Khung cảnh cho thấy trung tâm thành phố bị mất điện, và một hàng dài xe hơi đang chạy dọc theo một bờ kè ở Kyiv. (Photo by Oleksii Chumachenko / SOPA Images/Sipa USA) Ảnh: SOPA Images/Sipa USA

ÂU CHÂU - Ukraine không còn khả năng xuất cảng điện năng, sau một loạt các vụ tấn công của Nga phá hủy đến 40 phần trăm cơ sở điện năng của nước nầy. Trong khi đó các cuộc thương thuyết vẫn tiếp tục, để thuyết phục Nga trở lại Sáng kiến Xuất cảng Ngũ cốc Hắc Hải, sau khi nước nầy đình hoãn việc tham dự.

Tổng thống Ukraine Volodymr Zelenskyy cho biết Nga đã phá hủy gần một nửa cơ sở hạ tầng năng lượng của Ukraine và nước nầy không còn có thể xuất cảng điện sang Âu châu.

Tổng thống Volodymr Zelenskyy nói “Thật không may, do các cuộc tấn công bằng hỏa tiễn và máy bay không người lái kamikaze của Liên bang Nga vào hệ thống năng lượng của chúng tôi, khoảng 40% trong số đó đã bị phá hủy, do những hành động xâm lược này của Liên bang Nga".

"Nhưng tôi chắc chắn chúng tôi sẽ khôi phục lại mọi thứ và trong thời gian bình tĩnh hơn, khi tình hình trong hệ thống năng lượng ổn định, chúng tôi sẽ tiếp tục xuất cảng điện sang châu Âu”.

Trong khi đó phát ngôn nhân Bộ Quốc phòng Nga, ông Igor Konashenkov xác nhận rằng, một cuộc tấn công lớn đã cướp đi hệ thống năng lượng và thông tin liên lạc của Ukraine.

Ông Igor Konashenkov nói “Kết quả của một cuộc tấn công lớn bằng vũ khí trên không và trên biển có độ chính xác cao và tầm xa được thực hiện vào ngày 31 tháng 10 năm nay vào các đối tượng thuộc hệ thống điều khiển, nên thông tin liên lạc và năng lượng của Ukraine, sự kiểm soát của quân đội Ukraine các đơn vị và sự hỗ trợ tiếp liệu của họ đã bị gián đoạn đáng kể".

"Việc vận chuyển dự trữ và vật chất tới các khu vực chiến đấu bằng đường sắt, bị cản trở đáng kể".

"Ngoài ra, hoạt động sản xuất tại các xí nghiệp của hệ thống kỹ nghệ phục vụ cho quân sự Ukraine cũng bị gián đoạn”.

Được biết, Liên Âu hiện tìm cách giúp đỡ khẩn cấp cho lãnh vực năng lượng của Ukraine.

Ủy viên năng lượng EU là Kadri Simson đã gặp ông Zelenskyy tại Kyiv

Kadri Simson nói “Nga đã đặc biệt nhắm vào hạ tầng cơ sở năng lượng của Ukraine, rõ ràng là một chiến thuật để gia tăng sự đau khổ của mọi người khi mùa đông đang đến gần".

"Tôi đã có cơ hội thảo luận điều này với Tổng thống Zelenskiy vào đầu ngày hôm nay, hành vi của Nga là tàn nhẫn và vô nhân đạo, nhưng không có gì đáng ngạc nhiên".

"Chúng tôi đã thấy Nga coi thường luật pháp quốc tế và luật đạo đức, không chỉ kể từ khi bắt đầu chiến tranh mà còn trước đó nữa”.

Các cuộc tấn công của Nga khiến nhiều người Ukraine không có điện hoặc nước và việc cắt điện theo hình thức đã được đưa ra, để tiết kiệm năng lượng trong khi các kỹ sư tiến hành sửa chữa.

Ủy viên Năng lượng EU đang thúc giục các công ty nước ngoài, ưu tiên chuyển giao thiết bị năng lượng cho Ukraine.

Kadri Simson nói “Sau hàng loạt vụ tấn công bằng hỏa tiễn, nhu cầu về phụ tùng thay thế lớn đến mức, không có sẵn kho lưu trữ để giao chúng ngay".

"Thế nhưng chúng tôi với các công ty có các phụ tùng và nay với tiếp liệu nầy, chúng tôi sẽ cung cấp để hỗ trợ bạn, ngoài việc dành riêng phục vụ nhu cầu của riêng công ty họ”.

Bà Simson nói thêm rằng các cuộc tấn công ‘rõ ràng là một chiến thuật, làm gia tăng sự đau khổ của con người’ và các trợ giúp bổ sung sẽ phải đến từ các tổ chức EU, các quốc gia thành viên, các đối tác quốc tế và các nhà tài trợ tư nhân.

Trong khi đó phát ngôn nhân Hoa Kỳ là ông Ned Price nói rằng, Nga đang gây ra nhiều đau khổ hơn cho con người.

Ông Ned Price  nói “Nga đã phóng gần 100 tên lửa, tấn công nguồn cung cấp nước và năng lượng của Ukraine".

"Khi nhiệt độ giảm xuống, những cuộc tấn công của Nga nhằm làm trầm trọng thêm sự đau khổ của con người, là đặc biệt dã man”.

Ông Price cho biết, Hoa Kỳ sẽ không chỉ đứng nhìn.

“Khi Ukraine nỗ lực khôi phục nguồn nước và điện cho công dân của mình, Hoa Kỳ vẫn cam kết vì chiến thắng của một Ukraine có chủ quyền và độc lập, chúng tôi đang nỗ lực cung cấp các hệ thống phòng không để Ukraine có thể tiếp tục đẩy lùi các cuộc tấn công này”.

Trong khi đó Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ là ông Mevlut Cavusoglu cho biết, cần phải thực hiện các bước cụ thể để bảo đảm châu Phi, Trung Đông và các khu vực của châu Á sẽ nhận được ngũ cốc và các thực phẩm khác từ khu vực Biển Đen trong cuộc chiến của Nga ở Ukraine.

Ông Mevlut Cavusoglu nói  “Như đã đồng ý, cần có những bước cụ thể để giải quyết những trở ngại đối với việc xuất cảng ngũ cốc và phân bón của Nga. Cả thế giới, đặc biệt là các nước kém phát triển và đang phát triển, cần những sản phẩm này từ cả hai nước”.

Hôm Chủ nhật, Nga đã đình chỉ hợp tác trong Sáng kiến Ngũ cốc Biển Đen, gây ra lo ngại về tình trạng thiếu hụt ngũ cốc trên toàn cầu, sau khi Hạm đội Biển Đen của họ bị máy bay không người lái tấn công.

Nga tuyên bố, Ukraine đứng sau vụ tấn công, nhưng Kyiv phủ nhận.

Một nhà phân tích rủi ro hàng đầu của Anh Quốc cho rằng, mức độ ‘rủi ro’ đối với tàu bè dân sự đã tăng lên, kể từ khi Nga đình chỉ tham gia Sáng kiến Ngũ cốc ở Hắc Hải.

Ông Munro Anderson là Trưởng phòng của Cơ quan Tình báo Rủi ro Hàng hải Toàn cầu Dryad.

Ông Munro Anderson nói “Các rủi ro như đã có, có khả năng tăng lên, bởi vì loại khuôn khổ an ninh tập thể của thỏa thuận của cả 4 quốc gia, trong đó tốt là 3 bao gồm cả Liên Hiệp Quốc".

"Bây giờ điều đó không còn như vậy nữa, rủi ro chính là những thứ như tính toán sai và cả những rủi ro còn sót lại, đã có trước đó trong các thỏa thuận”.

Ông giải thích về mối quan tâm chính yếu của Nga.

“Mối quan tâm hàng đầu của Nga là các tàu đi vào không được kiểm soát và có thể sử dụng để buôn lậu vũ khí".

"Đó là lý do tại sao Nga đã nói rằng, họ sẽ tiến hành kiểm tra các tàu trong vùng biển, kể cả những gì đã được thanh sát tại Istanbul”.

Tuy nhiên ông Anderson hạ thấp lo ngại rằng, sau khi đình chỉ tham gia Sáng kiến Ngũ cốc Biển Đen, Nga có thể bắt đầu thực hiện các cuộc tấn công vào tàu.

Ông nói “Nga không có khả năng thực hiện bất kỳ hành động công khai nào, chống lại bất kỳ tàu nào hoạt động trong phạm vi của thỏa thuận ban đầu".

"Mặc dù hiện tại Nga không tham gia vào thỏa thuận đó, nhưng nước này vẫn là một bên ký kết".

"Các lợi ích của Nga sẽ không phục vụ theo bất kỳ cách nào, hình dạng hoặc hình thức nào, bằng cách tấn công các tàu và nhóm trong cộng đồng quốc tế”.

Bất chấp rủi ro gia tăng, các tàu chở đầy ngũ cốc đã khởi hành từ Ukraine vào hôm thứ Ba.

Liên Hiệp Quốc cho biết, 3 chiếc tàu chở gần 85 ngàn tấn ngô, lúa mì và bột hướng dương đã lên đường, qua hành lang nhân đạo trên biển được thiết lập vào tháng Bảy.