Chủ sở hữu cho biết nhà máy thép Whyalla hiện đang phải đối mặt với "những thách thức ngắn hạn". (ABC News)

NAM ÚC - Chính quyền tiểu bang Nam Úc cho biết họ đã tìm kiếm lời cố vấn từ các chuyên gia về tình trạng phá sản đối với tình hình tại ở nhà máy thép Whyalla — và thừa nhận khả năng chủ sở hữu của nhà máy này, vốn đã chậm thanh toán tiền thuê hầm mỏ, có thể "bị phá sản".

Bộ trưởng Ngân khố, Stephen Mullighan, đã nói với nghị viện tiểu bang vào ngày 24/09 rằng tập đoàn GFG Alliance đang còn "khất lại nhiều khoản nợ", và  nói rằng đây là "một vấn đề nghiêm trọng đối với tiểu bang".

Nhưng chính quyền đã từ chối tiết lộ số tiền nợ, nói rằng họ tập trung nhiều hơn vào việc làm thế nào để các chủ nợ được trả tiền.

Bộ trưởng Ngân khố nói với nghị viện rằng bất kỳ động thái nào nhằm yêu cầu việc trả tiền sẽ "làm trầm trọng thêm tình hình tài chính khó khăn mà GFG đang gặp phải", và cho biết chính quyền đang làm việc "một cách xây dựng và hợp tác" với công ty, và công ty này đang phải nổ lực để trả tiền cho các nhà thầu cung cấp dịch vụ cho nhà máy thép.

Bộ trưởng Năng lượng và Khai khoáng Tom Koutsantonis hôm nay xác nhận bộ của ông đã tìm kiếm lời khuyên từ một dịch vụ tài chính và phá sản chuyên nghiệp, liên quan đến hoạt động của GFG tại Nam Phi, như một biện pháp phòng ngừa.

Ông nói với Đài phát thanh ABC Adelaide rằng, "Chúng tôi đã sẵn sàng cho mọi tình huống bất trắc có thể xảy ra",

"Hiển nhiên là chúng tôi đang bảo đảm rằng chính quyền Nam Úc có mọi lời khuyên tốt nhất có thể nhằm chuẩn bị cho mọi tình huống bất ngờ, nhưng, điều đó không nhất thiết có nghĩa là bất kỳ điều gì cụ thể sẽ xảy ra.”

"Bộ Ngân khố đã tìm kiếm và tham khảo ý kiến và lời khuyên từ bên ngoài mà chúng tôi cần mà chúng tôi không có bên trong nội bộ  — cho dù đó là lời khuyên tài chính chuyên môn, lời khuyên pháp lý, bất kỳ lời khuyên nào khác mà chúng tôi có thể cần để đưa ra quyết định nhanh chóng — vì chúng tôi đang nói về những người, những gia định thực sự sinh sống ở Whyalla."

Ông Koutsantonis cho biết, Nhà máy thép Whyalla là "công ty sản xuất thép kết cấu duy nhất" còn lại ở tiểu bang. (ABC News: Matt Coleman)

Thủ hiếm Peter Malinauskas cho biết chính quyền đang chuẩn bị cho mọi "tình huống bất ngờ" có thể xảy ra, bao gồm cả "điều gì đó không ổn".

Ông nói "Chúng tôi không muốn thấy GFG phá sản, chúng tôi không mong điều đó xảy ra, nhưng chúng tôi cũng có trách nhiệm lập kế hoạch cho mọi tình huống",

"Những gì chính quyền tiểu bang đang tìm kiếm lời khuyên chính xác là  về những gì sẽ xảy ra và khi nào, ai sẽ quản lý tài chính trong hoàn cảnh đó — nhưng tôi không muốn suy đoán theo cách không lành mạnh.”

"Bất cứ khi nào bạn bắt đầu lập kế hoạch… bạn lo lắng rằng tình huống đó sẽ chỉ làm giảm sự tự tin hoặc có những tác động khác, nhưng đó là cuộc sống — chúng ta phải lập kế hoạch cho mọi thứ."

Nhà máy thép Whyalla đã trải qua biến động vào năm 2016 và 2017, sau khi Arrium bị phá sản. (Australian Story: Ben Cheshire)

Về vấn đề tiền bản quyền chưa trả của GFG, ông Koutsantonis bày tỏ sự chắc chắn rằng số tiền này "cuối cùng sẽ được thu hồi".

Ông nói "Các doanh nghiệp thỉnh thoảng vẫn trì hoãn việc trả tiền thuê hầm mỏ, và tập đoàn GFG không phải là doanh nghiệp duy nhất trong lịch sử bị như vậy nên tôi không quá lo lắng",

"Tôi quan tâm nhiều hơn đến việc trả tiền cho các chủ nợ hơn là tiền thuê hầm mỏ của chúng tôi được trả — ngân sách quan trọng hơn vào lúc này là ngân sách để hoạt động nhà máy thép Whyalla”.

"Rõ ràng là Whyalla đang rất cần một sự chuyển đổi — lò cao nấu thép đã cũ, đã đến lúc nâng cấp lò luyện thép và lò hồ quang điện nên chúng tôi rất muốn hợp tác với ông Sanjeev Gupta, là chủ tịch điều hành GFG, để bảo đảm điều đó có thể xảy ra."

GFG cho biết, vào ngày 20/09, ông Gupta đã gặp gỡ các nhân viên tại Whyalla, nơi ông "lắng nghe những lo ngại của họ" và "củng cố nhu cầu đưa nhà máy thép trở lại kinh doanh có lợi nhuận".

Trong một tuyên bố được đưa ra vào tuần cuối tháng Chín, một phát ngôn viên của GFG cho biết công ty đánh giá cao "mối quan hệ làm việc chặt chẽ của chúng tôi với Chính quyền Nam Úc giữa lúc chúng tôi giải quyết những thách thức ngắn hạn".

Sanjeev Gupta trong một chuyến thăm nhà máy thép vào năm 2017, khi công ty của ông được công bố là chủ sở hữu mới của nhà máy này. (Nguồn: ABC News)

Vincent Tarzia, Lãnh đạo phe đối lập tiểu bang, cho biết chính quyền nên công bố mức độ rủi ro tài chính đối với người nộp thuế, nói rằng thật "vô lý" khi chính quyền không tiết lộ số tiền thuê hầm chưa được trả.

Ông nói với ABC Radio Adelaide rằng, "Tôi không thể tin rằng một bộ trưởng không thể trả lời ... những câu hỏi cơ bản về số tiền nợ chưa được trả cho chính quyền Nam Úc, và số tiền GFG đang nợ là bao nhiêu. Tôi nghĩ rằng điều này hoàn toàn vì lợi ích công",

"Chúng tôi không muốn phóng đại tình huống này — chúng tôi hiểu tầm quan trọng của Whyalla, nhưng, chúng tôi không muốn điều này trở thành một thảm họa tài chính ngân hàng ở tiểu bang như trước đây; chúng tôi không thể có thông tin cơ bản từ chính quyền.”

"Ông bộ trưởng không cung cấp bất kỳ thông tin nào về mức độ thanh khoản hoặc số tiền họ đang bị nợ bao nhiêu — chúng tôi không biết liệu đó có phải là hàng triệu đô-la hay hàng chục triệu đô-la hay không."

Nhưng ông Koutsantonis đã bảo vệ quyết định không công bố con số này, nói rằng "đó không phải là số tiền khiến tôi quan tâm nhiều".

Ông Koutsantonis nói "Tôi không nghĩ rằng việc công bố con số đó là sáng suốt vì luật khai thác mỏ yêu cầu phải có mức độ bảo mật".

Khi được hỏi liệu tập đoàn GFG có đang "hoạt động có lãi" hay không, ông Malinauskas cho biết đó là vấn đề của GFG, nhưng cho biết thật "thiếu thận trọng" khi so sánh tình hình này với sự sụp đổ của ngân hàng tiểu bang vào năm 1991, gây ra khoản nợ công ước tính là 3 tỷ đô-la.

Ông cho biết ông đã "nêu lên mối lo lắng" về tình hình của GFG với Ngài thủ tướng, và sau đó đã nói với nghị viện Nam Úc rằng các khoản nợ bị chậm của GFG "không phải là chưa từng có" và các trường hợp trước đó "sau đó đã được khắc phục".

Ông Malinauskas cho biết mặc dù có "điểm tương đồng" giữa tình hình hiện tại ở Whyalla với tình hình khi Arrium còn nắm quyền cách đây tám năm, nhưng chính quyền cũng cần phải "tính đến những khác biệt trong cách chúng ta chuẩn bị cho tình huống này".

Trong giờ hỏi đáp giữa cuộc họp, ông Malinauskas cũng đã cập nhật tình hình cho hạ viện biết về sự việc lò cao nấu quặng của nhà máy thép đã ngừng hoạt động vì có "tạp chất" bên trong thiết bị.

Ông nói "Thiết bị đang được sửa chữa, và chúng tôi kỳvọng cũng như lời khuyên mà chúng tôi nhận được từ GFG là họ hy vọng, rằng vào đầu tháng Mười, vấn đề này sẽ được giải quyết".

"Điều đó sẽ là điều tốt cho dòng tiền trong doanh nghiệp. Tuy nhiên, các nghĩa vụ của công ty đối với khách hàng vẫn đang được đáp ứng bằng những sản phẩm đang có sẵn trong kho.”

(BBT - abc.net.au)