Khách hàng của Centrelink bị nhắm mục tiêu bởi chương trình thu nợ Robodebt. Ảnh: AAP

Ủy ban Hoàng gia Điều tra về vụ Robotdebt đã nghe về kế hoạch thu hồi nợ được tiến hành, bất chấp Tổng Trưởng Dịch vụ Xã hội thời bấy giờ là ông Scott Morrison được cảnh báo rằng, việc nầy có thể bất hợp pháp nếu không được sửa đổi quan trọng. Viên chức cao cấp tại Bộ, chịu trách nhiệm về việc hoàn thành kế hoạch đòi nợ, điều trần hôm qua cho biết bà nghĩ đến tính chất hợp pháp, khi kế hoạch được đề ra đầu tiên.

Đó là lần thứ hai, cựu Tổng Thư Ký Bộ Dịch vụ Nhân sinh hay DHS là bà Kathryn Campbell, xuất hiện tại Ủy ban Hoàng gia Điều tra về kế hoạch thu hồi nợ của chính phủ Liên đảng cũ.

Lần này bà được hỏi, liệu có gặp khó khăn gì khi tính toán các khoản nợ của những người nhận Centrelink, thông qua thu nhập trung bình thay vì thu nhập thực tế, có thể không chính xác.

Bà nói “Tôi đặc biệt lo lắng trong những ngày đầu tiên khi kế hoạch được tiến hành, mà mọi người không có cơ hội phản hồi, cũng như chúng tôi đã không bảo đảm rằng, mọi người nhận được thư và đó là lý do có những thay đổi".

"Hơn nữa tài liệu không đủ rõ ràng, về những gì đang xảy ra”,

“Vì vậy, chúng tôi đã dựa vào DSS, tức Bộ Dịch vụ Xã hội mà bây giờ tôi coi đó là không khôn ngoan và chúng ta cũng nên tìm kiếm lời khuyên pháp lý. Thế nhưng tôi chỉ có thể nói những gì tôi dựa vào, trong thời điểm đó.”

Được biết ý niệm ‘Thu nhập Trung bình’ được thực hiện vào năm 2015 và có nghĩa là, một số người nhận phúc lợi bị phát hiện, là nợ tiền của Centrelink một cách sai trái.

Hoạt động này đã bị dừng lại vào năm 2019, sau khi bị Tòa án Liên bang phán quyết là bất hợp pháp.

Cuộc điều trần được tổ chức ở Brisbane, hôm qua Ủy ban Hoàng gia Điều tra nghe nói rằng các viên chức của Bộ, đã gửi một cảnh báo vào đầu năm 2015, tới cựu Thủ tướng vàTổng trưởng Dịch vụ Xã hội lúc đó là ông Scott Morrison, với cảnh báo rằng việc đòi nợ sẽ bất hợp pháp nếu không có luật mới.

Tuy nhiên, kế hoạch vẫn được tiến hành.

Trong khi đó Cố vấn Cao cấp Hỗ trợ Ủy ban, là ông Justin Greggery gợi ý rằng, bà Campbell lẽ ra phải lo lắng về tính hợp pháp của kế hoạch này.

Ông nói “Mặc dù hiểu về nhu cầu thay đổi luật pháp cần thiết để thực hiện biện pháp, nhưng bà lại không nghĩ rằng nếu không thay đổi luật pháp, thì điều đó có thể là bất hợp pháp hay sao?”.

Bà Campbell nói với Ủy ban Tư vấn Pháp lý cho Bộ Dịch vụ Xã hội vào đầu năm 2017 rằng, thu nhập trung bình có thể được sử dụng như một ‘phương sách cuối cùng’.

Đó là những gì mà Ủy viên Catherine Holmes đưa ra lời thách thức.

Bà Catherine Holmes nói “Nếu đó thực sự là giải pháp cuối cùng, thì ví dụ như DHS hay Bộ Dịch vụ Nhân dụng, sẽ sử dụng quyền hạn của mình với người sử dụng lao động, để thu thập thông tin".

"Bạn khó có thể nói đó là giải pháp cuối cùng, chỉ vì bà ấy đã hỏi khách hàng nhưng họ không trả lời”.

Được biết bà Campbell có trách nhiệm để bảo đảm kế hoạch Robodebt là hợp pháp.

Bà Campbell nói “Vì vậy, chúng tôi đã dựa vào DSS, tức Bộ Dịch vụ Xã hội mà bây giờ tôi coi đó là không khôn ngoan và chúng ta cũng nên tìm kiếm lời khuyên pháp lý".

"Thế nhưng tôi chỉ có thể nói những gì tôi dựa vào, trong thời điểm đó”.

Cựu Thủ Tướng Scott Morrison sẽ đưa ra bằng chứng cho Ủy ban Hoàng gia Điều tra vào tuần tới.