Nguồn: The Economist | Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng
(nghiencuuquocte.org)
Trong cuộc hội đàm tại San Francisco, Tổng thống Mỹ, Joe Biden, và Chủ tịch Trung Quốc, Tập Cận Bình, đã đồng ý rằng hai nước sẽ nối lại liên lạc quân sự. Họ cũng cam kết chống lại việc phổ biến fentanyl – Trung Quốc hiện là nguồn cung nhiều loại hóa chất được sử dụng để sản xuất loại thuốc này, vốn đang tàn phá nhiều vùng của nước Mỹ. Nhưng Biden cũng nhắc lại đánh giá của mình, rằng Tập là một “nhà độc tài,” và mô tả quan hệ giữa hai nước là “cạnh tranh.” Trung Quốc đã cắt đứt đối thoại quân sự với Mỹ vào năm 2022 sau khi Nancy Pelosi, Chủ tịch Hạ viện Mỹ khi đó, đến thăm Đài Loan.
Lực lượng Phòng vệ Israel cho biết đã tìm thấy thi thể của một con tin bị Hamas bắt giữ hôm 7/10. Yehudit Weiss, 65 tuổi, được cho là đã được tìm thấy trong một tòa nhà gần bệnh viện al-Shifa ở thành phố Gaza. IDF tuyên bố họ đã tìm thấy vũ khí của Hamas tại bệnh viện, một tuyên bố không thể được xác minh độc lập. Hamas phủ nhận hoạt động tại bệnh viện, nơi hàng nghìn người được cho là vẫn đang trú ẩn.
Quốc hội Tây Ban Nha đã bỏ phiếu bầu lại Pedro Sánchez, lãnh đạo Đảng Xã hội, làm thủ tướng. Cuộc bỏ phiếu kết thúc 4 tháng đàm phán ở Madrid, với đỉnh điểm là thỏa thuận gây tranh cãi giữa Sánchez và một số đảng ly khai cấp khu vực, nhằm thành lập một chính phủ thiểu số. Theo thỏa thuận, hàng nghìn người liên quan đến cuộc trưng cầu dân ý đòi độc lập bất hợp pháp ở Catalonia năm 2017 sẽ được ân xá.
George Santos, nghị sĩ Đảng Cộng hòa đầy tai tiếng đến từ New York, cho biết mình sẽ không tái tranh cử sau khi Hạ viện Mỹ công bố một báo cáo đạo đức, cáo buộc rằng ông đã tiêu tiền tranh cử vào Botox và sòng bạc, cùng những hành vi sai trái khác. Santos đã không nhận tội đối với 23 cáo buộc liên bang, gồm cả gian lận chuyển tiền. Một nỗ lực trước đó nhằm buộc ông rời khỏi Hạ viện đã thất bại.
Làn sóng biểu tình kêu gọi ngừng bắn giữa Israel và Hamas đã leo thang khắp nước Mỹ. Tối thứ Tư, Cảnh sát Đồi Capitol đã đụng độ với những người biểu tình bên ngoài trụ sở Ủy ban Quốc gia Đảng Dân chủ ở Washington, D.C. Sang thứ Năm, các sự kiện tương tự khiến nhiều cây cầu ở San Francisco và Boston phải đóng cửa, gây tắc nghẽn giao thông. 50 nhà hoạt động đã bị bắt. Tổng thống Joe Biden cho đến nay vẫn từ chối lời kêu gọi ngừng bắn.
Phần Lan cho biết họ sẽ đóng cửa bốn trong số chín cửa khẩu trên biên giới với Nga vào thứ Bảy, nhằm giảm số lượng người xin tị nạn vào nước này. Hôm thứ Tư, Tổng thống Phần Lan, Sauli Niinisto, cho rằng Nga đang đưa người tị nạn đến biên giới để trả đũa việc đất nước ông liên kết với Mỹ – một tuyên bố mà Nga đã bác bỏ. Phần Lan gia nhập NATO vào đầu năm nay.
Phần lớn các hoạt động tại Nam Hàn đã được tạm dừng khi 500.000 học sinh tham dự kỳ thi tuyển sinh đại học hàng năm (Suneung). Các doanh nghiệp hoãn mở cửa, các chuyến bay được điều chỉnh giờ, và cảnh sát được triển khai để giúp đỡ những học sinh đến muộn. Suneung được coi là sự kiện quan trọng quyết định cả đời người. Năm 2022, hơn 1/5 chi tiêu của các hộ gia đình Nam Hàn là dành cho học phí tại các trung tâm luyện thi tư nhân.
Con số trong ngày: 47 triệu là số người Mexico đang sống trong cảnh nghèo đói – giảm từ mức 52 triệu vào năm 2018.
TIÊU ĐIỂM
Triển vọng cho thỏa thuận con tin ở Gaza?.
Vào thứ Sáu, quân đội Israel sẽ tiếp tục lục soát bệnh viện al-Shifa ở Gaza để tìm bằng chứng cho thấy đây là căn cứ của Hamas. Israel và Mỹ tin rằng phiến quân đã xây dựng đường hầm bên dưới bệnh viện. Cho đến nay, các binh sĩ đã tìm thấy “tài liệu tình báo,” vũ khí, và những gì họ tuyên bố là thông tin liên kết bệnh viện với một vài trong số 240 con tin bị Hamas bắt giữ. Hôm thứ Năm, Lực lượng Phòng vệ Israel tuyên bố họ đã tìm thấy thi thể của một trong số các con tin, một phụ nữ 65 tuổi tên là Yehudit Weiss, trong một tòa nhà gần bệnh viện.
Chính phủ Israel đang chịu áp lực ngày càng lớn về việc đạt được tiến bộ trong vấn đề con tin. Họ hy vọng rằng các cuộc đột kích vào al-Shifa sẽ buộc Hamas thả một số người mà nhóm này đang giam giữ. Các nhà đàm phán Qatar, Ai Cập, và Mỹ được cho là đang cố gắng trung gian một thỏa thuận trong đó Hamas sẽ thả hàng chục con tin và chia sẻ danh sách những người còn bị giam giữ. Đổi lại, Israel sẽ thả một số phụ nữ và trẻ em Palestine ra khỏi nhà tù, cũng như cho phép đưa thêm viện trợ vào Gaza. Thoả thuận thậm chí có thể tạm dừng giao tranh.
Bầu cử địa phương ở Ấn Độ.
Cử tri ở Madhya Pradesh, một bang miền trung Ấn Độ với dân số 72 triệu người, sẽ bầu ra một hội đồng lập pháp mới vào thứ Sáu. Cuộc bỏ phiếu này là một trong nhiều cuộc bầu cử địa phương sẽ diễn ra trong tháng này. Bang Chhattisgarh lân cận cũng tiếp tục bỏ phiếu vào thứ Sáu. Trong khi đó, người dân Rajasthan, một bang lớn ở miền bắc, sẽ đi bỏ phiếu vào ngày 23/11 và bang miền nam Telangana sẽ tổ chức bầu cử một tuần sau đó. Tất cả các phiếu bầu sẽ được đếm vào ngày 3/12.
Các nhà phân tích sẽ theo dõi kết quả cuộc bầu cử địa phương để tìm dấu hiệu về những gì có thể xảy ra trong cuộc tổng tuyển cử vào mùa xuân tới. Tại Madhya Pradesh và Rajasthan, hai bang quan trọng nhất trong vòng bầu cử này, các cuộc thăm dò cho thấy Đảng Bharatiya Janata cầm quyền của đất nước đang ngang ngửa với đối thủ lớn nhất của họ, Đảng Quốc Đại.
Nếu Đảng Quốc Đại nhận được tin tốt trong tháng này, ứng viên thủ tướng của họ có nhiều khả năng đứng đầu một liên minh đối lập, với cơ hội giành chiến thắng trong tổng tuyển cử cao hơn. Nếu không, cơ hội lật đổ thủ tướng Narendra Modi của phe đối lập sẽ rất mong manh.
Chuyến thăm căng thẳng của Erdogan tới Đức.
Recep Tayyip Erdogan, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ, sẽ gặp Olaf Scholz, Thủ tướng Đức, tại Berlin vào thứ Sáu. Nội dung hội đàm sẽ tập trung vào quan hệ đối tác kinh tế và tình hình Trung Đông. Đức hiện là đối tác thương mại quan trọng nhất của Thổ Nhĩ Kỳ, và quan hệ này vẫn bền chặt, dù cách tiếp cận phi chính thống của Thổ Nhĩ Kỳ trong việc đối phó với lạm phát cao gần đây đã khiến các nhà đầu tư lo sợ. Đức đã đầu tư hơn 23 tỷ USD vào Thổ Nhĩ Kỳ trong năm 2022 và thương mại song phương dự kiến sẽ vượt 50 tỷ USD trong năm nay.
Tuy nhiên, quan hệ chính trị đang căng thẳng. Xung đột Israel-Gaza đã gây chia rẽ giữa Thổ Nhĩ Kỳ và các đối tác phương Tây. Erdogan đã mô tả Hamas là “những người giải phóng” và cáo buộc Israel phạm tội ác chiến tranh ở Gaza, với sự tiếp tay của phương Tây. Về phần mình, Đức lại thiên về quan điểm của Israel.
Bộ trưởng Tài chính Thổ Nhĩ Kỳ, Mehmet Simsek, được bổ nhiệm vào tháng 6, đã cố gắng hàn gắn quan hệ kinh tế trong các chuyến thăm Mỹ, châu Âu, và các nước vùng Vịnh. Ông hy vọng sẽ thu hút các nhà đầu tư quay trở lại bằng lời hứa về chính sách tài chính chính thống. Nhưng khác biệt giữa Erdogan và Scholz ở Berlin sẽ khiến công việc của Simsek trở nên khó khăn hơn.
Tình hình ảm đạm tại triển lãm xe hơi Los Angeles
Triển lãm Xe hơi Los Angeles, khai mạc vào thứ Sáu tại bang California vốn rất nhiệt tình bảo vệ môi trường, thường là nơi trưng bày các sản phẩm xe hơi chạy bằng pin mới nhất. Nhưng năm nay, với việc doanh số bán xe điện ở Mỹ đang chậm lại, triển lãm có lẽ sẽ không có nhiều đột phá.
Ngoài Lucid Gravity, dòng xe thứ hai của một công ty khởi nghiệp địa phương, không có nhiều xe điện mới được trưng bày. Các nhà sản xuất xe hơi sẽ trình làng những chiếc SUV và Crossover cỡ trung, với hệ truyền động dùng xăng hoặc lai (hybrid). Stellantis, tập đoàn sở hữu các thương hiệu bao gồm Chrysler và Dodge, sẽ không có mặt ở triển lãm năm nay. Họ đang cố gắng tiết kiệm tiền sau cuộc đình công gần đây của công nhân xe hơi Mỹ.
Tương lai của triển lãm xe hơi đang rất bất định. Hầu hết các hãng xe đều thích ra mắt những mẫu xe mới, quan trọng tại các sự kiện của riêng họ. Triển lãm ở Detroit, từng là sự kiện hàng đầu tại quê hương của ngành công nghiệp xe hơi, đã mất dần tầm quan trọng. Triển lãm LA Motor có lẽ sẽ chịu chung số phận.
