Tác giả, Olga Ivshina
Vai trò, Phóng viên đặc biệt của BBC News Tiếng Nga
.png)
Lính nghĩa vụ Nga được huấn luyện chiến đấu trong năm đầu tiên của cuộc chiến tranh toàn diện. Ảnh: EPA-EFE/REX/Shutterstock
2024 là năm đẫm máu nhất đối với quân đội Nga kể từ khi cuộc chiến toàn diện ở Ukraine bắt đầu: ít nhất 45.287 người đã thiệt mạng.
Con số này cao hơn gần ba lần so với năm đầu tiên của cuộc xâm lược và vượt xa đáng kể so với tổn thất của năm 2023, thời điểm diễn ra trận chiến dài và đẫm máu nhất tại Bakhmut.
Vào đầu cuộc chiến, số binh lính tử trận tăng theo từng đợt trong các trận chiến giành các địa điểm quan trọng, nhưng năm 2024 chứng kiến số người thiệt mạng tăng theo từng tháng khi chiến tuyến từ từ tiến về phía trước, cho phép chúng tôi xác định rằng Nga đã mất ít nhất 27 mạng người cho mỗi kilomet lãnh thổ Ukraine mà họ chiếm được.
BBC News Tiếng Nga, hợp tác với hãng truyền thông độc lập Mediazona và một nhóm tình nguyện viên, đã xử lý dữ liệu nguồn mở từ các nghĩa trang, đài tưởng niệm quân sự và cáo phó ở Nga.
Cho đến nay, chúng tôi đã xác định được danh tính của 106.745 binh sĩ Nga đã thiệt mạng trong cuộc xâm lược toàn diện vào Ukraine.
Con số thực tế rõ ràng cao hơn nhiều. Các chuyên gia quân sự ước tính con số của chúng tôi có thể chỉ chiếm từ 45% đến 65% tổng số người chết, nghĩa là từ 164.223 đến 237.211 người đã thiệt mạng.
Ngày 20/2 là ngày đẫm máu nhất đối với quân đội Nga trong năm 2024.
Trong số những binh sĩ thương vong có Aldar Bairov, Igor Babych và Okhunjon Rustamov, những người lính thuộc Lữ đoàn súng trường cơ giới số 36. Họ thiệt mạng khi bốn tên lửa HIMARS tầm xa của Ukraine tấn công một bãi huấn luyện gần thành phố Volnovakha ở vùng Donetsk bị chiếm đóng.
Họ đã được lệnh xếp hàng để tham dự lễ trao huy chương. 65 quân nhân đã thiệt mạng, bao gồm cả chỉ huy của họ là Đại tá Musaev. Hàng chục người khác bị thương.
Bairov, 22 tuổi, đến từ Buryatia ở miền đông Siberia, từng theo học chuyên ngành kiểm nghiệm an toàn thực phẩm nhưng bị gọi nhập ngũ bắt buộc, sau đó ký hợp đồng trở thành quân nhân chuyên nghiệp.
Vào tháng 2/2022, anh được điều ra chiến đấu ở Ukraine và tham gia trận chiến giành thị trấn Borodyanka trong cuộc tiến quân của lữ đoàn về phía Kyiv vào tháng 3/2022. Thị trấn này sau đó gần như bị phá hủy hoàn toàn. Các nguồn tin của Ukraine cho biết binh lính Nga đã tham gia vào vụ hành quyết dân thường.
.png)
Aldar Bairov, Okhunjon Rustamov và Igor Babych (từ trái sang) đều thiệt mạng trong một cuộc không kích vào ngày 20/2/2024. Ảnh: Gia đình cung cấp - BBC
Okhunjon Rustamov, 31 tuổi, đến từ Chita ở Siberia, từng làm thợ hàn sau khi hoàn thành nghĩa vụ quân sự trong lực lượng đặc nhiệm. Anh bị huy động trong đợt động viên một phần vào tháng 10/2022.
Không giống như Rustamov, Igor Babych, 32 tuổi, đã tình nguyện ra trận. Anh từng làm công việc hỗ trợ vật lý trị liệu cho những người lớn và trẻ em bị bại não, cho đến tháng 4/2023.
Theo dữ liệu của chúng tôi, tổng cộng có 201 lính Nga đã tử trận vào ngày hôm đó.
Vài giờ sau cuộc tấn công vào bãi huấn luyện, Bộ trưởng Quốc phòng Nga khi đó là Sergei Shoigu đã gặp Tổng thống Vladimir Putin để báo cáo về "thành công quân sự" từ tiền tuyến.
Không có bất kỳ đề cập nào đến cuộc tấn công vào bãi huấn luyện, cũng không có dòng nào trong báo cáo hàng ngày của Bộ Quốc phòng Nga.
Một người họ hàng của Okhunjon Rustamov cho biết bà đã chôn cất ba người thân trong gia đình kể từ khi cuộc chiến bắt đầu. "Vào tháng 12/2022, chồng tôi mất. Vào ngày 10/2/2024, cha đỡ đầu của tôi qua đời. Và vào ngày 20/2/2024 là anh trai cùng cha khác mẹ của tôi. Hết đám tang này đến đám tang khác".
.png)
Khi phân tích, chúng tôi ưu tiên thông tin về ngày tử trận chính xác của những người lính. Nếu không có thông tin đó, chúng tôi sẽ sử dụng ngày tổ chức tang lễ hoặc ngày báo cáo tử vong.
Trong hai năm đầu của cuộc chiến, 2022 và 2023, tổn thất của quân đội Nga diễn ra theo dạng sóng: giao tranh ác liệt với thương vong cao xen kẽ với các giai đoạn tương đối yên bình.
Ví dụ, trong năm 2023, hầu hết thương vong xảy ra trong khoảng thời gian từ tháng 1 đến tháng 3, khi lực lượng Nga cố gắng chiếm các thành phố Vuhledar và Bakhmut ở Tỉnh Donetsk.
Trong năm đầu tiên của cuộc xâm lược toàn diện, theo tính toán của chúng tôi, Nga đã mất ít nhất 17.890 binh lính. Con số này không bao gồm tổn thất từ hai lực lượng ủy nhiệm của Nga ở miền Đông Ukraine mà họ chiếm đóng.
Vào năm 2023, con số này tăng lên 37.633.
Đến năm 2024, không có khoảng thời gian nào ghi nhận mức giảm thương vong đáng kể. Các trận đánh đẫm máu ở Avdiivka và Robotyne được tiếp nối bằng các cuộc tấn công dữ dội vào Pokrovsk và Toretsk.
Tháng 8/2024, lính nghĩa vụ Nga thiệt mạng khi quân đội Ukraine vượt qua biên giới tiến vào vùng Kursk. Chỉ trong khoảng thời gian từ ngày 6 - 13/8, ước tính có 1.226 binh lính Nga tử trận.
Theo chuyên gia phân tích quân sự hàng đầu của Mỹ, Michael Kofman, nói rằng tổn thất nặng nề nhất xảy ra trong cuộc tiến công chậm chạp của Nga ở phía đông Ukraine từ tháng 9 - tháng 11/2024
Ông giải thích, "Chiến thuật tập trung vào các đợt tấn công liên tục với các nhóm tấn công phân tán, sử dụng đội hình bộ binh nhỏ, khiến thương vong tổng thể tăng cao so với diện tích kiểm soát được".
Sau gần hai năm giao tranh khốc liệt, quân đội Nga đã chiếm được trung tâm hậu cần Vuhledar ở vùng Donetsk vào ngày 1/10/2024.
Theo ước tính của Viện Nghiên cứu Chiến tranh Hoa Kỳ (ISW), từ tháng 9 - tháng 11/2024, quân đội Nga đã chiếm được 2.356 km2 lãnh thổ Ukraine.
Dẫu vậy, quân đội Ukraine ở tiền tuyến vẫn không sụp đổ.
Cái giá cho bước tiến này là ít nhất 11.678 binh sĩ Nga thiệt mạng.
Con số tổn thất thực tế có thể cao hơn. Chúng tôi chỉ tính những người lính và sĩ quan có tên trong cáo phó công khai và ngày mất hoặc ngày tang lễ của họ nằm trong khoảng thời gian này.
Tổng cộng trong năm 2024, theo ISW, Nga đã chiếm được 4.168 km2 lãnh thổ Ukraine. Điều này có nghĩa là cứ mỗi km2 chiếm được, 27 binh sĩ Nga đã thiệt mạng, chưa kể những người bị thương.
Tổn thất ảnh hưởng đến việc tuyển quân như thế nào?
Nga đã tìm ra cách để bổ sung lực lượng bị tiêu hao.
"Việc tuyển mộ ở Nga cũng tăng lên trong nửa cuối năm 2024 và vượt qua số thương vong, cho phép Moscow thành lập thêm các đơn vị mới," theo chuyên gia quân sự Michael Kofman.
Các khoản trợ cấp một lần cho những người lính ký hợp đồng mới đã được tăng lên ở ba khu vực của Nga. Mức lương chiến đấu cho những người lính tình nguyện cao hơn từ năm đến bảy lần so với mức lương trung bình ở hầu hết các khu vực.
Chúng tôi cũng xếp những người ký hợp đồng để tránh bị truy tố hình sự, được luật pháp cho phép vào năm 2024, vào nhóm tình nguyện.
Theo tính toán của chúng tôi, lính tình nguyện đã trở thành nhóm có tỷ lệ tử vong gia tăng nhanh nhất, chiếm một phần tư số người đã được xác định danh tính.
Trong giai đoạn 2023-2024, hàng ngàn tình nguyện viên ký hợp đồng với Bộ Quốc phòng Nga đã được đưa ra tiền tuyến chỉ sau 10–14 ngày huấn luyện. Theo các chuyên gia, quá trình đào tạo tối thiểu như vậy làm giảm đáng kể cơ hội sống sót của họ.
Một nước cộng hòa thuộc Nga, Bashkortostan, có số thương vong cao nhất, với 4.836 binh lính được xác nhận thiệt mạng. Phần lớn họ đến từ các vùng nông thôn và 38% đã ra trận mà không có kinh nghiệm quân sự.
Khoản thanh toán một lần để ký hợp đồng với quân đội Nga tại thành phố Ufa cao gấp 34 lần con số 67.575 rúp (khoảng 21 triệu đồng) là mức lương trung bình của khu vực.
Việc tính số người tử vong dựa trên dữ liệu nguồn mở luôn không đầy đủ.
Nguyên nhân là vì thi thể của nhiều binh sĩ thiệt mạng trong những tháng gần đây vẫn còn nằm ngoài chiến trường, và việc thu hồi có thể gây ra rủi ro cho những người lính đang tại ngũ.
Số người chết thực sự của quân đội Nga sẽ tăng lên đáng kể, nếu bạn tính cả những người đã chiến đấu với Ukraine trong lực lượng của Cộng hòa Nhân dân Donetsk và Luhansk tự xưng.
Việc phân tích cáo phó và các báo cáo tìm kiếm binh sĩ mất liên lạc cho thấy, từ 21.000 - 23.500 người có thể đã thiệt mạng vào tháng 9/2024.
Điều đó có nghĩa là tổng số binh sĩ Nga thiệt mạng có thể rơi vào khoảng từ 185.000 đến 260.700 người.
(Theo BBC)
