Ảnh: Christopher Tan

Bộ trưởng Môi sinh Liên bang Murray Watt đã phê duyệt việc mở rộng quy mô lớn Dự án Khí đốt North West Shelf tại Tây Úc. Đây là một trong những mỏ khí đốt ngoài khơi có giá trị nhất của nước Úc, do tập đoàn Woodside vận hành, với kế hoạch kéo dài tuổi thọ dự án thêm 40 năm nữa. Dự án này tọa lạc tại bán đảo Burrup thuộc vùng Pilbara, còn được biết đến với tên gọi Murujuga, một khu vực có ý nghĩa văn hóa và môi sinh vô cùng to lớn.

Trên những rặng đá đỏ cao của bán đảo Burrup ở Tây Úc, khắc vào lớp đá là những hình vẽ có niên đại hàng chục nghìn năm – đó là Murujuga.

Những hình khắc này bao gồm các biểu tượng linh thiêng và cả những bức chạm khắc khuôn mặt con người cổ xưa nhất từng được biết đến, thể hiện mối liên kết sâu sắc với tổ tiên và những tuyến truyện văn hóa thiêng liêng.

Khu vực này hiện đang được xem xét để đưa vào danh sách Di sản Thế giới của UNESCO.

Tuần trước, một báo cáo khoa học được bình duyệt kỹ lưỡng và chờ đợi từ lâu đã xác nhận điều mà các Chủ đất Truyền thống luôn lo ngại: khí thải từ các ngành công nghiệp nặng đang ăn mòn các tác phẩm nghệ thuật cổ xưa này.

Một trong những người lên tiếng mạnh mẽ là bà Raelene Cooper – một phụ nữ Mardudhunera và là Chủ đất Truyền thống của Murujuga.

Bà đã khởi kiện lên Tòa án Liên bang, yêu cầu tạm dừng việc mở rộng dự án khí đốt cho đến khi các lo ngại về di sản được giải quyết thỏa đáng

Bà Raelene Cooper nói, “Tiền, tiền và sự hủy diệt. Họ đang cố xóa bỏ lịch sử của tôi, lịch sử của nơi này, ý nghĩa của nó đối với người dân nơi đây. Đây là một Juukan Gorge đang diễn ra chậm rãi. Cuối cùng thì sao? Không, chánh phủ chẳng bao giờ nghĩ đến chúng tôi. Ngoài việc chúng tôi chỉ là một nhóm thiểu số.”

Dự án North West Shelf của Woodside là một trong những trung tâm khí hóa lỏng lớn nhất thế giới.

Khí đốt được khai thác từ ba giàn khoan ngoài khơi và dẫn qua đường ống về Nhà máy Khí đốt Karratha.

Tại đây, khí được chế biến và xuất cảng sang Nhật Bản, Nam Hàn (Đại Hàn), và Trung Quốc.

Dự án cũng cung cấp khí đốt nội địa cho bang Tây Úc.

Tuy nhiên, giấy phép môi sinh hiện tại của dự án sẽ hết hạn vào năm 2030.

Woodside muốn kéo dài thời gian vận hành thêm 40 năm, đến năm 2070

Kế hoạch này đã được chánh phủ Tây Úc phê duyệt vào tháng 12 năm ngoái, nhưng trong nhiều tháng qua, các chuyên gia khí hậu đã cảnh báo rằng việc gia hạn North West Shelf sẽ phải trả giá đắt về mặt môi sinh.

Greg Bourne, cựu lãnh đạo BP và hiện là thành viên Hội đồng Khí hậu, từng làm việc trong liên doanh North West Shelf, cho biết ông rất lo ngại trước quy mô lượng khí thải liên quan đến dự án này.

“Lượng khí thải ở đây có hai phần. Một là lượng phát thải sẽ xảy ra ngay tại Úc, khoảng 700 đến 800 tấn mỗi năm. Nhưng khi khí LNG được đốt ở nước ngoài, dù là ở Nhật Bản, Hàn Quốc hay Trung Quốc, thì trong suốt vòng đời hoạt động, chúng ta đang nói đến khoảng 4 tỷ tấn CO₂ thải vào khí quyển, trong khi lẽ ra chúng ta nên cắt giảm khí thải.”

Hiện có hơn 2.000 công nhân đang làm việc tại khu vực dự án, và trong suốt hơn 40 năm hoạt động, dự án đã đóng góp hơn 40 tỷ đô-la tiền thuê đất cho chánh quyền.

Phát ngôn viên của Woodside cho biết dự án này có ý nghĩa quan trọng cấp quốc gia, mang lại hàng ngàn việc làm và hàng tỷ đô-la tiền thuế cùng phí thuê đất.

“Thỏa thuận mà chúng ta cần thực hiện khi xuất cảng những sản phẩm như thế này là phải hợp tác với các nước khác để giảm lượng khí thải. Toàn bộ chuỗi cung ứng phải cắt giảm nếu chúng ta muốn ngăn chặn tình trạng ấm lên toàn cầu.”

Với việc North West Shelf đã được phê duyệt, các tranh cãi xung quanh Woodside vẫn chưa dừng lại ở Burrup.Tập đoàn này hiện còn muốn khai thác khu vực Browse Basin ngoài khơi bờ biển Kimberley.

Khu vực này nằm gần Scott Reef, một khu bảo tồn biển nhạy cảm về mặt sinh thái, nơi sinh sống của các loài động vật quý hiếm như cá voi xanh lùn và rùa xanh.

Sophie McNeil, nghị sĩ mới đắc cử của Đảng Xanh tại Thượng viện bang Tây Úc, hiện là người phát ngôn của đảng về vấn đề nhiên liệu hóa thạch.
 

“Vấn đề không chỉ là dự án này là dự án nhiên liệu hóa thạch mới lớn nhất ở Nam bán cầu, hay là nó giống như một quả bom carbon khổng lồ mà khí hậu của chúng ta không thể chịu nổi. Mà còn là việc nó được xây dựng ngay trên một rạn san hô nguyên sơ. Người ta sẽ không bao giờ dám làm điều đó với Rạn san hô Great Barrier, cũng không bao giờ dám làm vậy ở Queensland. Nhưng Woodside nghĩ họ có thể qua mặt vì nơi này nằm ở một vùng hẻo lánh của Tây Úc.”

Tập đoàn Woodside khẳng định dự án này là thiết yếu để bảo đảm an ninh năng lượng lâu dài cho các đối tác quốc tế, đồng thời mang lại sự ổn định kinh tế cho khu vực Tây Úc.

(Theo SBS)