện một cách hoàn hảo. Nhưng có nhiều vấn đề khác, bao gồm cả vấn đề này ở Ukraine. Thời kỳ trước khi chiến tranh nổ ra, Mỹ đánh giá Nga có thể thắng Ukraine nhanh chóng nên Mỹ không muốn can thiệp, thậm chí còn chuẩn bị điều máy bay đưa Tổng thống Zelensky tới London, hoặc đâu đó ở Âu châu, và muốn ông Zelensky trở thành chính phủ lưu vong. Nhưng khi cuộc chiến đi được nửa chặng đường người Mỹ đã bắt đầu hỗ trợ, và mỗi lần như vậy họ đều yêu cầu giúp đỡ, trước tiên là cung cấp vũ khí, sau đó là hỏa tiễn Stinger, và sau đó dần dần cung cấp hỗ trợ cho pháo binh, bây giờ họ bắt đầu hỗ trợ máy bay. Rõ ràng, người Mỹ không có kế hoạch toàn diện hoặc tầm nhìn dài hạn để xem xét vấn đề này. Và khi sự việc này lộ ra, họ thực sự bối rối. Trong chính phủ Mỹ cũng có nhiều quan điểm khác nhau về cách ứng xử với Ukraine hiện nay.
Cơn ác mộng lớn nhất của ĐCSTQ: Nhật Bản trở thành cảnh sát phụ trợ của thế giới
Bà Quách Quân, tổng biên tập The Epoch Times, cho biết trên Diễn đàn Tinh anh rằng cuộc đối đầu giữa hai phe lớn trên thế giới đã chính thức bắt đầu. Mặc dù Iran có thể không xảy ra chiến tranh toàn diện với Israel nhưng rõ ràng cuộc chiến tranh lạnh và đối đầu nóng giữa hai phe đã chính thức bắt đầu, và hai phe ngày càng trở nên rõ ràng. Một bên là Trung Quốc, Nga và Iran, một bên là Hoa Kỳ, Nhật Bản, Anh, Âu Châu và Canada, cộng với NATO. Và cuộc đối đầu này không chỉ là đối đầu quân sự mà còn là chính trị. Sự đối đầu toàn diện về kinh tế, công nghệ và thậm chí cả văn hóa. Tình hình này hiện nay đã rất rõ ràng.
Bà Quách Quân cho rằng, vai trò của Nhật Bản rất quan trọng. Sự hợp tác giữa Mỹ và Nhật Bản có thể nói là cơn ác mộng địa chính trị lớn nhất đối với Trung Quốc. Tuy nhiên, cơn ác mộng này là do chính ĐCSTQ gây ra. Gần đây, Thủ tướng Nhật Bản Fumio Kishida đã nhận được sự tiếp đón cấp cao trong chuyến thăm Hoa Kỳ. Ông Fumio Kishida cũng đã tới Quốc hội Hoa Kỳ để có bài phát biểu. Truyền thông Nhật Bản cho rằng bài phát biểu của ông Fumio Kishida được sửa lại bởi một người viết cho tổng thống ở Mỹ. Nó hoàn toàn dựa trên phong cách phát biểu của người Mỹ chứ không phải phong cách Nhật Bản. Các nghị sĩ của cả hai đảng ở Hoa Kỳ đã dành cho bài phát biểu này những tràng pháo tay nhiệt liệt. Theo tôi biết, chỉ có Tổng thống Ukraine Zelensky và Thủ tướng Anh Margaret Thatcher mới nhận được sự đối xử như vậy. Quay ngược lại xa hơn, từ thời Tưởng Giới Thạch và Tống Mỹ Linh cũng nhận được sự lịch sự này trong Thế chiến thứ hai.
Bài phát biểu của ông Fumio Kishida có ba điểm chính. Thứ nhất, trật tự quốc tế hiện nay chủ yếu do người Mỹ thiết lập. Nhật Bản là một quốc gia bại trận trong Thế chiến thứ hai. Đối với quốc gia bại trận này mà nói thì đây thực sự là một chiến thắng vĩ đại cho những giá trị và tinh thần Mỹ. Điểm thứ hai là trật tự này hiện đang bị đe dọa, và chính Trung Quốc tung ra lời đe dọa và thách thức này là điều người Mỹ muốn nghe nên họ đứng dậy hoan hô. Điểm mấu chốt thứ ba là quyết định của Nhật Bản hỗ trợ Mỹ tiếp tục duy trì trật tự quốc tế hiện tại và Nhật Bản sẽ hợp tác toàn diện với Mỹ. Ba điểm này thực chất là những gì Hoa Kỳ mong muốn bởi tình hình quốc tế hiện tại và Trung Quốc.
Nhật Bản là quốc gia nhạy cảm nhất với Trung Quốc và người Nhật hiếm khi bày tỏ lập trường một cách công khai. Trong số những người nước ngoài tôi gặp ở Hồng Kông, có nhiều quốc gia nói tiếng Trung tốt, người Nhật, người Anh, thậm chí cả người châu Phi và người Hàn Quốc cũng nói tiếng Trung rất tốt. Nhưng chỉ có người Nhật không những nói được tiếng Trung mà còn có thể đọc được tiếng Trung. Trình độ đọc tiếng Trung của người Nhật chắc chắn cao hơn nhiều so với người dân các nước khác nên Nhật Bản là quốc gia hiểu Trung Quốc nhất, vậy tại sao người Nhật lại không biết về các phong trào chống Nhật và chính trị chống Nhật ở Trung Quốc trong những năm gần đây? Bạn biết rõ rằng hàng xóm ghét bạn và họ đang mài dao ở nhà hàng ngày. Bạn nên làm gì? Lúc này, ông Fumio Kishida đến Hoa Kỳ để tìm giải pháp.
Bà Quách Quân cho biết, hợp tác giữa Mỹ và Nhật Bản thực tế đã diễn ra được một thời gian, như hợp tác toàn diện về AI, hợp tác toàn diện về công nghệ vũ trụ, hợp tác khoa học và công nghệ quân sự, hợp tác sản xuất vũ khí và thiết bị. Trong số đó, hợp tác AI và hợp tác không gian là thế hệ hợp tác khoa học và công nghệ tiếp theo của Nhật Bản và sự đổi mới khoa học và công nghệ của Hoa Kỳ là vô cùng mạnh mẽ. Nhật Bản hiện đã vượt qua giới hạn 1% GDP trong chi tiêu quân sự và sẽ đạt 2% trong hai năm nữa. Các công ty sản xuất hạng nặng như Mitsui và Mitsubishi mà chúng ta đã quen thuộc sẽ sớm ra mắt hoàn toàn. Nhật Bản còn có một vai trò khác mang lại sự hợp tác chiến lược to lớn với người Mỹ, đó là phát huy ảnh hưởng của Nhật Bản ở Đông Nam Á.
Nhiều người cho rằng Nhật Bản xâm lược Đông Nam Á trong Thế chiến thứ hai nên các nước Đông Nam Á không ưa Nhật Bản. Trên thực tế, tình hình hoàn toàn ngược lại. Những người không ưa Nhật Bản lúc đó thực chất là các cường quốc Âu châu, bao gồm Anh, Pháp, Hà Lan, Mỹ, và tất nhiên là vì Singapore là quốc gia bi chi phối bởi Trung Quốc, hầu hết các nước Đông Nam Á khác đều hoan nghênh và ủng hộ Nhật Bản. Ví dụ, Thái Lan từng là đồng minh của Nhật Bản nhưng sau đó đã rút lui. Lứa tướng lĩnh hoặc lãnh đạo quốc gia đầu tiên ở các nước như Myanmar, Malaysia, Indonesia sau khi độc lập thực tế đã được Nhật Bản đào tạo trong Thế chiến thứ hai, trong đó có cha của bà Aung San Suu Kyi. Giờ đây khi đến các nước Đông Nam Á, bạn chắc chắn có thể cảm nhận được sự chào đón của họ đối với người Nhật, vượt xa sự chào đón dành cho người Trung Quốc.
Nhật Bản cũng đã đầu tư rất nhiều vào các nước Đông Nam Á, trong đó có rất nhiều hoạt động xây dựng cơ sở hạ tầng và hỗ trợ kinh tế. Vì vậy, Nhật Bản có ảnh hưởng rất lớn ở Đông Nam Á. Ảnh hưởng này có thể giúp Mỹ đóng vai trò rất quan trọng ở Đông Nam Á vào những thời điểm quan trọng.
Diễn đàn Tinh anh("Elite Forum") do NTDTV và The Epoch Times ra mắt là một diễn đàn truyền hình cấp cao của người Hoa toàn cầu. Chương trình sẽ quy tụ giới tinh hoa từ mọi tầng lớp trên thế giới để tập trung vào các chủ đề nóng hổi, phân tích các vấn đề, xu hướng chung của thế giới, đồng thời cung cấp cho người xem những thông tin liên quan về vấn đề xã hội hiện tại và cái nhìn sâu sắc về sự thật lịch sử.
(Theo Diễn đàn Tinh anh)
(ntdvn.net; Lý Ngọc biên dịch)