Thực hiện: Viên Đăng Huy | Hiệu đính: Nguyễn Thế Phương.
(nghiencuuquocte.org)
Trung Quốc chỉ huy ‘quân đội nhân dân’ như thế nào?
PLA là cánh tay quân sự của Đảng Cộng sản Trung Quốc. ĐCSTQ sử dụng các tổ chức chính trị để tránh tham nhũng và chia rẽ trong PLA, và các quan chức đã ghi nhận tầm quan trọng của cơ cấu chỉ huy kép trong việc “thực hiện đầy đủ và thể hiện nguyên tắc cơ bản về sự lãnh đạo tuyệt đối của Đảng đối với quân đội nhân dân”. Tại sao ĐCSTQ cho rằng chỉ huy kép lại là “đặc điểm và lợi thế lớn nhất” của PLA so với cơ cấu chỉ huy duy nhất của phương Tây? Về cơ bản, PLA báo cáo với các bộ phận còn lại của ĐCSTQ ở mọi cấp chỉ huy. Đảng sử dụng một số tổ chức chính trị trong PLA, bổ sung cho cơ cấu chỉ huy của quân đội, để kiểm soát quân đội. Hệ thống đảng ủy (党委制), hệ thống chính ủy (政治委员制) và hệ thống cơ quan chính trị (政治机关制)—đại diện cho ‘sự thăm dò, phát triển và hoàn thiện dần dần của ĐCSTQ trong quá trình xây dựng đảng về mặt tư tưởng’ và xây dựng quân đội về mặt chính trị’. Đây là ba cấu trúc chính trị nền tảng ở trung tâm của cấu trúc chỉ huy kép. Hệ thống đảng ủy là “hệ thống cơ bản của sự lãnh đạo của đảng đối với quân đội nhân dân”, chỉ đạo công tác của đảng ở các cấp quân đội; họ cũng hoạt động bên ngoài PLA trong mọi khía cạnh của xã hội. Trụ cột thứ hai của cơ cấu chỉ huy kép là hệ thống chính ủy. Chính ủy PLA (政治委员) đóng vai trò là người đứng đầu đơn vị của mình cùng với người chỉ huy quân sự cùng cấp, chịu trách nhiệm liên đới về công tác của quân đội do mình trực thuộc dưới sự lãnh đạo của cấp ủy cùng cấp. Chính ủy lãnh đạo, tổ chức công tác chính trị của các đơn vị, trong đó có giáo dục đồng thời đóng vai trò quản lý kỷ luật, tinh thần và phúc lợi, một chức năng thường được đảm nhiệm bởi những người lính nhập ngũ cấp cao hơn trong quân đội phương Tây. Trụ cột thứ ba, hệ thống cơ quan chính trị, bao gồm các cơ quan “hành chính và chức năng” đảm trách công tác chính trị ở mỗi cấp quân đội. Mặc dù người ta biết rất ít về cách thức hoạt động chính xác của chúng, nhưng vai trò của các cơ quan chính trị là buộc PLA phải chịu trách nhiệm về các mục tiêu chính trị thông qua việc kiểm tra và trừng phạt. Bằng cách sử dụng các hệ thống này, cơ cấu chỉ huy kép cung cấp quyền chỉ huy chính trị song song với quyền chỉ huy tác chiến của quân nhân. Từ quan điểm của phương Tây, một hệ thống lãnh đạo tập thể như thế này dường như sẽ làm suy yếu khả năng đưa ra quyết định đúng đắn một cách nhanh chóng của PLA. Tuy nhiên, lợi thế của nó là sự liên kết chính trị hoàn toàn và lý tưởng nhất là ngăn ngừa tham nhũng. Cấu trúc chỉ huy kép có thể đảm bảo lòng trung thành của đảng mà ít có khả năng xảy ra sai sót.
Xem thêm tại: The Strategist, How China commands its ‘people’s army’? Truy cập ngày 14/11/2023
‘Trục phiến quân’ thúc đẩy Mỹ tăng cường phòng thủ ở Trung Đông
Chỉ một ngày sau cuộc tấn công tàn khốc của Hamas vào Israel, Mỹ đã thể hiện sự hỗ trợ quân sự mạnh mẽ cho Israel – và một thông điệp cảnh báo tới các kẻ thù trong khu vực. Đầu tiên và quan trọng nhất là Hezbollah, nhóm chiến binh Lebanon hùng mạnh được Iran hậu thuẫn. Hezbollah ước tính có từ 20.000 đến 50.000 máy bay chiến đấu và một kho vũ khí gồm drone tấn công, vũ khí nhỏ, pháo binh, xe tăng và hỏa tiễn dẫn đường chính xác ngày càng tinh vi. Lãnh đạo Hezbollah, Hassan Nasrallah hôm thứ bảy cảnh báo rằng nhóm này đã “nâng cấp” các cuộc tấn công bằng cách sử dụng vũ khí mới và đa dạng hóa các mục tiêu bên trong Israel. Một mối lo ngại đáng kể khác của Mỹ là sự leo thang các cuộc tấn công vào quân đội và nhân sự của lực lượng dân quân ở Iraq. Một nhóm mờ ám được gọi là “Kháng chiến Hồi giáo Iraq” đã tuyên bố thực hiện hơn 50 cuộc tấn công nhằm vào lực lượng Mỹ ở Iraq và Syria. Các nhà phân tích tin rằng “Cuộc kháng chiến Hồi giáo ở Iraq” là bình phong cho các phe phái được Iran hậu thuẫn trong khuôn khổ lực lượng dân quân được gọi là Hashd al-Shaabi. Những lực lượng này đã trở thành lực lượng quân sự và chính trị hùng mạnh, có hàng chục nghìn chiến binh và cũng được sáp nhập vào nhà nước. Ngoài ra còn có nhiều lực lượng dân quân được Iran hậu thuẫn ở Syria, nơi Iran đã can thiệp quân sự để ủng hộ Tổng thống Bashar al-Assad sau khi cuộc nổi dậy phổ biến năm 2011 chống lại chế độ của ông biến thành một cuộc nội chiến. Thay vì triển khai số lượng lớn lực lượng của mình ở Syria, Tehran đã huy động và cử các nhóm chiến binh Shia, bao gồm Hizbollah của Lebanon, dân quân Syria và nước ngoài đến chiến đấu bên cạnh quân đội của chế độ Assad. Xa hơn, phiến quân Houthi, lực lượng kiểm soát miền bắc Yemen, cũng đã tìm cách tấn công Israel. Houthi tuyên bố đã tiến hành ít nhất ba cuộc tấn công bằng drone và hỏa tiễn nhằm vào Israel kể từ ngày 7 tháng 10. Houthi cũng đã bắn hạ một drone của Mỹ ngoài khơi bờ biển Yemen trong tháng này. Lực lượng Houthi thiện chiến đã chiến đấu trong cuộc chiến kéo dài hơn 8 năm chống lại liên minh do Saudi dẫn đầu đã can thiệp vào cuộc xung đột để hỗ trợ chính phủ bị lật đổ của Yemen. Tại chính Iran, lực lượng Vệ binh Cách mạng tinh nhuệ gồm 120.000 người là mối đe dọa chính đối với các mục tiêu của Israel và phương Tây. Cơ quan chịu trách nhiệm về các hoạt động ở nước ngoài của Vệ binh Cách mạng, lực lượng Quds hùng mạnh, cũng điều phối và huấn luyện các lực lượng ủy nhiệm trong khu vực.
Xem thêm tại: Financial Times, The ‘Axis of Resistance’ pushing US to ramp up Middle East defences. Truy cập ngày 14/11/2023
