​Nổ lớn tại thủ đô Teheran vào sáng sớm ngày Thứ Sáu 13/06/2025: Israel oanh kích nhiều cơ sở quân sự và nguyên tử của Iran. AP - Vahid Salemi

TRUNG ĐÔNG - Israel hôm 13/06/2025, thông báo đã tiến hành một loạt cuộc không kích vào Iran trong đêm khuya, nhắm đến hàng trăm mục tiêu, trong đó có các cơ sở nguyên tử. Teheran trả đũa bằng cách phóng nhiều drone vào lãnh thổ của Nhà nước Do Thái.

Theo báo chí Iran, được hãng tin AFP trích dẫn, ít nhất hai lãnh đạo của Vệ binh Cách mạng, lực lượng tinh nhuệ của Iran, đã thiệt mạng, trong đó có tư lệnh Hossein Salami. Đài truyền hình Nhà nước Iran cho biết tổng tham mưu trưởng Iran, tướng Mohammad Bagheri, cũng đã chết trong các trận không kích của Israel. Ít nhất 6 khoa học gia làm việc cho chương trình võ khí nguyên tử tử vong. 

Vài giờ sau các vụ không kích đầu tiên, quân đội Israel thông báo đã bắn chặn được “khoảng 100 drone” mà Iran bắn về phía lãnh thổ của Nhà nước Do Thái.

Thông tín viên RFI trong khu vực Sami Boukhelifa tường trình:

“Đây quả là một lời tuyên chiến. Đêm qua, Israel đã huy động các máy bay tiêm kích - ném bom để oanh tạc ồ ạt vào Iran trong năm đợt liên tiếp. Theo quân đội Israel, các cuộc không kích này đang tiếp diễn. 

Có ba loại mục tiêu mà Israel nhắm tới. Thứ nhất là chương trình phát triển nguyên tử của Iran. Chiến đấu cơ Israel đã oanh tạc vào các cơ sở làm giàu chất uranium Natanz. Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế AIEA đang theo dõi sát tình hình và mức độ phóng xạ cho đến nay không tăng lên.

Mục tiêu thứ hai là các nhà máy sản xuất hỏa tiễn đạn đạo. Những hỏa tiễn siêu thanh và hỏa tiễn tầm xa được sản xuất tại đây có thể được bắn tới lãnh thổ Israel trong vòng 10 phút như hồi tháng Tư và tháng Mười năm ngoái. Theo cơ quan tình báo Mỹ, trước loạt oanh kích đêm qua, Iran có trong tay 2.000 hỏa tiễn với những đầu đạn gần một tấn. 

Mục tiêu thứ ba là ít nhất hai khoa học gia trình độ cao và bộ chỉ huy quân sự của nước Cộng hòa Hồi Giáo. Báo chí Iran loan tin tư lệnh Hossein Salami của lực lượng Vệ binh Cách mạng đã thiệt mạng. Iran thề sẽ trả đũa mạnh mẽ và trừng trị nghiêm khắc Israel, theo tuyên bố của lãnh tụ tối cao Ali Khamenei.

Từ nửa đêm qua, Israel được đặt trong tình trạng khẩn cấp, còi báo động đã vang lên vào lúc 3 giờ sáng. Iran vừa mở cuộc phản công bằng drone. Hình ảnh những drone bay qua Irak để đến Israel được chia sẻ rộng rãi trên các mạng xã hội. Israel khẳng định đang cố bắn chặn các drone này.”

Trong chiến dịch không kích đêm 12/06/2025, Israel đã sử dụng đến 200 chiến đấu cơ. Sáng nay, quân đội Israel cho biết tiếp tục oanh kích vào Iran. Thủ tướng Benjamin Netanyahu tuyên bố là chiến dịch quân sự của Israel sẽ kéo dài nhiều ngày.

Washington khẳng định Mỹ không can dự

Chiến dịch tấn công Iran của Israel diễn ra vào lúc tổng thống Donald Trump hôm 12/06/2025 tuyên bố không muốn Israel can thiệp, tránh phá hỏng các cuộc đàm phán về nguyên tử giữa Mỹ và Iran. Ngay sau các đợt oanh kích của Israel nhằm vào Iran, Hoa Kỳ đã có phản ứng. Tổng thống Trump trên kênh truyền hình Fox News cảnh cáo « sẵn sàng tự vệ và bảo vệ Israel nếu Iran đáp trả ».

Thông tín viên Loubna Anaki từ New York tường thuật:

« Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio ngay sau những thông tin đầu tiên về cuộc tấn công chống Teheran đã lên tiếng : "Israel đã đơn phương hành động và Hoa Kỳ không can dự". Lãnh đạo ngoại giao Mỹ nói thêm rằng Israel đã báo trước là xin trích, "chiến dịch này là cần thiết để bảo vệ Nhà nước Do Thái".

Ông còn nêu rõ ưu tiên tuyệt đối của Washington là bảo đảm an toàn cho các binh sĩ Mỹ hiện diện trong vùng. Khi dự báo khả năng Teheran trả đũa, Marco Rubio cảnh báo : "Chúng tôi xin nói rõ là Iran không nên nhắm mục tiêu vào các lợi ích hay nhân sự Mỹ".

Lời cảnh cáo này đã được nhiều nghị sĩ đảng Cộng Hòa nhắc lại. Thượng nghị sĩ Lindsey Graham kêu gọi Washington đáp trả mạnh mẽ nếu các lợi ích của Mỹ bị nhắm tới và đe dọa rằng, xin trích, "phá hủy các cơ sở dầu hỏa của Iran".

Về phần mình, tổng thống Donald Trump đã triệu tập một cuộc họp khẩn nội các. Các đợt oanh kích của Israel xảy ra vào lúc vòng đàm phán mới giữa Mỹ và Iran sẽ diễn ra tại Oman vào Chủ Nhật này. Hôm 13/06, Donald Trump vẫn tỏ ra tin tưởng vào một giải pháp ngoại giao. »

Phản ứng quốc tế 

Theo AFP, hôm 13/06/2025, các nước trong khu vực như Ả Rập Xê Út, Jordani hay Oman… nhất loạt lên án mạnh mẽ chiến dịch quân sự của Israel là một hành động « leo thang nguy hiểm », một sự « vi phạm trắng trợn luật lệ và chuẩn mực quốc tế ». Tổng thư ký Liên Hiệp Quốc cùng lãnh đạo các nước Trung Quốc, Anh Quốc, Nhật Bản, hay Thổ Nhĩ Kỳ, bày tỏ « quan ngại sâu sắc » trước « hành động gây hấn », kêu gọi các bên kềm chế và giảm leo thang xung đột.

Căng thẳng Israel – Iran leo thang buộc nhiều nước trong vùng phải đóng cửa không phận. Các hãng hàng không lớn như Emirates Airlines, Qatar Airway thông báo hủy các chuyến bay đến Irak, Jordani, Liban và Iran.

(Theo RFI)