Nhân viên giao hàng thức ăn Uber Eats. Nguồn: Eggbank

 

 

 

 

 

 

Tại cuộc Điều trần của Thượng viện, các công ty lớn trong nền kinh tế 'gig' tại Úc như Uber và Deliveroo đã bênh vực cho mô hình kinh doanh của họ, mô hình không công nhận những người lao động là ‘nhân viên’, do đó không có các quyền lợi về lương tối thiểu hay bồi thường tai nạn.

 

 

Có mặt trong một cuộc cuộc điều trần của thượng viện về vấn đề an ninh việc làm, Assad Manzoor, một tái xế Uber nói rằng anh mong muốn có thể tiếp cận với điều kiện làm việc tốt hơn.

 

 

Manzoor là người mà công ty công nghệ đa quốc gia Uber gọi là 'đối tác giao hàng', và anh chưa bao giờ nghĩ rằng mình có thể lên tiếng hay phản đối phương thức hoạt động của họ.

 

 

“Chúng tôi tự xem mình là vô hình trước khi COVID xảy ra, nhưng sau đó mọi người đều phụ thuộc vào dịch vụ mà chúng tôi cung cấp.”

 

 

"Và cả những người khác nữa, công dân, người nhập cư, người lao động, sinh viên... chúng tôi nghĩ rằng ngay cả nếu chúng tôi lên tiếng, thì cũng không có ai nghe thấy tiếng nói của chúng tôi. Giờ đây quý vị đang lắng nghe, vậy tôi ở đây để yêu cầu quý vị xin hãy làm điều gì đó, đưa ra các hướng dẫn, đưa ra các điều kiện làm việc tốt hơn cho chúng tôi.”

 

 

Esteban Salazar cũng là một tài xế làm việc cho Uber.

 

 

Anh gặp tai nạn khi đang làm việc trong một đêm mưa hồi tháng 9 năm ngoái.

 

 

Salazar nói rằng bảo hiểm y tế của anh không chi trả toàn bộ chi phí điều trị, vì vậy anh buộc phải tự bỏ tiền túi ra.

 

 

Chính sự việc này đã khiến anh nhận ra rằng mình không được quyền lợi bảo hiểm như những người lao động khác ở Úc. Thực tế là, Uber hoàn toàn không chi trả gì cho việc điều trị sau tai nạn của anh.

 

 

“Ngay cả khi biết tất cả những điều đó, họ không bao giờ hỏi tôi cảm thấy ra sao, tai nạn như thế nào, điều đó khiến tôi nhận ra rằng những công ty này không thực sự quan tâm đến người lao động của họ, họ chỉ quan tâm đến việc người lao động làm những gì họ đòi hỏi.”

 

 

Một phần ba số tài xế giao hàng và lái xe cho các dịch vụ ‘rideshare’ ở Úc đã trải qua tai nạn; một số trong đó đã thiệt mạng.

 

 

 

Tổng Thư ký quốc gia của Nghiệp đoàn Giao thông vận tải Michael Kaine đã phát biểu trước cuộc điều trần, kêu gọi hành động từ chính phủ.

 

 

“Đây là vấn đề về sự sống hay cái chết. Nếu năm người lao động trong bất kỳ ngành nghề nào khác bị mất mạng trong vòng 11 tuần, thì quốc gia này đã dừng lại, và quốc gia này nên dừng lại ngay hôm nay.”

 

"Đã đến lúc Chính phủ Liên bang hành động. Họ đã im lặng quá lâu rồi. "

 

 

95% người Úc đã đăng nhập vào ứng dụng Uber chỉ trong năm nay, trong khi gã khổng lồ công nghệ thu về 1/4 thu nhập của các tài xế.

 

 

Tổng giám đốc Uber Australia và New Zealand, Dominic Taylor đã bảo vệ cho công ty của mình tại phiên điều trần.

 

"Chúng tôi đã dẫn đầu ngành về chính sách bảo hiểm để bảo vệ thu nhập thương tích hay nghĩa vụ tức thì. Những công ty khác trong ngành không có chính sách đó, và điều đó có nghĩa là, bạn có thể làm việc cho Uber và được bảo hiểm bởi chính sách này, thế nhưng trong cùng một giờ đồng hay một quãng thời gian mười phút, bạn có thể gặp tai nạn khi làm việc cho công ty khác, và không được bảo hiểm.”

 

 

Giống như Uber, ứng dụng chia sẻ xe Ola trích một khoản 15% doanh thu từ 75,000 tài xế.

 

 

 

Giám đốc Ola Australia, Ann Tan, cho biết công ty đã hủy các khoản thanh toán bảo hiểm vào tháng 6 năm ngoái.

 

“Đó là một quyết định tài chính mà chúng tôi đưa ra do tác động của COVID, đúng vậy. Vào giai đoạn đỉnh điểm của COVID, chúng tôi đã trải qua khoảng 60 đến 70% sụt giảm mức tăng trường trong hoạt động kinh doanh tại Úc.”

 

 

Đi theo một hướng khác, ứng dụng giao hàng Menulog đang có kế hoạch thử nghiệm triển khai tiếp nhận tài xế đối tác là nhân viên công ty.

 

 

Giám đốc điều hành Menulog Australia, Morten Belling cho hay, họ lo ngại rằng điều này có thể khiến người lái xe giảm động lực trong việc duy trì hiệu suất công việc.

 

 

"Đó là động cơ khuyến khích những người giao hàng muốn thực hiện càng nhiều đơn hàng càng tốt và di chuyển một cách nhanh nhất có thể. Và nếu bạn chuyển sang một mô hình khác, khi mà người giao hàng được trả tiền theo giờ, tôi nghĩ ở một mức độ nhất định, bạn sẽ hạn chế động cơ trên. "

 

 

Đại diện Uber nói rằng, việc yêu cầu bắt buộc người lái xe chỉ làm cho một ứng dụng, áp dụng mức lương tối thiểu và ca làm việc cố định, sẽ phá vỡ mô hình kinh doanh của họ.

 

 

Mức lương tối thiểu của Úc đối với nhân viên lao động phù động là 24 đô la một giờ (đã bao gồm 25% tiền phụ trội casual loading).

 

 

Uber cho biết mức lương trung bình theo giờ của họ là 21 đô la mỗi giờ, thế nhưng một thượng nghị sĩ đã trích dẫn ba báo cáo độc lập tiết lộ, mức thu nhập trung bình theo giờ của Uber dao động từ 8.50 đô la đến 12 đô la trong vòng ba năm qua.

 

 

Một khuyến nghị được đưa ra ở cuộc điều trần cho rằng phương án giúp giải quyết vấn đề an toàn và bảo vệ thu nhập cho người lao động, có thể là một quỹ bắt buộc - nơi mà các công ty chia sẻ dịch vụ đóng góp vào cho việc bổi thường cho người lao động, cho quyền nghỉ phép và bảo hiểm tai nạn.

 

 

Cuộc điều trần hiện vẫn còn tiếp tục.