.png)
Một phụ nữ trưởng thành chăm sóc mẹ già. Nguồn: Alistair Berg/Getty Images
AUSTRALIA - Phụ nữ sống lâu hơn và nghỉ hưu sớm hơn nam giới nhưng họ nhận được khoản tiền hưu bổng ít hơn khoảng 1/3 so với nam giới khi nghỉ hưu.
Lyn Maciver không bao giờ có thể nghĩ rằng mình sẽ trở thành người chăm sóc toàn thời gian cho chồng, khi ông bị đột quỵ nặng cách đây 24 năm, lúc đó chồng bà mới 58 tuổi.
Người phụ nữ 79 tuổi lúc đó đã phải nghỉ hưu non khi đang làm một công việc được trả lương cao ở Sydney, trước khi bà và chồng buộc phải chuyển đến trang trại của họ ở miền trung tây New South Wales khi ông bị bệnh nặng.
Bà đã có 300 ngàn Úc kim tiền hưu bổng từ công việc của mình tại một trường Đại học, nhưng cuối cùng bà buộc phải từ bỏ công việc được trả lương cao này.
"Ông ấy bị hôn mê trong hai tháng rưỡi. Họ nói rằng ông ấy sẽ không bao giờ đi lại hay nói chuyện được nữa, và khuyên tôi nên đi tìm một viện dưỡng lão tốt. Nhưng lúc đó không có nơi đâu nhận người đàn ông 58 tuổi. Vì vậy, tôi quyết định tôi sẽ đưa ông ấy về trang trại gia đình. Tôi chăm sóc 90 gia súc có sừng dài và một người chồng không thể đi lại hay nói chuyện. Và thế là tôi bắt đầu một cuộc hành trình mà tôi không mong muốn. Và bởi vì tôi phải từ bỏ công việc toàn thời gian ở Sydney, nên tôi đã từ bỏ công việc được trả lương và có hưu bổng."
Hai người buộc phải cố gắng sống bằng tiền tiết kiệm, bao gồm cả số tiền hưu bổng của Lyn, họ đã làm như vậy trong suốt 7 năm cho đến khi họ cạn sạch tiền vào năm 2007.
Lyn nói họ không nhận được hỗ trợ tài chính nào từ chính phủ, và cuối cùng bà đã bán trang trại và trở về nhà mình ở Epping, tây bắc Sydney, ngôi nhà mà hai vợ chồng đã mua chỉ ba tháng trước khi chồng bà bị đột quỵ.
Lyn từ đó phải đối mặt với viễn cảnh thất nghiệp, cùng một khoản tiền mortgage trị giá 250 ngàn Úc kim.
Khoản trợ cấp dành cho người khuyết tật và người chăm sóc mà Lyn và chồng nhận được tổng cộng là khoảng 1.800 đô-la mỗi hai tuần, Lyn cho biết số tiền này thậm chí chỉ đủ trang trải chi phí chăm sóc đắt đỏ.
"Tôi nghĩ chính phủ nên coi việc chăm sóc toàn thời gian không lương như một công việc. Đó là một công việc. Và bất cứ ai ở nhà, thậm chí chăm sóc trẻ em đều biết rằng bạn không nằm quanh bể bơi ăn nho. Sẽ không có chuyện chăm sóc không lương. Nhưng rồi chính phủ sẽ nói 'ồ đúng vậy nhưng sẽ luôn có những người phá hoại hệ thống.' Tôi đã nói rằng bạn không đặt ra luật cho mẫu số chung thấp nhất. Bạn đặt ra luật cho phần lớn những người làm điều đúng đắn. Và tôi khá chắc chắn rằng nếu 80 hoặc 90 phần trăm những người chăm sóc không được trả lương là nam giới, chúng ta sẽ được trả tiền."
Phụ nữ vẫn đang nghỉ hưu với mức lương hưu ít hơn nam giới tới một phần ba, mặc dù họ sống lâu hơn và nghỉ hưu sớm hơn.
Một báo cáo mới của Hội đồng Thành viên Quỹ hưu bổng – mang tên 'Bảo đảm phụ nữ nghỉ hưu xứng đáng hơn' - đã đánh giá tình hình trong bảy năm qua và nhận thấy khoảng cách về lương hưu theo giới tính vẫn tồn tại ở mọi tiểu bang và vùng lãnh thổ của Úc.
Báo cáo tập trung vào phụ nữ ở độ tuổi 30, đây là nhóm tuổi chủ yếu mà khoảng cách hưu bổng không thể thu hẹp nhất.
Một trong những lý do chính là phụ nữ vẫn làm phần lớn công việc chăm sóc không được trả lương - cho dù đó là việc chăm sóc con cái hay cha mẹ già yếu, hay các thành viên bị bệnh tật trong gia đình.
Phân tích của Hội đồng Thành viên Quỹ hưu bổng cho thấy việc trả tiền hưu bổng dựa theo Chương trình Nghỉ phép Nuôi con Có lương sẽ mang lại cho các bà mẹ hai con thu nhập cao hơn 12.500 đô-la khi nghỉ hưu, và do đó làm giảm đáng kể khoảng cách hưu bổng về giới, hiện khoảng cách đang ở mức khoảng 50.000 đô-la.
Georgia Brumby là Tổng Giám đốc Điều hành chương trình Vận động quỹ hưu bổng của Hội đồng:
"Vì vậy, chúng tôi thực sự lo ngại và chúng tôi nhận thấy mối liên quan trực tiếp và cũng là một trong những lỗ hổng lớn trong hệ thống vào lúc này - đó là tiền hưu bổng hiện nay không được trả khi người mẹ nghỉ phép nuôi con có lương. Chúng tôi kêu gọi chính phủ ưu tiên vấn đề này trong ngân sách liên bang sắp tới, vì chúng tôi cho rằng nó sẽ tạo ra sự khác biệt đáng kể đối với những phụ nữ ở độ tuổi 30. Họ đang bỏ lỡ những khoản đóng góp hưu bổng quan trọng và điều đó có tác động đáng kể đến chất lượng cuộc sống của họ sau này khi nghỉ hưu."
Trong khi phúc trình tập trung vào việc nghỉ phép có lương của cha mẹ và phụ nữ ở độ tuổi 30, bà Brumby cho hay tổ chức của bà cũng đang xem xét vai trò của công việc chăm sóc không lương trong vài tháng tới.
Phúc trình lưu ý rằng có những nguyên nhân sâu xa hơn tạo ra khoảng cách của quỹ hưu bổng giữa nam và nữ, bao gồm chuẩn mực xã hội cho rằng phụ nữ phải cáng đáng trách nhiệm chăm sóc vốn không được trả lương, nhưng bà Brumby không xác nhận rằng cơ quan bà đồng ý những người chăm sóc không được trả lương sẽ nhận được tiền hưu bổng.
"Đó chắc chắn là điều mà chúng tôi đang xem xét vì rõ ràng là họ không thuộc lực lượng lao động được trả lương. Họ đang làm những công việc không được trả lương, mà trong nhiều trường hợp sẽ khó khăn hơn và nặng nề hơn những công việc bình thường của hầu hết mọi người. Vì vậy, chúng tôi thực sự ý thức được tác động của vấn đề, và đó là điều chúng tôi đang xem xét để vận động - tôi cho rằng con đường phù hợp - để đảm bảo rằng việc chăm sóc không lương được công nhận, thì cần xem xét các khoản đóng góp hưu bổng."
Thế nhưng đối với những người chăm sóc như Lyn, vấn đề này rất cấp bách vì nó gây ra tổn thất đáng kể về mặt tinh thần và tài chính.
Bà nói việc được trả tiền hưu bổng sẽ mang lại một chút thời gian nghỉ ngơi:
“Có thể cho phép tôi có một kỳ nghỉ. Tôi đã không có một kỳ nghỉ nào kể từ năm 2007. Chỉ cần là nghỉ ngơi thôi. Tôi đã phải thức dậy mỗi buổi sáng từ 6 đến 7 giờ. Để sẵn sàng, tôi phải dậy sớm, tắm rửa và mặc quần áo các thứ. VẬY nó có thể cho phép tôi ngủ đến 9 giờ cũng giống như trong một kỳ nghỉ. NHƯNG tôi nghĩ như tất cả chúng ta đều biết, món tiền bạn kiếm được thường nói lên giá trị của bạn. Và nếu bạn không trả lương cho phụ nữ cho công việc chăm sóc họ làm, xin nói đây là một vấn đề phổ biến, đây là một vấn đề toàn cầu. Và nếu bạn không trả lương xứng đáng cho họ, về cơ bản bạn đang nói với họ rằng họ vô dụng. Và tôi nghĩ đó là một thông điệp thực sự tồi tệ gửi tới những người phụ nữ, vốn về cơ bản là trụ cột của cộng đồng."
Giám đốc điều hành của tổ chức vận động 'Women In Super', Jo Kowalzcyk nói chắc chắn nên có một số hình thức hỗ trợ tài chính dành cho những người chăm sóc không được trả lương nhưng bà không cho rằng tiền hưu bổng là câu trả lời.
"Chúng tôi chắc chắn sẽ kêu gọi có một hình thức trả lương nào đó, chưa biết nó trông như thế nào, liệu đó có phải là sự bảo đảm hưu bổng ở một mức nhất định hay không, liệu đó có phải là một loại tín dụng nhất định mà bạn nhận được hay không. Bạn biết đấy, có nhiều cơ chế khác nhau, nhưng chắc chắn công việc chăm sóc không được trả lương hoặc bị đánh giá thấp là một yếu tố quan trọng góp phần tạo ra khoảng cách lớn về quỹ hưu bổng giữa nam và nữ."
Tuy nhiên khi nói đến việc ủng hộ việc trả lương hưu trong thời gian nghỉ phép có lương của cha mẹ, bà Kowalzcyk nói rằng đây là điều mà Women In Super sẽ kêu gọi và vận động.
"Women in Super đã kêu gọi trả lương hưu khi nghỉ phép có lương cho cha mẹ kể từ khi tổ chức này thành lập. Đây là một trong những hình thức nghỉ phép duy nhất không thu hút tiền hưu bổng, vì vậy chúng tôi sẽ ủng hộ điều này trong báo cáo 100%."
Tổng trưởng về Nữ giới Katy Gallagher đã nêu lên vấn đề này tại một Ủy ban thuộc Hạ viện liên bang hôm qua.
Thượng nghị sĩ Đảng Xanh Larissa Walters đã hỏi Thượng nghị sĩ Gallagher khi nào chính phủ sẽ ban hành luật về tiền hưu bổng khi nghỉ phép có lương cho cha mẹ.
Thượng nghị sĩ Gallagher trả lời rằng: đó là vấn đề của chính phủ.
Bà Waters nói chính Tổng trưởng là chính phủ, vậy hãy cho mọi người câu trả lời. TNS Gallagher đáp:
"Tôi biết, nhưng tôi nghĩ Tổng trưởng Ngân khố và tôi đã nói về điều này như một việc chúng tôi muốn là, khi có khả năng và khi nào chúng tôi có đủ khả năng, vì vậy nó vẫn được đưa ra trước chính phủ."
Một rào cản khác được ghi nhận trong phúc trình là những thay đổi trong việc bù đắp thuế hưu bổng cho người có thu nhập thấp, hiện nay cho thấy những người có thu nhập ít hơn đã bị đánh thuế nặng hơn trong tiền hưu bổng của họ.
Phụ nữ chiếm phần lớn trong số những người có thu nhập thấp, nhưng việc bồi hoàn thuế đầy đủ đối với các khoản bảo đảm hưu bổng hiện nay chỉ chi trả cho những người có thu nhập lên tới 37.000 Úc kim.
Báo cáo lưu ý việc điều chỉnh ngưỡng này lên 45.000 Úc sẽ tăng tiền trong quỹ hưu bổng cho hơn 1,2 triệu người Úc, trong đó 60% là phụ nữ, và sẽ tốn thêm khoảng 500 triệu đô-la chỉ riêng trong năm tài chính 2025-26.
Thế nhưng đối với những người chăm sóc toàn thời gian như Lyn, những người vốn chỉ dựa vào lương hưu, khoảng cách về lương hưu cho thấy sự bất bình đẳng cấp bách hơn.
"Bởi vì đối với tôi đó là điều căn bản. Đó là sự bình đẳng. Thật không công bằng khi một nửa dân số, và ý tôi là mọi thứ bây giờ tốt hơn trước đây rồi, nhưng vẫn còn một nửa dân số lại phải phục tùng nửa còn lại vì họ là phụ nữ. Tôi nghĩ rằng chúng ta chỉ cần coi trọng và quan tâm. Chúng tôi đã phát hiện ra điều này trong thời gian diễn ra dịch bệnh COVID, rằng nếu không có sự quan tâm... mọi người sẽ chết."
