Đăng lại bài viết của Giáo Sư Nguyễn Văn Tuấn, Úc Châu, được đăng trên trang nhà facebook tại địa chỉ: https://www.facebook.com/t.nguyen.2016

Lần đầu tiên trong lịch sử nước Pháp có một thủ tướng mới 34 tuổi. Tên của anh ta là Gabriel Attal, một người đồng tính. Đúng là nước Pháp lúc nào cũng ... khác.

Thủ tướng của một quốc gia hùng mạnh vào hạng nhứt nhì thế giới mà chỉ 34 tuổi? Chỉ có Pháp mới đi tiên phong như vậy. Thử xem qua quá trình tiến thân của anh chàng thủ tướng này:

• Học trung học ở École Alsacienne, một trong những trường 'xa xỉ' nhứt ở Pháp;

• Theo học luật ở Panthéon-Assas University (một đại học danh giá ở Pháp); sau đó tốt nghiệp MPA từ Science Po (Học viện Chánh trị Paris, cũng là một đại học danh giá) năm 2012;

• Sau khi tốt nghiệp, anh ấy làm vài công việc phụ tá ở Quốc hội và Bộ Y tế;

• 2017: Đắc cử vào Quốc hội;

• 2018: được bổ nhiệm làm Thư kí cho Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Thanh niên;

• 2020: bổ nhiệm làm phát ngôn viên của Chánh phủ Pháp;

• 2022: Bộ trưởng Bộ Công chánh (Public Action and Accounts, dịch chính xác?)

• 2023: Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Thanh niên;

• 2024: trở thành Thủ tướng trẻ nhứt trong lịch sử nước Pháp. 

Nói cách khác, anh này chỉ mất 10 năm sau đại học để trở thành bộ trưởng, và tròm trèm 11 năm để trở thành thủ tướng.

Anh này (Attal) có thể xem như là một 'truyền nhân' của Tổng thống Macron, và xem ông tổng thống như là một tấm gương. Macron muốn xa rời phe tả khuynh truyền thống và viết lại luật chơi chánh trị cho nước Pháp. Do đó, có lẽ Attal thuộc phe tả khuynh kiểu mới?

Phát biểu nhân dịp ông bổ nhiệm Attal làm Thủ tướng, Macron nói một câu hay: "France will never rhyme with decline, France rhymes with transformation, France rhymes with audacity" (có thể hiểu là "Nước Pháp sẽ không bao giờ bước theo nhịp điệu suy thoái, mà lúc nào cũng có những bước đi can đảm.")

Trong thế giới nói tiếng Anh, Pháp lúc nào cũng được xem là một ... outlier. Ý nói Pháp lúc nào cũng khác với thế giới. Việc bổ nhiệm ông Gabriel Attal làm thủ tướng Pháp cũng là một bước đi khác biệt với thế giới. Tôi không dám nghĩ đến ngày Việt Nam có thủ tướng tuổi 30s, nhưng lại hỏi 'Tại sao không?'

***

[1] Thật ra, trên thế giới cũng đã có vài thủ tướng trẻ như anh Attal. Chẳng hạn như Sanna Marin (Phần Lan), 34 tuổi; Waldemar Pawlak (Ba Lan), 32 tuổi; và Sebastian Kurz (Áo), mới 31 tuổi. Nhưng những nước này không có vị thế prestige như Pháp.