Thủ tướng Ấn Độ, Narendra Modi, và người đồng cấp Úc, Thủ tướng Scott Morrison trong một cuộc gặp mặt ở Washington DC vào ngày 23 tháng Chín, 2021. Ảnh: ANI photo

AUSTRALIA - Các bộ trưởng thương mại của Úc và Ấn Độ cho biết mối quan hệ đối tác an ninh chung với Hoa Kỳ và Nhật Bản đã giúp họ đạt được một thỏa thuận thương mại mà Úc hy vọng sẽ giảm sự phụ thuộc vào xuất cảng sang Trung Quốc.

Bộ trưởng Thương mại Ấn Độ Piyush Goyal đang dẫn đầu một phái đoàn kinh doanh đến các thành phố Melbourne, Sydney, và Perth của Úc để tìm hiểu những tiềm năng mới được tạo ra bởi thỏa thuận tạm thời được ký vào thứ Bảy.

Ấn Độ coi thỏa thuận này là một cuộc đảo chính ngoại giao làm sâu sắc thêm mối quan hệ của họ với Úc vào thời điểm nước này đang chịu áp lực vì phải có lập trường mạnh mẽ hơn chống lại cuộc xâm lược của Nga vào Ukraine. Cả hai quốc gia đều thuộc khối an ninh được gọi là The Quad, bao gồm Hoa Kỳ và Nhật Bản.

Đối với Úc, thỏa thuận này mở ra một thị trường rộng lớn cho các nhà xuất cảng trước khi liên minh bảo thủ của Thủ tướng Scott Morrison tìm cách tái tranh cử vào tháng tới. Sự bất đồng giữa chính phủ Morrison và Bắc Kinh đã dẫn đến một loạt các biện pháp trừng phạt thương mại chính thức và không chính thức của Trung Quốc đối với các mặt hàng xuất cảng của Úc bao gồm than đá, thịt bò, hải sản, rượu vang và lúa mạch.

Bộ trưởng Thương mại Dan Tehan cho biết trong cuộc họp báo chung với Goyal ở Melbourne hôm thứ tư rằng mối quan hệ song phương Úc-Ấn đang phát triển mạnh mẽ thông qua Quad.

ÔngTehan nói “Giữ cho Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương tự do và cởi mở như là một nơi mà các nền dân chủ tự do có thể phát triển mạnh mẽ là điều rất quan trọng,”

Ông Goyal cho biết Thủ tướng Úc, Scott Morrison, và Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi đã đi đầu trong việc đưa các quốc gia cùng chí hướng lại với nhau.

Ông Goyal nói “Chúng tôi hiện đang đứng chung một khối liên minh Quad giữa Nhật Bản, Úc, Mỹ và Ấn Độ, có nhiều khía cạnh, cả chiến lược, chính trị. Họ đang làm việc để đảm bảo hòa bình và ổn định, quan hệ đối tác kinh tế lớn hơn giữa các quốc gia trong khu vực này,”

“Tôi khá chắc chắn rằng khía cạnh địa chính trị, khía cạnh về lợi ích thế giới rộng lớn hơn sẽ mang hai quốc gia của chúng ta lại gần nhau hơn.”

Úc thường khẳng định rằng không có gì được đồng ý cho đến khi mọi thứ được thống nhất trong các cuộc đàm phán thương mại tự do song phương, nhưng đã chấp nhận một thỏa thuận tạm thời với Ấn Độ.

Ấn Độ, nền dân chủ lớn nhất thế giới, thích cái gọi là thỏa thuận thu hoạch sớm trong các cuộc đàm phán thương mại nhằm giảm thuế đối với một số hàng hóa trước khi đạt được một thỏa thuận song phương toàn diện.

Thỏa thuận này là thỏa thuận thương mại đầu tiên của Ấn Độ với một quốc gia phát triển trong hơn một thập kỷ. Các cuộc đàm phán bắt đầu vào năm 2011.

Năm ngoái, đặc phái viên thương mại Úc tại Ấn Độ và cựu Thủ tướng Tony Abbott cho biết một thỏa thuận thương mại tự do song phương sẽ báo hiệu “ nghiêng hẳn về thế giới dân chủ rút khỏi Trung Quốc”.

Tuy nhiên, Sonia Arakkal, một nhà chính sách tại Trung tâm Perth USAsia, cho rằng bản thân Ấn Độ không thể thay thế hoàn toàn Trung Quốc trở thành đối tác thương mại chính của Úc.

Bà Arakkal nói “Đó là một bước quan trọng đầu tiên, hiệp định thương mại tự do tạm thời này, và đặc biệt là đối với chính phủ Morrison. Các doanh nghiệp và ngành công nghiệp đã cảnh giác với cách mà căng thẳng thương mại leo thang (với Trung Quốc) trong vài năm qua”.

“Tuy nhiên, gợi ý rằng đây là giải pháp để giải quyết căng thẳng thương mại leo thang với Trung Quốc là không cần thiết vì các nền kinh tế không giống nhau về quy mô hoặc tính bổ sung cho nhau.”