Nguồn: South China Morning Post 

- Cù Tuấn biên dịch, Dân Việt phụ đính

Tóm tắt: Với nhu cầu xin lịch hẹn ly hôn vượt xa nguồn cung ở Trung Quốc, mọi người thậm chí còn trả tiền cho 'các đại lý đặt lịch hẹn' để có được lịch hẹn của tòa.

Nhân viên văn phòng y tế Trung Quốc Qin Meng đã tìm thấy một công việc phụ sinh lợi: cô thức dậy trước nửa đêm, điền đơn xin giấy chứng nhận ly hôn của khách hàng trên một trang web của chính phủ, sau đó nhấn nút xác nhận đúng vào 0 giờ.

Chỉ cần bỏ lỡ vài giây là các lịch hẹn hàng ngày sẽ "biến mất trong chớp mắt", người phụ nữ 30 tuổi này cho biết. Cô tính phí 400 nhân dân tệ (56 đô-la Mỹ) cho dịch vụ của mình, điều này mang lại sự nhẹ nhõm cho các cặp đôi, mà đôi khi phải mất sáu tháng để xin được một lịch hẹn.

Các nhà nhân khẩu học cho biết sự xuất hiện của các đại lý như Qin, những người quảng cáo trên phương tiện truyền thông xã hội Trung Quốc, là một dấu hiệu khác cho thấy nền kinh tế chậm lại của Trung Quốc đang gây căng thẳng tài chính cho các cặp vợ chồng và góp phần làm tan vỡ các mối quan hệ.

Tỷ lệ ly hôn của Trung Quốc năm 2024 vẫn chưa được Cục Thống kê Quốc gia công bố, nhưng Yi Fuxian, một nhà nhân khẩu học người Trung Quốc và là nhà khoa học cao cấp tại Đại học Wisconsin-Madison, Hoa Kỳ, dự kiến ​​tỷ lệ này sẽ đạt 2,6 trên 1.000 người, so với mức thấp nhất là 2,0 trong đại dịch Covid-19. Con số này tương đương với tỷ lệ gần đây nhất là 1,5 ở Nhật Bản và 1,8 ở Nam Hàn.

Yi cho biết "Nghèo đói hủy hoại hôn nhân", đồng thời cảnh báo rằng số vụ ly hôn có mối tương quan nghịch với tỷ lệ sinh và có thể làm trầm trọng thêm cuộc khủng hoảng nhân khẩu học của nước này.

"Suy trầm kinh tế của Trung Quốc trong những năm gần đây và tỷ lệ thất nghiệp của thanh niên gia tăng đã làm giảm năng lực kinh tế của các gia đình, làm trầm trọng thêm các cuộc xung đột gia đình và do đó làm tăng tỷ lệ ly hôn".

Trong khi nền kinh tế đang tăng trưởng khoảng 5 phần trăm một năm, các hộ gia đình Trung Quốc đã tiết kiệm nhiều hơn vì lo ngại về an ninh việc làm và tác động của cuộc khủng hoảng bất động sản kéo dài.

Phần lớn tăng trưởng kinh tế phụ thuộc vào khả năng cạnh tranh xuất cảng, nhưng các công ty Trung Quốc, bị ảnh hưởng bởi thuế quan của Hoa Kỳ, đã cắt giảm việc làm hoặc giảm lương để giảm chi phí, trong khi hàng triệu sinh viên mới tốt nghiệp đại học đang phải vật lộn để tìm việc làm.

Áp lực tài chính gia tăng đã trở thành tâm điểm chú ý vào năm 2024 sau khi một tài xế đâm xe vào đám đông, khiến 35 người thiệt mạng trong vụ tấn công chết người nhất trong lịch sử gần đây của Trung Quốc.

Tòa án phát hiện ra rằng vào thời điểm phạm tội, tài xế đã tức giận với thỏa thuận ly hôn của mình. Anh ta đã bị kết án tử hình.

Ngay sau đó, tạp chí Qiushi của Đảng Cộng sản xuất bản hai tháng một lần đã đăng lại bài phát biểu năm 2016 của Chủ tịch Tập Cận Bình lập luận rằng "gia đình hòa thuận sẽ dẫn đến một xã hội ổn định".

Một dấu hiệu khác cho thấy sự phục hồi của các vụ ly hôn là do căng thẳng tài chính, các nhà nhân khẩu học chỉ ra dữ liệu cho thấy tỷ lệ ly hôn thấp hơn ở các khu vực ven biển giàu có và cao hơn ở các vùng nội địa và phía bắc nghèo hơn.

Zhou Minghui tự đặt lịch hẹn ly hôn vào lần thứ năm, sau nhiều tuần lo lắng rằng chồng cô có thể thay đổi ý định về việc ly thân.

Cô cho biết động cơ ly hôn của cô là những gì cô mô tả là "những khoản đầu tư tài chính liều lĩnh" của chồng cô. Cô cho biết chồng mình đã mất gần 4 triệu nhân dân tệ (557.000 đô-la Mỹ) trên thị trường chứng khoán trong vòng ba năm, buộc cặp đôi phải bán nhà.

Ngay cả khi đó, họ chỉ có thể trả được hơn một nửa số nợ mà người chồng đã vay để mua cổ phiếu.

Zhou, 38 tuổi, làm việc trong ngành giáo dục tại thành phố Thâm Quyến ở phía nam, cho biết: "Khi nền kinh tế suy trầm, mọi người không nên quá háo hức đầu tư hoặc tiêu dùng".

Tỷ lệ ly hôn giảm trong thời kỳ Covid dường như ngày càng trở nên bất thường. Các nhà nhân khẩu học cho biết đó không chỉ là kết quả của việc đóng cửa các dịch vụ công không thiết yếu mà còn là kết quả của việc áp dụng thời gian tạm dừng bắt buộc 30 ngày đối với các cặp đôi muốn ly hôn thuận tình bên ngoài tòa án vào năm 2021.

Các cặp đôi cần truy cập trang web của Sở Nội vụ Trung Quốc hai lần - trước và sau thời gian tạm dừng kéo dài một tháng đó - để đặt lịch hẹn đăng ký ly hôn. Nhưng nhu cầu hiện nay vượt xa các khung giờ làm việc hằng ngày.

Các đại lý như cô Qin đã tính toán được điều này và quảng cáo dịch vụ của họ với mức giá từ 50 nhân dân tệ đến 999 nhân dân tệ.

Qin đã kiếm được 5.000 nhân dân tệ, gần một nửa mức lương hàng tháng của cô từ công việc chính, kể từ khi cô bắt đầu công việc phụ đăng ký "cho vui" vào tháng 3. Cô nhận được nhiều yêu cầu hàng ngày và hy vọng sẽ kiếm được nhiều hơn nữa.

Cô Qin nói, "Nền kinh tế không mấy khả quan, vì vậy có nhiều áp lực hơn trong công việc và nhiều xung đột hơn trong hôn nhân. Tỷ lệ ly hôn sẽ tiếp tục tăng".

Một đôi vợ chồng Trung Quốc giơ giấy chứng nhận kết hôn. Tỷ lệ ly thân gia tăng ở Trung Quốc đã dẫn đến sự xuất hiện của các đại lý đặt lịch hẹn ly hôn lợi dụng hệ thống quá tải. Ảnh: AFP