AUSTRALIA - Úc sẽ yêu cầu Trung Quốc chấm dứt chiến dịch cưỡng ép kinh tế và nối lại các cuộc đàm phán thương mại cấp bộ trưởng như điều kiện tiên quyết để xem xét đơn gia nhập Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP).
Đó là tuyên bố của Bộ trưởng Thương mại Úc Dan Tehan hôm 17/9. Theo ông Tehan, Úc phản đối nỗ lực gia nhập CPTPP của Trung Quốc trừ khi nền kinh tế thứ hai thế giới đảm bảo với tất cả thành viên CPTPP rằng sẽ đáp ứng các tiêu chuẩn cao của hiệp định và cam kết của Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO).
Theo Australian Financial Review điều này đồng nghĩa với việc các lệnh cấm và hạn chế của Trung Quốc đối với hàng hóa xuất cảng trị giá 20 tỉ đô-la của Úc hồi năm ngoái sẽ bị xem là vi phạm thỏa thuận. Ông Tehan nhấn mạnh: "Như chúng tôi đã truyền đạt đến Trung Quốc, đây là những vấn đề quan trọng đòi hỏi sự tham gia của các bộ trưởng".
Bộ trưởng Thương mại Úc Dan Tehan (phải). Ảnh: AAP
Một ngày trước đó, Bộ trưởng Thương mại Trung Quốc Wang Wentao (Vương Văn Đào) đã trình văn bản đề nghị gia nhập CPTPP với Bộ trưởng Thương mại New Zealand Damien O'Connor. CPTPP được 11 quốc gia ký kết vào năm 2018, gồm Canada, Mexico, Peru, Chile, New Zealand, Úc, Nhật Bản, Singapore, Brunei, Malaysia và Việt Nam.
Nhật Bản hiện nắm quyền chủ tịch đối với cơ quan ra quyết định CPTPP trong khi New Zealand phụ trách tiếp nhận yêu cầu gia nhập hiệp định. Đơn gia nhập CPTPP của Trung Quốc cần phải có sự ủng hộ của tất cả các thành viên để được thông qua.
Chính phủ Nhật Bản ngày 17/9 tuyên bố nước này sẽ "phân tích cẩn thận" để xem Trung Quốc có sẵn sàng đáp ứng các yêu cầu tham gia CPTPP hay không.
"Chúng ta phải đánh giá triệt để xem Trung Quốc có sẵn sàng thực hiện các quy tắc tiêu chuẩn cao của CPTPP hay không. Chúng tôi sẽ tham khảo ý kiến với các thành viên khác trong khi vẫn tuân thủ các thủ tục phê duyệt thành viên mới" - Chánh Văn phòng Nội các Nhật Bản Katsunobu Kato nói tại một cuộc họp báo ngày 17-9.
Bộ trưởng Tài chính Taro Aso và Bộ trưởng Ngoại giao Toshimitsu Motegi Nhật Bản cũng bày tỏ lập trường thận trọng về đơn xin gia nhập CPTPP của Trung Quốc.
Bắc Kinh trước đó đã thể hiện sự quan tâm đến việc gia nhập CPTPP. Nhiều lần các nhà lãnh đạo cấp cao nước này đề nghị gia nhập khối. Ông Gao Feng, người phát ngôn của Bộ Thương mại Trung Quốc, cho biết hồi tháng 2 rằng Bắc Kinh đã tích cực nghiên cứu việc tham gia CPTPP và họ sẵn sàng tăng cường trao đổi với các thành viên CPTPP về vấn đề liên quan.