Khởi từ năm 2021, trên vỉa hè các con đường quanh khu đông người Việt như Cabramatta và Bankstown (ở Sydney, NSW), khu Footscray và Springvale (ở Melbourne, Victoria), Darra và Inala (Brisbane, Queensland), vùng phía Tây và phía Bắc củaAdelaide (Nam Úc) đã xuất hiện xe đạp chạy điện mà phần lớn là các bà trong độ tuổi 40 – 50 sử dụng để đi mua sắm hoặc chở con đi học, đón con về. Thuận tiện quá chừng!

Thế rồi vài năm gần đây, Úc đã chứng kiến sự gia tăng đột biến về mức độ phổ biến của xe đạp điện (E-bikes). Những chiếc xe đạp chạy bằng pin này đang thay đổi cách mọi người đi lại, tập thể dục và khám phá môi trường xung quanh. Xe đạp điện đang giúp việc đi lại dễ dàng và thú vị hơn đối với nhiều đối tượng – khỏi phải đạp mỏi chân và còn lẹ hơn xe đạp thường.

Tại sao xe đạp điện đang bùng nổ tại Úc

Có một số lý do tại sao trong cộng đồng dấy lên phong trào “chơi xe đạp điện” dẫu rằng giá một chiếc xe đạp điện đơn giản trước đây chỉ khoảng $300 nhưng ngày nay đã có loại xịn với giá trên $2,000.

Giao thông thân tiện

Xe đạp điện không thải ra khí thải, giúp giảm lượng khí thải carbon liên quan đến việc đi lại hàng ngày bằng xe dùng nhiên liệu, mang đến một phương tiện di chuyển thân thiện với môi trường mà không gây tắc nghẽn giao thông – trên nguyên tắc!

Lợi ích sức khỏe

Mặc dù xe đạp điện được hỗ trợ bằng điện, nhưng người sử dụng vẫn có thể đạp nhiều hay ít tùy thích. Tính năng hỗ trợ bàn đạp khuyến khích mọi người đạp xe thường xuyên hơn và quãng đường dài hơn, biến xe đạp điện thành sự kết hợp hoàn hảo giữa rèn luyện sức khỏe và sự tiện lợi.

Vượt qua địa hình đa dạng

Xe đạp điện hỗ trợ đắc lực người sử dụng trên những con dốc hoặc địa hình gồ ghề - đạp xe điện trở nên dễ dàng ở những khu vực mà xe đạp truyền thống có thể gặp khó khăn.

Đi lại tiết kiệm chi phí

Với chi phí nhiên liệu và chi phí đậu xe ngày càng tăng ở các khu vực đô thị, xe đạp điện là một lựa chọn thay thế tiết kiệm chi phí. Xe đạp điện yêu cầu bảo trì tối thiểu và chi phí sạc pin thấp.

Cải thiện khả năng tiếp cận

Xe đạpđiệnphùhợpvớinhiềuđốitượng, baogồmcả những người gặp khó khăn khi đi xe đạp truyền thống do tuổi tác, thể lực hoặc hạn chế về thể chất

Tính linh hoạt của xe đạp điện là một trong những tính năng hấp dẫn nhất đối với người sử dụng theo nhiều cách khác nhau, từ đi làm, chạy việc vặt, giao hàng nhẹ đến tận hưởng những buổi ra ngoài vào cuối tuần dọc theo công viên,bờ biển. Nhiều người sử dụng nhận thấy rằng xe đạp điện thay thế những chuyến đi ngắn bằng xe hơi, giúp họ giảm bớt sự phụ thuộc vào phương tiện cơ giới và thúc đẩy lối sống lành mạnh hơn, đỡ tốn tiền hơn.

Xe đạp điện cũng ngày càng phổ biến với khách du lịch. Qua dịch vụ cho thuê xe đạp điện ở các thành phố lớn – đó là một lựa chọn tuyệt vời cho cả dân địa phương và du khách có phương tiện di chuyển vừa thú vị vừa hiệu quả.

Thế nhưng… đã có lời cảnh báo về xe đạp điện

Cuộc cách mạng xe đạp điện đang lan rộng khắp nước Úc, mang đến một phương tiện di chuyển xanh hơn, hiệu quả hơn, chiếm được cảm tình của thiếu niên và cả những người trẻ tuổi. Những chiếc xe đạp điện này được ca ngợi vì sự tiện lợi, tốc độ và giá cả phải chăng, khiến chúng trở thành lựa chọn hợp thời trang cho cả những người đi làm có ý thức bảo vệ môi trườngvà những người ưamạohiểm. Tuy nhiên, ẩn sau xu hướng di chuyển hiện đại này là một cuộc khủng hoảng đang ngày càng gia tăng.

Khi xe đạp điện ngày càng phổ biến, số vụ thương tích nghiêm trọng và tử vong liên quan đến việc sử dụng chúng đã tăng lên đáng lo ngại. Vấn đề không chỉ giới hạn ở hình ảnh rập khuôn về những người lái xe liều lĩnh, phớt lờ luật lệ giao thông hoặc sửa đổi xe đạp một cách bất hợp pháp. Ngay cả những công dân tuân thủ pháp luật cũng đang rơi vào những tình huống nguy hiểm, đặt ra câu hỏi về sự an toàn của những phương tiện này trên đường bộ và vỉa hè.

Số liệu thống kê rất đáng báo động. Tại Queensland, một tai nạn thương tâm liên quan đến một bé trai năm tuổi bị một chiếc xe đạp điện đang chạy với tốc độ 40 km/h tông và kéo lê đã thu hút sự chú ý của toàn quốc. Tiểu bang này đã chứng kiến số ca tử vong liên quan đến các thiết bị di chuyển cá nhân, bao gồm cả xe đạp điện, tăng gấp bốn lần so với năm trước, với hơn 3,000 ca cấp cứu. Victoria cũng báo cáo sự gia tăng đáng kể các tai nạn liên quan đến xe đạp điện và xe scooter điện, với Đơn vị Giám sát Chấn thương Victoria (VISU) ghi nhận số ca cấp cứu liên quan đến chấn thương do xe đạp điện tăng từ 0.2 lên 3.4 trên mỗi 100,000 dân trong sáu năm.

Các chấn thương phổ biến nhất bao gồm gãy xương chi trên, cổ tay và khuỷu tay, tiếp theo là chấn thương đầu và cổ. Nam thanh niên từ 15-24 tuổi là những người có nguy cơ bị thương cao nhất trong tai nạn xe đạp điện. Tuy nhiên, bất chấp những con số đáng lo ngại này, các chuyên gia cảnh báo rằng mức độ thực sự của vấn đề có thể còn lớn hơn do báo cáo không nhất quán và thiếu dữ liệu chi tiết.

Báo cáo của VISU thừa nhận những hạn chế về phạm vi của nó, và Viện Chấn thương Jamieson không thu thập dữ liệu về xe đạp điện vì chúng không thuộc định nghĩa của Queensland về Thiết bị Di chuyển Cá nhân. Phó Giáo sư Milad Haghani từ Đại học Melbourne nhấn mạnh tầm quan trọng của dữ liệu chính xác để xây dựng các chính sách có căn cứ, thay vì dựa vào thử nghiệm và sai sót, điều này có thể gây rủi ro.

Những nguy hiểm không chỉ giới hạn ở người lớn. Ngày càng có nhiều lo ngại về việc trẻ em đi xe đạp điện công suất lớn và các phiên bản xe đạp điện có tốc độ trái phép - có thể đạt tới 80km/h, cao hơn nhiều so với giới hạn pháp lý là 25km/h. Các bậc phụ huynh thường không biết rằng việc lái những phương tiện này ra khỏi khu vực tư nhân là bất hợp pháp nếu không đăng ký và có giấy phép lái xe. Quy định của Queensland yêu cầu người điều khiển xe đạp điện phải trên 16 tuổi mới được phép điều khiển một mình và tuân thủ giới hạn tốc độ nghiêm ngặt - 12 km/h trên vỉa hèvà 25 km/htrên đường.’’

Người đi bộ nằm dài trên đường nhựa sau khi bị xe tay ga điện (E-scooter) đâm

Tại Sydney, Hội đồng Waverley, cơ quan quản lý các vùng ngoại ô phía Đông bao gồm Bondi và Bondi Junction, đã thông báo sẽ bắt đầu tịch thu những xe đạp điện cho thuê gây mất an toàn hoặc cản trở không gian công cộng. Quyết định này được đưa ra sau nhiều tháng nhận được khiếu nại từ cư dân và những lo ngại do Thị trưởng Waverley, Will Nemesh, nêu ra.

Theo hội đồng, những chiếc xe đạp này thường bị bỏ lại bất cẩn trên vỉa hè, gây nguy hiểm cho người đi bộ, đặc biệt là những người gặp khó khăn trong việc di chuyển hoặc xe đẩy trẻ em. Ngoài ra, một số người đi xe đạp đã bị cáo buộc sử dụng xe đạp một cách thiếu thận trọng, gây nguy hiểm cho người khác.

Theo Haghani, các thành phố của Úc chưa được trang bị đầy đủ để xử lý số lượng xe đạp điện ngày càng tăng. Cơ sở hạ tầng chung cho các phương tiện di chuyển nhỏ còn thiếu, và các làn đường dành cho xe đạp thường không được thiết kế cho tốc độ cao hơn của xe đạp điện. Ông đề xuất ưu tiên cơ sở hạ tầng chuyên dụng, chẳng hạn như làn đường riêng cho xe đạp và xe đạp điện, và tích hợp các trung tâm giao thông đa phương thức để cải thiện an toàn.

Tuy nhiên, chỉ cải thiện cơ sở hạ tầng thôi là chưa đủ. Các giải pháp hiệu quả cũng phải bao gồm các quy định và thực thi dựa trên kinh nghiệm, chẳng hạn như kiểm soát tốc độ. Cuộc tranh luận về cách quản lý xe đạp điện đã khiến một số tiểu bang của Úc cấm xe đạp điện trên vỉa hè, đẩy người đi xe đạp vào các con đường đông đúc và làn đường dành riêng cho xe đạp.

Để ứng phó với sự gia tăng các vụ việc, cảnh sát Queensland đã phát động Chiến dịch Zappo Stoppie, dẫn đến nhiều vụ buộc tội và tịch thu xe đạp. Dân biểu Độc lập đơn vị Noosa, Sandy Bolton, đã kêu gọi cộng đồng báo cáo bất kỳ hành vi nào không tuân thủ của người sử dụng xe đạp điện để hỗ trợ cảnh sát xác định các khu vực có vấn đề.

Xét cho cùng, cái gì mang lợi đến thì cũng có thể tạo ran guy hại nếu người ta không tuân hành luật pháp, không cẩn thận tối đa cũng như yêu quý mạng sống mình và thân thể người khác để tránh gây tai nạn tối đa./.

(Viết riêng cho Dân Việt News)