Trung tâm Văn Hóa và Cộng Đồng Atlas (Atlas Community & Cultural Centre) ở Marrickville, Sydney. Ảnh: Google (SBS)

AUSTRALIA - Một số câu lạc bộ dành cho người di cư độc đáo từ Âu Châu đến Úc. Vốn là trụ cột của cộng đồng nước Úc, các địa điểm như câu lạc bộ Concordia, câu lạc bộ Síp và câu lạc bộ Ba Lan, đã hỗ trợ các cộng đồng mới trong hơn một thế kỷ. Thế nhưng với các cộng đồng di cư mới được thiết lập tốt đẹp, nhiều câu lạc bộ đang phải khó khăn để tồn tại. Hôm nay chúng ta đến thăm Trung tâm Văn hóa và Cộng đồng Atlas, khởi đầu là một câu lạc bộ túc cầu và nhóm bảo vệ quyền của người lao động nhập cư, vào những năm của thập niên 1930.

Trong thần thoại Hy Lạp, Atlas là một con người khổng lồ gánh cả bầu trời trên vai.

Cái tên này vẫn tồn tại cho đến ngày nay, tại Trung tâm Văn hóa & Cộng đồng Atlas ở Sydney.

Trung tâm nằm trong một tòa thị chính cũ ở Marrickville, được xây dựng vào những năm 1860.

Bên trong có nhiều kệ sách về lịch sử Hy Lạp và các chủ đề khác.

Một cây đàn dương cầm cũ nằm trong góc và những tấm áp phích ủng hộ các nguyên nhân chính trị và xã hội khác nhau từ nhiều thập niên trước, được dán trên các bức tường.

Trong nhiều thập niên, Atlas được thành lập vào những năm 1930, hoạt động như một dịch vụ hỗ trợ xã hội cho cộng đồng Hy Lạp, mới nổi lúc bấy giờ, trước khi những dịch vụ này chính thức tồn tại.

Caliope Kotis là một thành viên lâu năm của câu lạc bộ.

Caliope Kotis "Khi còn là một cô gái bé nhỏ, tôi lớn lên ở Surry Hills, tôi giúp đỡ nhiều người phần lớn thuộc tầng lớp lao động và vào thời điểm đó, chưa có nhân viên xã hội".

"Lúc 2 giờ sáng, đôi khi tôi đến bệnh viện Thánh Vincent".

"Có những phụ nữ trẻ đã từng mang theo con cái của họ, những đứa trẻ sơ sinh bị bỏ rơi và không ai nói ngôn ngữ đó".

"Không có dịch vụ, không có nhân viên xã hội".

"Vì vậy, từ năm 10 tuổi, tôi đã phải học rất nhanh, về cách thức giúp đỡ mọi người về nhiều vấn đề sức khỏe".

"Những người không thể trả hóa đơn rồi bị tắt điện, tôi sẽ phiên dịch cho họ về nhiều vấn đề xã hội ".

Câu chuyện của Caliope là một câu chuyện quen thuộc với nhiều trẻ em của những người di cư, những người có thể đã phải chịu một vai trò tương tự, đối với chúng.

Câu lạc bộ Atlas cũng hỗ trợ những gì khi đó được gọi là cô dâu ủy nhiệm, nhiều phụ nữ Hy Lạp đến Úc để kết hôn sắp đặt, trong hầu hết các trường hợp với những người đàn ông di dân Hy Lạp, mà họ chưa từng gặp.

Caliope Kotis nói “Những phụ nữ trẻ từng đến Úc theo diện kết hôn, các cô dâu mới đến vào thời điểm đó, mọi thứ rất khó khăn".

"Vì vậy, tất cả những điều đó đã giúp tôi hiểu rõ hơn, về các vấn đề xã hội tại địa phương".

"Và câu lạc bộ của chúng tôi Atlas, của người Hy Lạp là nơi mà những cuộc thảo luận này có thể được bàn cãi”.

Cũng giống như nhiều câu lạc bộ di cư, bóng đá cũng là một phần quan trọng, trong việc thu hút các thành viên ban đầu.

Nhà sử học thể thao và học giả đã nghỉ hưu của Đại học Melbourne, Roy Hay, nói rằng đối với nhiều người di cư mới, các câu lạc bộ này đã cung cấp một cánh cửa để bước vào cuộc sống ở Úc.

Roy Hay nói “Tôi muốn nói rằng một người di cư hợp lý, Úc sẽ tự kiếm cho mình bởi vì nhiều người trong số họ là thanh niên, kiếm cho mình một công việc, sau đó là một ngôi nhà rồi có thể tìm kiếm một hoạt động chung quanh".

"Nhưng trên thực tế, những gì đã xảy ra là rất nhiều".

"Trong số những người di cư này đến và trong vòng một tuần hoặc lâu hơn sau khi đến, họ đã có mặt tại câu lạc bộ bóng đá địa phương, bởi vì đó là nơi họ có thể gặp gỡ những người nói cùng ngôn ngữ và có nhiều sở thích giống nhau, ngôi nhà và đôi khi là cả gia đình nữa”.

Khi các đội bóng đã qua thời gian hoạt động của họ từ lâu, Atlas giờ đây đã tự tái tạo thành một trung tâm văn hóa, cung cấp các buổi nói chuyện và đêm chiếu phim cho công chúng.

Ngoài ra còn có một nhà hàng nhỏ trong khuôn viên, đôi khi cũng hoạt động như một nhà bếp cộng đồng.

Đằng sau quầy là Maria, một người mới di cư từ Hy Lạp.

Vào đêm SBS đến thăm, cô ấy đã chuẩn bị Soutzoukakia, hoặc xúc xích Hy Lạp, đậu bắp và nước chấm cho những người tụ tập.

Còn bà Penelope Naoum, hiện 86 tuổi và là thành viên từ năm 1962, đang dùng bữa.

Với bà, nơi đây là ngôi nhà thứ hai và đã gắn bó hàng chục năm, nhất là khi các con bà còn nhỏ.

Bà Penelope Naoum nói “Đó là gia đình và lại rất thân thiết, các con tôi rất thích câu lạc bộ như gia đình thứ hai của chúng”.

Trong khi đó ông Roy Hay nói rằng, các câu lạc bộ sắc tộc đã vô tình giúp nhiều người di cư mới, có được cảm giác thân thuộc.

Vào cuối những năm 1960 và đầu những năm 1970 khi lượng người di cư từ Hy Lạp tăng cao, câu lạc bộ thường thu hút hơn 400 người tham gia các hoạt động của mình.

Nhưng giống như nhiều câu lạc bộ hoặc tổ chức dân tộc nhỏ, nó đang gặp khó khăn trong việc thu hút những người mới, khiến nó phải mở rộng cơ sở thành viên.

Chủ tịch câu lạc bộ Michael Kotis đã là thành viên từ khi còn trẻ.

Michael Kotis nói “Trừ khi chúng tôi đưa thanh niên vào tổ chức cũng giống như nhiều tổ chức khác, các tổ chức của người Hy Lạp và người di cư khác, thì họ sẽ biến mất".

"Chúng tôi đã thêm vào bản điều lệ, theo đó chủ yếu chỉ có người Hy Lạp mới có thể trở thành thành viên".

"Giờ đây chúng tôi đã thêm người Úc hoặc bất kỳ quốc tịch nào khác, đều có thể tham gia tổ chức”.

Điều chắc chắn là tương lai của những câu lạc bộ như Atlas vẫn chưa được xác định.

Học giả Andonis Piperoglou của Đại học Melbourne, giảng viên nghiên cứu về cộng đồng người di cư, cho biết các câu lạc bộ như Atlas nhắc nhở chúng ta rằng chúng ta là một phần của thế giới rộng lớn hơn.

Andonis Piperoglou nói “Vì vậy, mặc dù họ có thể không đông dân cư giống như trước đây, vẫn có những biển chỉ dẫn đến một loại thế giới toàn cầu".

"Chúng cho chúng ta thấy rằng, các vùng ngoại ô của chúng ta có rất nhiều người đến từ khắp nơi trên thế giới”.

Ông Roy Hay nói rằng, các câu lạc bộ sắc tộc đã vô tình giúp nhiều người di cư mới, có được cảm giác thân thuộc.

Ông nói “Các câu lạc bộ đã thành công rực rỡ trong một việc mà họ không được thành lập để làm, đó là chuyển đổi những người di cư châu Âu thành người Úc".

"Đây là một phần di sản của chúng tôi và nên được công nhận như vậy”.