Một cuộc biểu tình bên ngoài Tòa Nghị Viện ở thủ đô Canberra. Nguồn: SBS
Người Tây Papua ở Úc đã giương cao lá cờ Sao Mai, một biểu tượng mạnh mẽ của cuộc đấu tranh giành độc lập khỏi Indonesia, để đánh dấu kỷ niệm 60 năm lần đầu tiên nó được bay trên thuộc địa cũ của Hà Lan.
Người Tây Papua hát khi họ giương cờ của mình trước quốc hội ở thủ đô Canberra ngày hôm qua. Đó là biểu tượng của một cuộc đấu tranh kéo dài nhiều thập kỷ để giành quyền tự quyết. Nhưng đó cũng là một hành động bất hợp pháp ở Indonesia, có thể bị phạt tù.
Phát ngôn viên Ronny Kareni của Phong trào Giải phóng Thống nhất Tây Papua phát biểu trước những người ủng hộ bên ngoài Tòa nhà Quốc hội.
"Tiếp tục kháng cự và tiếp tục thể hiện tinh thần kiên cường để phất cao ngọn cờ Sao Mai, Papua Merdeka."
Người Tây Papua và những người ủng hộ họ cũng đánh dấu sự kiện lịch sử này tại Sydney, Melbourne, Brisbane, Darwin và các nơi khác trên khắp đất nước.
Các nhà ngoại giao Indonesia thường xuyên đưa ra các tuyên bố chỉ trích những sự kiện như thế này, nói rằng nó ngụ ý có sự ủng hộ của Úc, nhưng tòa đại sứ Indonenesia đã không trả lời câu hỏi của SBS về lễ kỷ niệm.
Treo cờ Sao mai ở các tỉnh Papua và Tây Papua của Indonesia vào ngày 1 tháng 12 thường được nhà chức trách đáp trả bằng phản ứng quân sự.
Giáo sư Vedi Hadiz là một nhà khoa học chính trị người Indonesia và là giám đốc của Viện Châu Á tại Đại học Melbourne.
"Lá cờ Sao Mai đối với chính phủ Indonesia, đại diện cho một quốc gia độc lập đầy tham vọng sẽ ly khai khỏi Cộng hòa Indonesia thống nhất."
Nó xuất hiện lần đầu tiên vào ngày 1 tháng 12 năm 1961, khi Hà Lan chuẩn bị trả lại độc lập cho Tân Guinea thuộc địa của Hà Lan với tên gọi Tây Papua.
Ngay sau đó, Liên Hợp Quốc nắm quyền kiểm soát và sau đó gây tranh cãi khi trao lãnh thổ này cho Indonesia và lá cờ Sao Mai đã bị cấm. Giáo sư Hadiz nói rằng hầu hết người Indonesia có ít nhận thức về tình hình Papua.
"Hầu hết phản ứng của người Indonesia sẽ là đối với họ lá cờ đi ngược lại tất cả những gì họ đã được học."
Vincent Scheenhouwer sống ở Queensland và là một cựu binh sĩ Hà Lan được cử đến đó vào năm 1962 để đẩy lùi một cuộc xâm lược dự kiến của Indonesia.
"Tôi nghĩ rằng Hà Lan cố gắng làm điều đúng đắn nhưng nó đã không thành, bị Indonesia phá hủy hoàn toàn."
Nhưng lúc đó người cựu chiến binh Hà Lan chưa bao giờ nhìn thấy lá cờ Sao Mai.
"Vào thời điểm đó, không có gì, hoàn toàn không có gì. Chỉ khi tôi đến Úc, tôi mới tìm hiểu thêm về lá cờ đó."
Phong trào Papua Tự do - hay OPM - là cánh quân chính của cuộc đấu tranh giành độc lập và đã thông qua lá cờ này vào năm 1971.
Một cuộc xung đột tàn bạo kéo dài hàng thập kỷ với các lực lượng Indonesia đã cướp đi sinh mạng của hàng trăm nghìn người ở Tây Papua trong bối cảnh bị cáo buộc vi phạm nhân quyền. Amatus Douw là một người tị nạn ở Tây Papuan, là phát ngôn viên của OPM và là người tổ chức hoạt động treo cờ của Brisbane.
"Chúng tôi kêu gọi Úc xử lý cuộc khủng hoảng nhân đạo quan trọng này thông qua cơ chế hợp pháp của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc."
Đối với người Tây Papua, lá cờ Sao Mai nhắc nhở họ rằng công việc đòi độc lập vẫn còn dở dang.
