Hình ảnh các gói thuốc lá hương bạc hà ở New York. Nguồn: Getty Images
Trong năm tới, Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) dự kiến sẽ thay đổi các quy định đối với thuốc lá, theo đó cấm việc sử dụng hương bạc hà và các hương liệu khác trong các điếu thuốc lá và xì-gà. Động thái này được đưa ra nhằm mục tiêu giảm thiểu các căn bệnh và ca tử vong liên quan đến thuốc lá, nhất là trong các cộng đồng người da đen và người nhập cư.
55 năm đã trôi qua kể từ thời điểm khởi động chiến dịch giảm hút thuốc lá vì lý do sức khỏe, thế nhưng các cơ quan quản lý ở Hoa Kỳ nói rằng chặng đường phía trước vẫn còn rất dài.
Động thái mới nhất của Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (gọi tắt là FDA) là nhắm vào các loại hương liệu cho thuốc lá, để khiến việc hút thuốc trở nên kém hấp dẫn hơn.
FDA đã công bố cam kết thúc đẩy luật định nhằm loại bỏ tinh dầu bạc hà (menthol) và các chất phụ gia khác trong thuốc lá.
Cơ quan này hy vọng điều đó sẽ giúp giảm đáng kể các căn bệnh liên quan đến thuốc lá, hiện vẫn là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến tử vong mà đáng ra có thể ngăn ngừa được ở Hoa Kỳ.
Quyền Ủy viên FDA, Janet Woodcock, cho biết tinh dầu bạc hà không chỉ ảnh hưởng đến hương vị của điếu thuốc.
Bà Woodcock nói “Menthol như là một loại thuốc khi hút vào. Nó có đặc tính xoa dịu giúp che giấu đi sự khó chịu của khói thuốc. Thuốc lá thơm, bao gồm các mùi hương được tìm thấy trong một số loại xì-gà và xì-gà mini, khiến cho việc hút thuốc trở nên hấp dẫn hơn bằng cách giảm thiểu các phản ứng khó chịu ban đầu, đặc biệt là đối với những người trẻ."
“Và tôi nghĩ quan trọng là, các nghiên cứu gợi ý rằng menthol có thể làm tăng các hiệu ứng của nicotine, khiến việc bỏ thuốc lá vị bạc hà khó hơn so với các loại thuốc lá khác.”
FDA cho biết mặc dù đã có những tiến bộ to lớn trong việc giúp mọi người bỏ thuốc lá kể từ những năm 1960, những tiến bộ đó là không đồng đều trong các nhóm dân cư.
Mitch Zeller, Giám đốc FDA về các sản phẩm Thuốc lá, cho biết dữ liệu hút thuốc hiện tại cho thấy thuốc lá và xì gà có hương vị có thể góp phần dấn đến tình trạng sức khỏe kém hơn ở người da màu tại Mỹ.
Ông nói “Tại Hoa Kỳ, so với những người hút thuốc lá da trắng không phải gốc Tây Ban Nha, thì số lượng người da đen bỏ thuốc lá trong dài hạn thấp hơn nhiều, và những người hút thuốc da đen có khả năng tử vong do bệnh liên quan đến thuốc lá cao hơn so với người hút thuốc da trắng."
“Hơn nữa, 85 phần trăm những người hút thuốc lá da màu dùng thuốc lá vị bạc hà, trong khi con số đó ở những người hút thuốc da trắng chỉ ở 30 phần trăm.”
Kế hoạch của Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm có thể sẽ mất nhiều năm và có thể đối mặt với các đấu tranh gay gắt từ các bên liên quan trng ngành sản xuất thuốc lá.
Nhiều nỗ lực khác nhằm cấm tinh dầu bạc hà trong thuốc lá trước đó đã bị các công ty lớn và các thành viên của Quốc hội Hoa Kỳ trong cả chính quyền Obama và Trump ngăn cản.
Bác sĩ chuyên điều trị bệnh liên quan đến thuốc lá, Karen Beard, cho biết ngành công nghiệp này có động lực cao để thúc đẩy các sản phẩm trên.
Bác sĩ Beard nói “Họ đã không làm như vậy nếu như họ không kiếm được nhiều tiền từ việc đó. Nó không phải ngẫu nhiên hay đơn thuần - họ đã thực hiện nhiều nghiên cứu để xác định những thị trường mà họ dễ dàng xâm nhập, và rằng họ có thể có lợi nhuận cao.”
Các nhóm y tế và vận động chống hút thuốc lá đã gây áp lực buộc FDA phải công khai quyết định này, đồng thời kiện cơ quan quản lý trên với cáo buộc "trì hoãn một cách vô lý" trong việc phản hồi một bản kiến nghị năm 2013 về việc cấm hương liệu bạc hà.
Tuy nhiên, ông Zeller cho biết FDA hiện giữ vững lập trường trong kế hoạch cấm hương liệu bạc hà trong các sản phẩm thuốc lá.
Ông nói “Chúng tôi đã thông báo mục tiêu của chúng tôi là gì - những tổ chức từng khởi kiện chúng tôi sẽ cần phải tự quyết định về những hành động mà họ muốn thực hiện. Và thay vì suy đoán về bất cứ tình huống kiện tụng nào, chúng tôi sẽ chỉ chờ xem mọi chuyện diễn tiến ra sao.”
Tại Úc trong khi Chính phủ Liên bang xem xét lại các hướng dẫn quốc gia, các nhà vận động về y tế cho hay nhiều khả năng Úc cũng sẽ sớm đưa ra lệnh cấm tinh dầu bạc hà trong các sản phẩm thuốc lá.
Libby Jardine là Chủ tịch Ủy ban Các vấn đề Thuốc lá của Hội đồng Phòng Chống Ung thư Úc Đại Lợi.
Bà nói “Úc là quốc gia được công nhận là dẫn đầu thế giới trong việc kiểm soát thuốc lá. Do đó chúng ta nên đưa ra các hành động mạnh mẽ tương tự ở những nơi khác nếu như có đủ bằng chứng thuyết phục.”
"Chúng tôi đã kêu gọi chính phủ liên bang thúc đẩy luật này sớm nhất có thể. Tổng trưởng Greg Hunt đã cam kết một mục tiêu xuống 10 phần trăm người dân hút thuốc lá và ông ấy đang giám sát một loạt các cải cách để đạt được điều đó. Tôi nghĩ chúng ta có thể tự tin rằng sẽ sớm có hành động.”
Đó là một động thái mà Hội đồng Phòng chống Ung thư cho biết sẽ giúp cải thiện sức khỏe cho người Úc, với hút thuốc lá hiện vẫn là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây ra những cái chết có thể phòng tránh.