Ngoại Trưởng Marise Payne phát biểu tại một cuộc họp báo tại Tòa Quốc Hội ở thủ đô  Canberra. Nguồn: AAP

Chính phủ liên bang đã can thiệp và huỷ bỏ bốn thoả thuận mà chính phủ Victoria đã ký với ngoại quốc, bao gồm hai thoả thuận có liên quan đến sáng kiến Vành đai và Con đường của Trung Quốc, và hai thoả thuận khác ký kết với Iran và Syria.

Đây là lần đầu tiên Canberrra sử dụng quyền phủ quyết mới, cho phép họ hủy bỏ các thỏa thuận mà các tiểu bang và lãnh thổ ký kết với các quốc gia khác.

Ngoại trưởng Marise Payne cho biết  “Tôi cho rằng bốn thỏa thuận này không phù hợp với chính sách đối ngoại của Úc hoặc gây bất lợi cho quan hệ đối ngoại của chúng tôi.”

Theo thoả thuận giữa chính phủ Victoria và Trung Quốc trước đó, các lĩnh vực hợp tác bao gồm sự tham gia ngày càng nhiều của các công ty Trung Quốc vào chương trình xây dựng hạ tầng cơ sở ở Victoria, và thúc đẩy sự hợp tác của các doanh nghiệp Victoria ở Trung Quốc.

Nó cũng cho phép các công ty thiết kế và kỹ thuật của Victoria đấu thầu các hợp đồng cho các dự án thuộc sáng kiến ​​Vành đai và Con đường trên khắp thế giới.

Thủ hiến Victoria Daniel Andrews hồi năm ngoái nói rằng các thoả thuận này có thể mang lại công ăn việc làm và đầu tư cho tiểu bang trong quá trình hồi phục hậu COVID.

Đại sứ quán Trung Quốc tại Úc đã nhanh chóng phản hồi và “kiên quyết phản đối” thông báo của Thượng nghị sĩ Payne.

Phát ngôn nhân của Đại sứ quán Trung Quốc nói “Đây là một động thái vô lý và khiêu khích khác mà phía Úc thực hiện chống lại Trung Quốc,”

“Nó càng cho thấy chính phủ Úc không có sự chân thành trong việc cải thiện quan hệ Trung Quốc-Úc.”

“Nó nhất định sẽ gây thêm thiệt hại cho quan hệ song phương, và cuối cùng sẽ chỉ làm tổn thương chính họ.”

Hồi tháng Mười Hai năm ngoái, Chính phủ Morrison đã thông qua Đạo luật Quan hệ Đối ngoại, cho phép Ngoại trưởng đánh giá các thỏa thuận giữa các tiểu bang và ngoại quốc, để xem chúng có phù hợp với chính sách đối ngoại của Úc hay không.

Trước đó, Bắc Kinh đã gọi quyền phủ quyết này là một trong 14 điều bất bình gây tổn hại đến quan hệ song phương.

Một phát ngôn nhân của chính quyền tiểu bang Victoria nói với AAP rằng Đạo luật Quan hệ Đối ngoại là vấn đề của chính phủ liên bang.

Bà nói “Chính quyền Victoria sẽ tiếp tục nổ lực làm việc để mang lại việc làm, cơ hội thương mại và kinh tế cho tiểu bang của chúng tôi”.

Thượng nghị sĩ Payne cho biết bà sẽ tiếp tục theo dõi các thỏa thuận được ký kết với các quốc gia nước ngoài, và bà hy vọng “phần lớn trong số đó sẽ không bị ảnh hưởng”.

----