Julie Inman Grant, Ủy viên của cơ quan an toàn không gian mạng eSafety, trong một cuộc phỏng vấn trên truyền hình tại Tòa nhà Nghị viện ở Thủ đô Canberra, Thứ Ba, ngày 2 tháng 7 năm 2024. (Hình ảnh AAP/Mick Tsikas) KHÔNG LƯU TRỮ Nguồn: AAP / MICK TSIKAS/AAPIMAGE

AUSTRALIA - Kế hoạch của chính phủ Thủ tướng Albanese nhằm áp dụng độ tuổi tối thiểu cao hơn để sử dụng mạng xã hội đã bị chỉ trích vì là giải pháp nhanh chóng cho một vấn đề phức tạp. Trong khi một số chuyên gia tin rằng lệnh cấm người dùng trẻ tuổi sẽ bảo vệ trẻ em khỏi các nền tảng có thể gây ra bệnh tâm thần và rối loạn ăn uống, những người khác lại cho rằng mạng xã hội là một công cụ quan trọng để người trẻ có thể tiếp cận.

Thủ tướng Anthony Albanese đang công bố một kế hoạch mới nhằm tăng độ tuổi hợp pháp mà trẻ em ở Úc có thể sử dụng mạng xã hội, tuyên bố rằng các công nghệ mới sẽ được sử dụng để thực thi điều này.

Anthony Albanese nói “Mạng xã hội có thể gây hại cho xã hội. Những gì chúng ta muốn thấy, các phụ huynh, điều tôi muốn thấy là con mình bỏ gadget xuống và đến sân bóng đá, hoặc sân bóng rổ, hoặc trong hồ bơi hoặc sân tennis. Giao tiếp với những người bạn ở ngoài kia và có những trải nghiệm thực tế đó.”

Trong khi hầu hết các chuyên gia thừa nhận rằng các nền tảng như Facebook, Instagram và TikTok có thể gây hại đến sức khỏe tâm thần của giới trẻ Úc, một số người lại không tin rằng đề xuất của chính phủ sẽ có ích.

Tiến sĩ Rys Farthing, giám đốc chính sách tại Reset.Tech Australia, cho biết rủi ro gây hại từ việc sử dụng mạng xã hội là có thật nhưng việc cấm những người trẻ tuổi truy cập mạng xã hội sẽ không giải quyết được các vấn đề cơ bản.

"Về nguyên tắc, bất cứ điều gì bảo vệ trẻ em và thanh thiếu niên đều tốt, và chúng ta phải làm điều đó. Nhưng câu hỏi thực sự mình nên chú ý là, đây có phải là cách tốt nhất để bảo vệ trẻ em và thanh thiếu niên không, và liệu điều này có hiệu quả không?"

Luật này sẽ đưa Úc trở thành một trong những quốc gia đầu tiên áp dụng giới hạn độ tuổi trên mạng xã hội.

Những nỗ lực trước đây, bao gồm cả nỗ lực của Liên minh Âu châu, phần lớn đều thất bại hoặc gặp nhiều thách thức khi thực hiện.

Tiến sĩ Farthing cho biết một số người có thể coi đây là điểm khởi đầu nhưng bà không tin rằng nó sẽ bảo vệ trẻ em một cách có ý nghĩa.

"Có một thế giới mà nó giống như 'vâng, rồi sao ?' Nó giống như, vâng, và làm cho các nền tảng trở nên an toàn. Tôi thậm chí không cảm thấy như vậy. Tôi cảm thấy nó giống như 'được rồi, chắc rồi, và sao nữa?' Tôi chỉ không nghĩ rằng, xét đến những khó khăn trong việc thực hiện và xét đến việc nó thực sự sẽ chỉ kết thúc bằng sự đồng ý của cha mẹ, rất có thể, tôi không nghĩ rằng nó sẽ tạo ra nhiều sự khác biệt, ngay cả khi kết hợp với quy định toàn diện. Tuy nhiên, tôi rất muốn được chứng minh là sai."

Những thách thức trong quá trình khai triển này đã được Ủy viên eSafety của Úc Julie Inman Grant nêu bật. Tại cuộc điều tra của Nghị viện vào tháng Sáu, bà cho biết bà ủng hộ việc xác minh độ tuổi cho các nền tảng này nhưng tin rằng chúng ta vẫn chưa biết liệu công nghệ này có hiệu quả hay không.

"eSafety từ lâu đã ủng hộ việc xác minh độ tuổi như một phần của bộ biện pháp bảo vệ trẻ em khỏi nội dung và hành vi trực tuyến mà chúng chưa sẵn sàng. Nhưng cho đến khi các hệ thống bảo đảm độ tuổi toàn diện này được đưa vào hoạt động, việc thực hiện lệnh cấm độ tuổi trên mạng xã hội sẽ rất khó khăn để đo lường, khai triển và thực thi."

Bà cũng cảnh báo rằng các biện pháp hạn chế có thể hạn chế khả năng tiếp cận của những người trẻ tuổi với các mạng lưới hỗ trợ quan trọng.

Những hạn chế mà chính phủ đề xuất sẽ không có hiệu lực cho đến khi họ có thể xác định được hiệu quả của công nghệ xác định độ tuổi.

Cuộc thử nghiệm công nghệ này trị giá 6,5 triệu đô la của chính phủ dự kiến sẽ kết thúc vào cuối năm tài chính 2024/2025, điều đó có nghĩa là bất kỳ luật nào có thể sẽ không được ban hành cho đến sau cuộc bầu cử liên bang vào năm tới, được cho là sẽ diễn ra vào tháng Năm.

Ông Albanese vẫn chưa nêu rõ độ tuổi mà những người trẻ tuổi có thể truy cập mạng xã hội theo luật định nhưng cho biết độ tuổi này có thể là từ 14 đến 16.

Tiến sĩ Simon Wilksch, Nghiên cứu viên cao cấp tại Đại học Flinders và là bác sĩ lâm sàng về chứng rối loạn ăn uống cho biết ông rất vui khi nghe đề xuất của chính phủ và muốn thấy độ tuổi giới hạn được tăng từ 13 lên 16.

"Tôi là người ủng hộ mạnh mẽ việc nâng độ tuổi tối thiểu lên 16. Tôi đến với vấn đề này với tư cách là một chuyên gia tâm lý học lâm sàng cung cấp dịch vụ điều trị cho trẻ em, thanh thiếu niên và người lớn mắc chứng rối loạn ăn uống. Có nghiên cứu cho chúng ta biết rằng kể từ khi phương tiện truyền thông xã hội xuất hiện, đã có một sự gia tăng lớn trong 12 năm qua. Bây giờ chúng ta không cố nói rằng phương tiện truyền thông xã hội là nguyên nhân duy nhất gây ra điều đó, nhưng nó chắc chắn đã đóng một vai trò quan trọng và tôi nghe nói về điều đó trong phòng trị liệu với các bậc cha mẹ đang đau đầu cố gắng giải quyết vấn đề này. Vì vậy, tôi cho rằng càng muộn càng tốt khi nói đến việc tiếp cận phương tiện truyền thông xã hội và tôi thực sự được khuyến khích bởi thông báo về việc tìm cách tăng độ tuổi tối thiểu."

Dữ liệu mà ông nhắc đến ở đây được trích từ báo cáo 'Paying the Price' (Cái giá phải trả) của Deloitte từ năm 2012 đến năm 2024, cho thấy số trẻ em từ 10 đến 14 tuổi mắc chứng rối loạn ăn uống ở Úc tăng khoảng 200 phần trăm.

Ông cũng nhấn mạnh một đánh giá năm 2023 về 50 nghiên cứu ở 17 quốc gia cho thấy việc sử dụng mạng xã hội dẫn đến "mối quan tâm về hình ảnh cơ thể, rối loạn ăn uống và sức khỏe tâm thần kém thông qua các con đường trung gian của so sánh xã hội, nội tâm hóa lý tưởng gầy/vừa vặn và tự coi mình là vật thể".

Đề xuất của chính phủ liên bang tuân theo một đề xuất tương tự của Thủ tướng Nam Úc Peter Malinauskas.

Chính quyền tiểu bang của ông đã phản hồi báo cáo do cựu Chánh án Tòa án Tối cao Úc Robert French biên soạn về những tác hại tiềm tàng mà mạng xã hội gây ra cho giới trẻ Úc.

Dự luật mà họ đề xuất sẽ cấm trẻ em từ 14 đến 15 tuổi sử dụng mạng xã hội trừ khi có sự đồng ý của cha mẹ, trong khi những người từ 16 tuổi trở lên có thể tự do truy cập mạng xã hội.

Tiến sĩ Wilksch đã chỉ trích cách tiếp cận này và cho rằng nên có lệnh cấm toàn diện cho đến năm 16 tuổi để giảm bớt áp lực xã hội.

"Mối quan tâm duy nhất của tôi với điều đó là tôi nghĩ rằng nó sẽ đặt cha mẹ vào một vị trí khó khăn với những đứa trẻ 14 và 15 tuổi. Tôi nghĩ rằng một số phụ huynh tất nhiên sẽ thích con mình không sử dụng phương tiện truyền thông xã hội. Những người khác có thể không được thông báo và sẽ cho phép con mình sử dụng phương tiện truyền thông xã hội. Vì vậy, nó vẫn sẽ tạo ra những khó khăn cho các trường học và các tình huống xã hội với thanh thiếu niên ở trường, nơi một số người sử dụng phương tiện truyền thông xã hội và một số thì không. Tôi muốn một hệ thống chung trên toàn quốc và theo những gì tôi biết về nghiên cứu và kinh nghiệm giúp đỡ mọi người, 16 là hợp lý nhất đối với tôi."

Nhưng một số cuộc thảo luận này đã bỏ qua những lợi ích sâu sắc mà nhiều người trẻ đã báo cáo khi tiếp cận mạng xã hội, đặc biệt là những người bị thiệt thòi.

Tiến sĩ Farthing, ở tổ chức Reset.Tech Australia, cho biết khi mình nói chuyện với những người trẻ tuổi, họ sẽ vẽ nên một bức tranh sắc thái hơn nhiều.

“Khi bạn nói chuyện với trẻ em và thanh thiếu niên, chúng sẽ cung cấp cho bạn cùng một loại hiểu biết hỗn hợp như nghiên cứu tìm thấy. Chúng sẽ nói về 'Ừ, nhìn này, có những khía cạnh của phương tiện truyền thông xã hội mà, trời ơi, tôi không thích chúng. Chúng không cảm thấy tốt, tôi không cảm thấy tuyệt vời về chúng.' Nhưng sau đó chúng cũng nói với chúng tôi những điều về việc truy cập phương tiện truyền thông xã hội thực sự hữu ích cho chúng, và điều đó thực sự hữu ích cho chúng theo mọi cách mà chúng tôi quan tâm, cho dù đó là quyền tiếp cận giáo dục, cho dù đó là quyền tiếp cận hỗ trợ về sức khỏe tâm thần và hướng dẫn và những thứ tương tự như vậy. Và cách tiếp cận chỉ loại bỏ những người trẻ tuổi khỏi nó có vẻ hơi thẳng thắn và không đủ sắc thái.”

Trong khi các quốc gia ở Âu châu gặp khó khăn trong việc thực thi các hạn chế về độ tuổi sử dụng mạng xã hội, Tiến sĩ Farthing ca ngợi Đạo luật Kỹ thuật số của Liên minh Âu châu vì đã gây áp lực buộc các tập đoàn phải dọn dẹp nền tảng của họ cho giới trẻ.

Bà cho biết loại luật pháp tinh tế này sẽ là hướng đi tương lai cho Úc.

"Nếu bạn nhìn vào những gì Âu Châu đang làm, ví dụ, với Đạo luật Dịch vụ Kỹ thuật số, họ đã thực hiện một loạt các cải cách yêu cầu các nền tảng phải giảm thiểu mọi loại rủi ro đối với trẻ vị thành niên. Vì vậy, rủi ro xảy ra với trẻ vị thành niên do nội dung có hại, rủi ro xảy ra với trẻ vị thành niên do nhắm mục tiêu quảng cáo vào chúng, rủi ro xảy ra với trẻ vị thành niên do thu thập dữ liệu và sử dụng dữ liệu không phù hợp, rủi ro xảy ra với trẻ vị thành niên do các nền tảng giới thiệu chúng với người lớn lạ mặt. Chúng ta thấy các nền tảng đang thay đổi và chúng ta thấy các tiêu chuẩn an toàn ngày càng tăng ở Âu Châu và trẻ em Âu Châu được hưởng các biện pháp bảo vệ an toàn đó. Nhưng chúng ta không có chúng ở Úc."