Siêu thị Coles, ảnh: commons wikimedia

Điều đáng lo ngại là khoảng cách ngày càng lớn giữa số tiền người tiêu dùng thanh toán tại siêu thị và số tiền siêu thị trả cho nông dân. Quá trình đánh giá sẽ xem xét quy tắc ứng xử của cửa hàng tạp hóa, vốn chi phối mối quan hệ giữa nhà cung cấp và siêu thị.

Cựu Bộ trưởng Lao động liên bang Craig Emerson đã được bổ nhiệm đứng đầu cuộc đánh giá về lĩnh vực siêu thị của Úc, trong bối cảnh có những cáo buộc về việc các siêu thị lớn tăng giá chóng mặt.

Mối lo ngại về khoảng cách giữa giá siêu thị và số tiền mà nông dân nhận được ngày càng tăng, ngay cả khi các gã khổng lồ lớn công bố lợi nhuận hàng tỷ đô la vào năm 2023.

Lãnh đạo Đảng quốc gia David Littleproud đã kêu gọi một cuộc đánh giá độc lập về thỏa thuận giá cả giữa nông dân và các siêu thị Úc.

Ông nói rằng mặc dù Thượng viện đang lên kế hoạch xem xét giá siêu thị từ tháng 2, Ủy ban Cạnh tranh và bảo vệ Người tiêu thụ Úc có thể sẽ hiệu quả hơn trong việc xem xét chênh lệch giá cả.

Lãnh đạo Đảng quốc gia, David Littleproud, nói "Chúng ta thấy giá cừu và thịt bò giảm 70% nhưng người tiêu dùng chỉ được giảm 8% khi thanh toán. Những người nông dân trồng bí xanh nhận được 2,20 đô la một kg nhưng họ lại tính phí 6,50 đô-la.”

“Các siêu thị đang nẫng tay trên chi phí của nông dân và chi phí của người tiêu dùng. Điều chúng tôi đang nói là chúng tôi muốn mức giá hợp lý từ nông trại đến bàn ăn của bạn với sự minh bạch và công bằng. Những người thực hiện điều đó phải là ACCC.”

Giờ đây, chính phủ đã công bố một cuộc đánh giá về quy tắc ứng xử đối với thực phẩm và hàng tạp hóa, do cựu bộ trưởng liên bang Craig Emerson lãnh đạo.

Quá trình đánh giá sẽ xem xét quy tắc tự nguyện mà Aldi, Coles, Woolworths và nhà bán buôn Metcash hiện đang đăng ký - trong đó nói rằng các nhà bán lẻ và nhà bán buôn phải luôn hành động có thiện chí đối với các nhà cung cấp.

Ông David Littleproud nói rằng quy tắc ứng xử phải là bắt buộc, và hình phạt cho việc vi phạm sẽ nghiêm trọng hơn.

"Đây là một đánh giá theo luật định đã được lên kế hoạch diễn ra, về cấu trúc rộng lớn của quy tắc ứng xử. Đảng Quốc gia công khai tin tưởng rằng đây phải là một quy tắc bắt buộc , không phải là tự nguyện.”

“Chúng tôi tin rằng mức phạt không nên ở mức như hiện tại, tức là khoảng $64.000. Siêu thị có thể rút số tiền đó ra khỏi một trong các máy tính tiền của họ ở Sydney và Melbourne để trả cho khoản đó nếu họ đã làm sai."

Woolworths chưa đưa ra bình luận nào.

Tuy nhiên, phát ngôn viên của Coles, Martine Alpin, cho biết quy tắc này đã hoạt động bình thường.

"Chúng tôi sẵn sàng tham gia quy tắc ứng xử tự nguyện. Trên thực tế, chúng tôi đã giúp thiết lập quy tắc đó vào năm 2015. Chúng tôi tin rằng nó đang hoạt động hiệu quả. Nhưng chúng tôi hoan nghênh bất kỳ đánh giá nào sẽ giúp ích cho người Úc với chi phí sinh hoạt."

Giá siêu thị và mối quan hệ giữa siêu thị với khách hàng sẽ không nằm trong đánh giá này.

Tuy nhiên, những lo ngại đó cũng là động lực.

Thủ tướng Anthony Albanese cho biết cuộc điều tra là một trong những cách mà chính phủ đang tìm cách giảm giá hàng hóa tại siêu thị.

Craig Emerson nói rằng việc xem xét sẽ xác định những gì cần được giải quyết.

"Nếu chúng ta không làm gì, thì ngay cả quy tắc ứng xử tự nguyện hiện tại cũng sẽ hết hạn vào năm 2025. Vì vậy, nó phải được thay thế - đổi mới hoặc cải tiến - hoặc có cách tiếp cận khác. Vì vậy chúng tôi đang xem xét tất cả các lựa chọn."

Martine Alpin cho biết Coles đã không ngừng nỗ lực giảm giá và hành động công bằng.

Lãnh đạo Đảng Quốc gia David Littleproud. Nguồn: AAP

Martine Alpin, đại diện của siêu thị Coles, nói "Chúng tôi đã thực hiện sứ mệnh giảm giá trong hơn mười năm nay. Đó là điều chúng tôi thực sự đam mê, chúng tôi tiếp tục tìm ra nơi có thể giảm giá cho khách hàng của mình.”

“Đó là khoảng thời gian thực sự khó khăn do lạm phát trong nhiều ngành công nghiệp. Chúng tôi biết rằng khách hàng của chúng tôi cần có khả năng thanh toán hàng tạp hóa hàng tuần và đặt thức ăn lên bàn.”

Chủ tịch Liên đoàn Nông dân Quốc gia, David Jochinke cho biết ông hy vọng việc đánh giá này sẽ dẫn đến một số thay đổi tích cực.

"Điều chúng tôi không muốn thấy là một cuộc điều tra khác đưa ra các khuyến nghị không bao giờ được thực hiện. Trước đây, chúng tôi đã có các yêu cầu về lĩnh vực tạp hóa, đã có một số khuyến nghị rất mạnh mẽ được đưa ra.”

“Nếu chúng được thông qua, chúng ta sẽ không có cuộc thảo luận này ngày hôm nay. Điều chúng tôi muốn làm là thấy một số thay đổi có ý nghĩa, không chỉ xung quanh luật hàng tạp hóa mà còn xung quanh chuỗi cung ứng và luật cạnh tranh, để chúng có thể đạt được sự minh bạch tốt hơn cho nông dân, đảm bảo rằng có sự công bằng trong hợp đồng.”

“Nếu ai đó đã vi phạm một phần nghĩa vụ của họ,  sẽ có một hình phạt để mọi người phải chịu trách nhiệm."