​Hình tư liệu: Tổng thống Mỹ Donald Trump phát biểu trong buổi lễ bổ nhiệm Đặc phái viên Steve Witkoff, Tòa Bạch Cung, Washington, Hoa Kỳ ngày 06/05/2025. REUTERS - Kent Nishimura

Chủ Nhật, 03/08/2025, tổng thống Mỹ Donald Trump xác nhận đặc sứ Steve Witkoff sẽ đến Nga vào « thứ Tư 06/08 hoặc thứ Năm 07/08 », vài ngày trước khi hết hạn tối hậu thư do ông đặt ra với đồng cấp Nga Vladimir Putin để chấm dứt chiến tranh Ukraine. Phía Moscow xác nhận thông tin này và nói rằng chuyến thăm của ông Witkoff là « quan trọng và hữu ích ».

Trước giới báo chí, tổng thống Trump nói thêm rằng hai tiềm thủy đỉnh nguyên tử mà ông ra lệnh khai triển hiện đang ở « trong khu vực » nhưng không nêu rõ vùng nào. Lệnh này được ông Trump đưa ra hôm 01/08, sau một cuộc tranh cãi trên mạng xã hội với cựu tổng thống Nga Dmitri Medvedev. Tuy nhiên, nguyên thủ Mỹ không cho biết rõ đó là tiềm thủy đỉnh chạy bằng năng lượng nguyên tử hay tiềm thủy đỉnh có trang bị đầu đạn nguyên tử.

Điện Cẩm Linh đợi đến 3 ngày sau mới có phản ứng. Trước giới báo chí, phát ngôn viên Dmitri Peskov hôm 4/08 kêu gọi « hết sức cẩn trọng » trong việc đe dọa tấn công bằng võ khí nguyên tử, đồng thời khẳng định hai tiềm thủy đỉnh mà ông Trump ra lệnh khai triển « đã được đưa vào hoạt động » thường trực.

Trong tuần rồi, Donald Trump đã gia hạn cho tổng thống Nga 10 ngày, tức là đến thứ Sáu 08/08, để chấm dứt chiến tranh tại Ukraine, nếu không sẽ phải hứng lấy những đòn trừng phạt mới. Tuy nhiên tổng thống Mỹ không nêu chi tiết về những trừng phạt đó. Trước giới báo chí, nguyên thủ Mỹ khẳng định cách duy nhất để Nga tránh bị trừng phạt là « đúc kết một thỏa thuận để người dân không còn bị giết! ».

AFP nhắc lại, đặc sứ Mỹ Steve Witkoff đã nhiều lần đến Moscow và hội đàm với tổng thống Nga Vladimir Putin, nhưng các nỗ lực của ông Trump nhằm nối lại đối thoại với điện Cẩm Linh đều không mang lại kết quả. Hôm thứ ngày 1/08, nguyên thủ Nga tái khẳng định lập trường, yêu cầu Ukraine chính thức nhượng bốn vùng lãnh thổ bị chiếm đóng (Donetsk, Luhansk, Zaporijia, Kherson) cũng như bán đảo Crimée, đồng thời đòi Kyiv không tiếp nhận võ khí Tây phương cũng như từ bỏ ý định gia nhập NATO, những đòi hỏi mà phía Ukraine đánh giá là « không thể chấp nhận ».

Trước sự bế tắc này, nguyên thủ Mỹ còn đe dọa áp đặt các biện pháp « thuế quan thứ cấp » nhắm vào những nước nào tiếp tục giao thương với Nga như Trung Quốc và Ấn Độ. Stephen Miller, một trong những trợ lý có ảnh hưởng nhất của tổng thống Trump, trong một chương trình của kênh Fox News, đã chỉ trích Ấn Độ « tiếp tục tài trợ cho cuộc chiến của Nga bằng cách mua dầu từ Nga ».

Bất chấp các áp lực từ Washington, các cuộc tấn công của Nga nhắm vào Ukraine vẫn tiếp diễn. Theo giới chức quân sự Ukraine, sáng hôm 04/08, các cuộc không kích của Nga tại nhiều vùng của Ukraine đã khiến một người chết và 5 người bị thương. Phía Nga cho biết đã bắn chặn được 61 drone Ukraine trong đêm ngày 3/08 sáng ngày 4/08.

Dù vậy, tổng thống Ukraine hôm 3/08/2025 thông báo hai bên đang chuẩn bị một đợt trao đổi tù nhân mới, cho phép khoảng 1.200 binh sĩ Ukraine được trở về nhà, sau cuộc đàm phán với Nga tại Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ trong tháng Bảy vừa qua.

(Theo RFI)