Một nhân viên y tế cầm một kết quả xét nghiệm nhanh (RAT) dương tính. Ảnh: AAP
Với tình trạng quá tải các cơ sở xét nghiệm COVID trên toàn quốc, giới chức trách khuyên người có dương tính từ thử nhanh tại nhà mà có các triệu chứng nhẹ thì nên gọi bác sĩ gia đình để được tư vấn thay vì đến cơ sở xét nghiệm. SBS trình bày những thông tin cần thiết liên quan xét nghiệm kháng nguyên nhanh RAT. Dù khan hiếm bộ thử RAT, nhưng lời khuyên của các chuyên gia là cẩn thận khi mua qua mạng, vì có những bộ thử ở nước ngoài giá rẻ có thể không được chấp nhận ở Úc.
Dù biết rằng các bộ thử nhanh đang khan hiếm hàng trên khắp nước Úc, tuy vậy với những người có kết quả xét nghiệm dương tính bằng các bộ thử nhanh RAT tại nhà, các hướng dẫn mới do Nội các Quốc gia công bố về những việc cần làm tiếp theo.
Các hướng dẫn sửa đổi này xác nhận rằng những người có kết quả dương tính từ xét nghiệm kháng nguyên nhanh RAT sẽ không còn phải làm xét nghiệm PCR nữa.
Thay vào đó, Thủ tướng Scott Morrison cho biết những người có kết quả dương tính với xét nghiệm kháng nguyên nhanh và có các triệu chứng nhẹ, giờ đây sẽ có thể nhận được sự hỗ trợ tại nhà từ bác sĩ gia đình GP thông qua hệ thống telehealth.
“Cuộc gọi quan trọng nhất cần thực hiện là gọi cho bác sĩ của bạn. Số ca nhiễm không phải là vấn đề chính mà kết nối để được chăm sóc mới là vấn đề. Chính phủ liên bang cung cấp dịch vụ hỗ trợ từ xa và hướng dẫn cách mọi người có thể kiểm soát sự lây nhiễm khi điều trị tại nhà cho những ai có khả năng làm điều đó. Và nếu tình hình leo thang thì nên tìm kiếm sự hỗ trợ thêm. Vì vậy, điều quan trọng đầu tiên đối với những người có COVID là họ cần được kết nối để được chăm sóc.”
Các trường hợp dương tính vẫn sẽ được yêu cầu cách ly trong bảy ngày và thông báo cho những người có tiếp xúc gần với người nhiễm covid.
Gọi điện thoại và tự chăm sóc tại nhà
Bác sĩ Karen Price, Chủ tịch Đại học Bác sĩ Đa khoa Hoàng gia Úc cho biết việc kêu gọi tất cả các bệnh nhân dương tính với COVID-19 liên hệ với bác sĩ đa khoa của họ có thể sẽ đặt ra nhiều thách thức cho việc thực hành.
Bà nói, với số lượng ca nhiễm ngày càng tăng trên toàn quốc, đường dây điện thoại tiếp nhận sẽ gặp trục trặc và bà kêu gọi mọi người hãy kiên nhẫn với việc kết nối các bác sĩ gia đình cũng như các đội ngũ các bác sĩ GP trực tuyến trên đường dây.
Chủ tịch Hiệp hội Y khoa Úc New South Wales Michael Bonning cũng nói với mọi người rằng tình hình chắc chắn sẽ phải chờ lâu trên đường dây do đó mà cần kiên nhẫn và bình tĩnh với đường dây các bác sĩ tiếp nhận.
Ông cho biết đối với những ai đã có hai mũi vắc xin, hay đã tiêm nhắc lại và không mắc các bệnh mãn tính mà bị dương tính với triệu chứng từ nhẹ đến trung bình thì có thể tự kiểm soát các triệu chứng của họ tại nhà với sự hỗ trợ của bác sĩ đa khoa.
“Nếu bạn có các triệu chứng từ nhẹ đến trung bình, có khả năng tự chăm sóc tại nhà bằng các biện pháp tương tự như bạn vẫn làm khi bị cảm lạnh, thì điều chúng tôi nhắc nhở mọi người là nếu gọi đến phòng mạch bác sĩ hay phòng khám mà bị kẹt máy do có hàng chục hoặc hàng trăm cuộc gọi, thì hãy thử đặt một cuộc hẹn tư vấn sức khỏe từ xa trong những ngày tới. Chúng tôi biết rằng bạn sẽ gặp phải một số triệu chứng hô hấp của ho, có thể chảy nước mũi, thêm vào đó là đau đầu và cảm thấy thực sự mệt mỏi, nhưng bạn cũng nên hiểu rằng những điều đó mọi người cũng đang gặp phải và đó là tình hình chung trong bối cảnh của căn bệnh này."
Quy định của các tiểu bang về RAT
Đối với các lời khuyên mới nhất về xét nghiệm kháng nguyên nhanh do Nội các quốc gia đưa ra thì mỗi tiểu bang và vùng lãnh thổ có quyền lựa chọn cách họ thực hiện những lời khuyên này cũng như với các quy tắc thay đổi trên toàn quốc cùng với đại dịch.
Chính phủ New South Wales thông báo yêu cầu đối với người dân phải báo cáo kết quả dương tính bằng thử nhanh tại nhà tới cho bộ y tế của tiểu bang.
Tasmania sẽ chuyển sang xem xét nghiệm kháng nguyên nhanh RAT như là công cụ chính để chẩn đoán coronavirus với yêu cầu rằng người có kết quả dương tính từ RAT sẽ phải tuân theo các yêu cầu tương tự như một trường hợp PCR được ghi nhận dương tính.
Trong khi đó, người dân Victoria sẽ được yêu cầu báo cáo kết quả bằng cách gọi cho bộ hoặc điền vào một biểu mẫu trực tuyến, dự kiến sẽ phát hành trực tiếp vào hôm nay thứ Sáu 7/1.
Quyền Giám đốc y tế của Victoria, Ben Cowie cho biết bất kỳ ai có kết quả dương tính trong xét nghiệm kháng nguyên nhanh đều có quyền và nghĩa vụ như những người có kết quả dương tính với xét nghiệm PCR.
“Trong mắt chúng tôi và bộ y tế, bạn có COVID. Bạn cần tuân thủ tất cả các yêu cầu về sức khỏe cộng đồng. Bạn được cung cấp các các dịch vụ lâm sàng cũng như hỗ trợ phúc lợi dành cho các trường hợp COVID. Tôi sẽ cũng nói rõ là bạn cần phải tự cách ly ngay khi có kết quả dương tính với xét nghiệm kháng nguyên nhanh RAT. Nói như vậy có nghĩa là nếu bạn chọn đi thử lại bằng PCR - và chúng tôi không khuyến khích mọi người làm điều này - tuy nhiên nếu bạn chọn đi xét nghiệm PCR, bạn phải chắc chắn rằng bạn chỉ đi một chuyến đi thẳng về thẳng từ nhà tới nơi xét nghiệm để thực hiện nó một lần trong thời gian cách ly của mình. Bạn không được phép đi mua sắm, không được phép đi đây đó và thăm gặp ai vì bạn có COVID-19 và bạn đang trong thời gian cách ly."
Tại Nam Úc thì chính phủ tiểu bang sẽ đưa kết quả xét nghiệm kháng nguyên nhanh vào con số ca nhiễm mới hàng ngày của tiểu bang để công bố.
Bộ Y Tế Nam Úc cho biết vì các xét nghiệm kháng nguyên nhanh sẽ được ghi nhận, các quan chức có thể theo dõi người dân và cung cấp thông tin cùng các chăm sóc thích hợp.
Trong khi đó, Lãnh thổ phía Bắc sẽ không áp dụng chính sách mới.
Người đứng đầu Lãnh thổ Bắc Úc Michael Gunner cho biết lãnh thổ này có đủ năng lực xét nghiệm PCR.
Thủ tướng cũng cho biết thêm rằng có thể mất vài tuần để các tiểu bang và vùng lãnh thổ hoàn thành hiện các hướng dẫn và báo lên liên bang.
Tại Queensland, chính quyền tiểu bang cho biết một hệ thống đang được phát triển để cư dân báo cáo kết quả xét nghiệm kháng nguyên nhanh dương tính bằng cách thông báo cho Bộ Y tế Queensland.
Bộ trưởng Bộ Y tế của bang Yvette D'Ath nói rằng mọi người nên tuân theo các hướng dẫn mới và không đi xét nghiệm PCR hoặc đến phòng cấp cứu trừ khi họ rất không khỏe.
“Nếu bạn có kết quả xét nghiệm tại nhà cho ra dương tính, thì bạn nên hiểu rằng mình dương tính với COVID và cần phải tuân thủ tất cả các lời khuyên có sẵn cho bạn trực tuyến hoặc dưới nhiều hình thức. Nếu bạn không chắc chắn về những việc cần làm thì bạn có thể gọi đến số 134COVID để được tư vấn. Đừng gọi xe cấp cứu, đừng đến phòng cấp cứu chỉ vì bạn có kết quả xét nghiệm dương tính, trừ khi bạn không khỏe một cách nghiêm trọng và cần điều trị."
Mặc dù xét nghiệm dương tính là một chuyện - việc mua được hay có được bộ thử xét nghiệm kháng nguyên nhanh RAT lại là một chuyện khác.
Giá cả cũng như sự khan hiếm các bộ xét nghiệm kháng nguyên nhanh RAT từ lúc có những thay đổi đối với chế độ xét nghiệm của Úc là điều nhiều người quan tâm.
Giáo sư Tony Blakely, nhà dịch tễ học của Đại học Melbourne, nói rằng ông hiểu những thay đổi này là nhằm giảm bớt áp lực cho các cơ sở và các phòng xét nghiệm đang bị quá tải.
Nhưng cùng với việc các bộ thử nhanh đang thiếu hụt, ông cũng lo ngại việc giám sát COVID trong cộng đồng sẽ không còn chính xác nếu kết quả không được báo cáo cho chính quyền các bang và vùng lãnh thổ.
“Sẽ tốt hơn nhiều nếu xét nghiệm kháng nguyên nhanh đó được tải vào hệ thống giám sát để cung cấp dữ liệu tốt hơn. Những gì chúng tôi biết rõ, những gì chúng tôi nghĩ là một New South Wales với 35.000 ca đó là một con số dưới ước tính. Nó có thể gấp 5 lần mức đó hoặc tương đương. Có nghĩa là bạn đang trải qua khoảng 150.000 đến 200.000 trường hợp dương tính mỗi ngày, con số này rất lớn khiến bạn nghẹt thở. Nhưng vậy cũng có cái hay của nó, bởi vì tin tức từ mô hình Doherty bị rò rỉ trước Giáng sinh cho thấy rằng New South Wales sẽ đạt đỉnh 200.000 ca lây nhiễm mỗi ngày. Vì vậy, nó cho thấy rằng New South Wales sắp đạt mức đỉnh của ghi nhận hàng này và như vậy thì nó cũng là một tin tốt trong đó."
Vấn đề còn lại là nên mua loại thử nhanh nào?
Đối với những người không hội đủ điều kiện để được phát bộ xét nghiệm kháng nguyên nhanh RAT miễn phí - Tiến sĩ Alexandra Martiniuk là Giáo sư Dịch tễ học tại Khoa Y và Sức khỏe tại Đại học Sydney cho biết Cơ quan Quản lý Sản phẩm Điều trị Therapeutic Goods Administration gọi tắt là TPA cung cấp thông tin đáng tin cậy về các xét nghiệm đã được phê duyệt.
“TGA có một trang web thực sự hữu ích về các loại xét nghiệm kháng nguyên nhanh nào được chấp thuận ở Úc. Những thông tin đó rất quan trọng bởi vì người ta có thể mua trên mạng từ các quốc gia khác và sử dụng chúng ở đây. Ngoài ra, có rất nhiều lời bàn tán, như tôi đã nghe nói về những người đi du lịch nước ngoài tìm cách mang về số lượng lớn chẳng hạn, vì ở châu Á rẻ hơn rất nhiều. Nhưng những bộ thử đó có thể không được chấp nhận ở đây. Và một số bộ thử thì nhạy cảm hơn những bộ thử khác. Độ nhạy rất quan trọng vì nó có nghĩa là bạn ít có khả năng bỏ sót một trường hợp bệnh thực sự. Do vậy, bạn muốn có một bộ xét nghiệm thực sự nhạy và đủ tiêu chuẩn thì hãy vào trang web TGA để tìm hiểu, nơi đây cũng xếp hạng những sản phẩm này theo độ nhạy."