.png)
Hình ảnh một phụ nữ bị chứng béo phì đang đi bộ trên đường phố London, hình chụp vào ngày 23 tháng Tư, 2015. Daniel Leal-Olivas/PA , Ảnh: Press Association
QUỐC TẾ - Những người sống với chứng béo phì đang ủng hộ các lời kêu gọi, thực hiện nhiều biện pháp phòng ngừa và điều trị hơn, để ngăn chặn và giảm tỷ lệ mắc bệnh này. Việc nầy được đưa ra khi một nghiên cứu toàn cầu mới cảnh báo, hơn một nửa dân số thế giới sẽ sống chung với tình trạng thừa cân hoặc béo phì, vào năm 2035.
Dữ liệu mới do Liên đoàn Béo phì Thế giới công bố dự đoán, 51% dân số toàn cầu sẽ bị thừa cân, hoặc béo phì vào năm 2035, tức là tăng 13% trong 12 năm.
Mức tăng sẽ nhanh nhất ở trẻ em trên toàn cầu, cũng như ở các nước có thu nhập thấp hơn ở châu Á và châu Phi.
Liên đoàn Chống chứng Béo phì Thế giới đang kêu gọi, tất cả các quốc gia thực hiện một kế hoạch hành động khẩn cấp, về các biện pháp phòng ngừa và điều trị.
Nếu không có điều này, Liên Đoàn dự đoán tác động kinh tế của tỷ lệ béo phì gia tăng sẽ là 6,38 ngàn tỷ đô-la Úc, chiếm khoảng ba phần trăm GDP toàn cầu.
Giữ gìn sức khỏe là ưu tiên hàng đầu của Brinae Smith, một phụ nữ Thổ Dân sống ở Dubbo, phía tây New South Wales.
Bà ấy có ba đứa con và là người ủng hộ các bước thử thách, chạy marathon và các sự kiện khó khăn hơn, như chia sẻ cuộc đấu tranh của bà với sức khỏe tâm thần và sống chung với bệnh béo phì, với các bà mẹ khác trong cộng đồng địa phương.
Bà Brinae Smith nói “Tôi chạy trong bùn ở Dubbo hàng năm và tôi phải vật lộn với chính mình".
"Tôi tự nhủ rằng, mình sẽ hoàn thành mọi chướng ngại vật, thế nhưng tôi về nhà với những vết bầm tím".
"Tôi bị gãy xương cụt ở đáy cột sống một năm, và vẫn tiếp tục tham gia tất cả các sự kiện".
"Bác sĩ của tôi nói rằng tôi bị điên, nhưng tôi tự nhủ rằng do mình muốn làm điều đó".
"Tôi thích nhìn thấy khuôn mặt của các con tôi, khi tôi quay trở lại chặng cuối, hoặc khi tôi gặp khó khăn để trèo qua một trong những hàng rào lớn, hoặc thứ gì đó tương tự".
"Chính các con tôi là những người thôi thúc tôi ,muốn trở nên tốt hơn".
"Có rất nhiều rào cản, rất nhiều thứ ngoài kia, điều đó có thể giúp tôi lớn hơn rất nhiều, so với những gì tôi muốn".
"Nhưng tôi nghĩ, nếu tôi chỉ cần cúi đầu và vượt qua, thì tôi có thể đạt được nó”.
Một số rào cản bao gồm việc chiến đấu với sức khỏe tâm thần và các rủi ro sức khỏe gia tăng do bệnh mãn tính và tuổi thọ thấp hơn mà người Úc bản địa phải đối mặt, đặc biệt là những người sống ở khu vực xa xôi và vùng nông thôn của Úc.
Thừa cân trở thành một vấn đề nhức nhối vào năm 2020 sau khi đại dịch bùng phát, khi nhiều khủng hoảng kết hợp lại, như mắc COVID, sống trong một nơi trú ẩn và hỗ trợ con trai bà hồi phục sau khi hôn mê, sau một tai nạn xe máy nguy hiểm đến tính mạng.
Bà Brinae Smith nói “Bạn trải qua một chấn thương suýt mất con, rồi điều cuối cùng bạn muốn nghĩ đến là ăn".
"Vì vậy, khi bạn gọi món gì đó, có thể chỉ ăn một bữa một ngày và bữa đó bạn ăn không ngon và rồi bạn đi đến một điểm là, tôi đã đến mức cân nặng 112 kg và đó là mức nặng lớn nhất mà tôi từng có, dù tôi biết có những người khác còn nặng hơn".
"Tôi không muốn điều đó nghe có vẻ khủng khiếp, vì có nhiều người còn nặng tôi hơn nữa".
"Nhưng đối với tôi tại thời điểm nầy trong cuộc đời mình, đó không phải là điều tôi muốn và tôi biết rằng, cần có bản thân tốt hơn”.
Điều đã xoay chuyển tất cả, là mong muốn được ở đó, vì các con của bà ấy.
Bà nói “Với cân nặng của mình, tôi luôn nhận thức được điều đó và cũng không hài lòng với chuyện đó".
"Thế nhưng khi các con tôi bắt đầu thừa nhận và chú ý đến nó, đó là lúc việc nầy ảnh hưởng đến tôi nhiều nhất, bởi vì tôi giống như là tôi muốn vẫn ở đây, chứ không đi chơi thể thao với lũ trẻ của tôi”.
Bác sĩ đa khoa ở Sydney, là Georgia Rigas, nói giống như nhiều vấn đề sức khỏe, can thiệp sớm là chìa khóa, nhưng trừ khi bệnh nhân sẵn sàng yêu cầu giúp đỡ, trong khi nhiều người phải chịu đựng trong im lặng.
Đó là một vấn đề mà bà đã gặp phải khi làm việc với bệnh nhân, nhưng cũng đã nghiên cứu với tư cách là tác giả chính của nghiên cứu về lý do, tại sao những người mắc bệnh béo phì, trì hoãn việc tìm kiếm dịch vụ chăm sóc sức khỏe.
Bác sĩ Georgia Rigas nói “Đầu tiên chúng tôi gặp vấn đề này, theo đó mọi người thậm chí không nhận ra rằng, họ đang sống chung với bệnh béo phì".
"Thực tế thứ hai rút ra từ nghiên cứu đó là, những người mắc bệnh béo phì có xu hướng đợi khoảng 9 năm, trước khi họ thảo luận với cơ quan chăm sóc sức khỏe chuyên nghiệp của họ".
"Vì vậy, họ cố gắng kiểm soát cân nặng của mình và quan trọng hơn, là tác động của nó đối với sức khỏe của chính họ".
"Là một bác sĩ hơn 20 năm kinh nghiệm, tôi không thể nghĩ ra một tình trạng sức khỏe nào khác, mà bệnh nhân nghĩ rằng họ cần để làm điều đó một mình, điều này thực sự nói lên sự kỳ thị béo phì”.
Bà cho biết, trọng lượng dư thừa có liên quan đến nhiều tình trạng sức khỏe khác bao gồm bệnh tim, bệnh tiểu đường loại 2 và ít nhất 13 dạng ung thư.
Các tác động cũng có thể liên thế hệ và có nhiều khả năng ảnh hưởng đến các nhóm có mức độ bất bình đẳng xã hội cao hơn, bao gồm người Úc bản địa, người di cư và những người sống ở vùng xa xôi và nông thôn của nước Úc.
Bác sĩ Georgia Rigas nói “Những gì chúng ta đang thấy, là những người bị ảnh hưởng chính, thường ít có khả năng tiếp cận sự trợ giúp".
"Có thể là vì nơi họ đang sống, họ không có sẵn các nguồn lực, hoặc họ không có dịch vụ y tế tư nhân bảo hiểm, để tiếp cận một số liệu pháp hiệu quả hơn, hiện không được chính phủ tài trợ".
"Hoặc có lẽ trong trường hợp của một số liệu pháp, có thể là một phần".
"Sau đó, cũng có những rào cản văn hóa mà trong một số môi trường văn hóa, béo phì thực sự được coi là cao quý hoặc thời thượng, hoặc là một dấu hiệu của sức khỏe tốt".
"Nếu một người có cân nặng trên mức khỏe mạnh, điều đó có nghĩa là bạn giàu có, hoặc bạn không có bệnh tật”.
Bác sĩ Rigas cho biết, mặc dù đây có thể là một cuộc trò chuyện đầy thách thức, nhưng các bác sĩ gia đình có thể đóng một vai trò quan trọng, trong việc giúp bệnh nhân cảm thấy thoải mái khi tìm kiếm sự giúp đỡ.
Bà đang kêu gọi hỗ trợ đào tạo nhiều hơn cho các bác sĩ gia đình, cũng như đưa các phương pháp điều trị vào danh sách thuốc được chính phủ trợ cấp để giúp đỡ bệnh nhân.
Tại Úc, hiện hai phần ba người lớn và một phần tư trẻ em, được coi là thừa cân hoặc béo phì, theo Viện Y tế và Phúc lợi Úc.
Giám đốc điều hành của Research Australia, bà Nadia Levin, cho biết điều đáng lo ngại là Úc nằm trong năm quốc gia hàng đầu trong OECD có tỷ lệ người trưởng thành bị thừa cân, hoặc béo phì cao nhất.
Bà Nadia Levin nói “Gần 10 phần trăm tổng chi phí gánh nặng bệnh tật ở Úc là do thừa cân và béo phì, đó là yếu tố rủi ro hàng đầu góp phần gây ra một số hậu quả sức khỏe khá nghiêm trọng".
"Theo quan điểm của OECD, bạn đang nói về số liệu quốc tế".
"Một lần nữa chúng tôi đang nói rằng, việc điều trị các bệnh do béo phì sẽ tiêu tốn trung bình chỉ dưới 10% tổng chi tiêu chăm sóc sức khỏe của một quốc gia, đó là khía cạnh tiền tệ của vấn đề".
"Thế nhưng điều quan trọng là vấn đề sức khỏe, khi bạn có những đứa trẻ đang sống trong tình trạng thừa cân và béo phì, rồi xu hướng đó đang tiếp tục và ngày càng trở nên tồi tệ hơn”.
Nhóm của bà đã phân tích những khoảng trống có thể tồn tại trong nghiên cứu và tài trợ để thực hiện các mục tiêu năm 2030 của Úc, được liệt kê trong Chiến lược Phòng chống Béo phì Quốc gia 10 năm, được đưa ra vào năm ngoái.
Một mục tiêu nhằm giảm tỷ lệ béo phì ở người lớn nói chung và mục tiêu còn lại nhằm giảm tỷ lệ béo phì ở trẻ em xuống 5%.
Bà nói rằng, việc đạt được những mục tiêu đó sẽ đòi hỏi phải xem xét nơi có thể tạo ra tác động lớn nhất.
Bà nói “Bức tranh rõ ràng hơn, về các tác động cá nhân và xã hội thực sự của bệnh béo phì là gì?".
"Điều đó phải củng cố các quyết định đầu tư trong tương lai, phải không nào?"
"Chúng tôi biết rằng, bệnh béo phì tác động một cách không cân xứng đến Thổ dân và Dân đảo Torres, những người sống trong các cộng đồng xa xôi, các cộng đồng đa dạng về văn hóa và ngôn ngữ, hoặc những người lớn tuổi".
"Vì vậy biện pháp can thiệp và phòng ngừa phải được phát triển với sự cộng tác của các nhóm đa dạng, với người tiêu dùng để phát triển các biện pháp can thiệp, phòng ngừa và điều trị thích hợp.”
Bà Brinae Smith nhận thức rõ về nguy cơ mắc bệnh mãn tính cao hơn và tuổi thọ thấp hơn, mà bà phải đối mặt với tư cách là Người Úc bản địa.
Chia sẻ câu chuyện của bà với cộng đồng là một phần của hành trình và bà hy vọng, điều đó sẽ khuyến khích những người khác tìm kiếm sự giúp đỡ sớm hơn.
Bà Brinae Smith nói “Tôi có rất nhiều người ở quê nhà, những người thực sự được truyền cảm hứng bởi những gì tôi làm và cách tôi đăng những ngày khó khăn, những ngày tốt đẹp của mình, một số ngày mà tôi cảm thấy như không muốn ra khỏi giường".
"Tôi đã không nhận ra rằng tôi đang làm điều đó và quan trọng hơn đối với tôi, là phải chịu trách nhiệm về những gì mình đang làm".
"Nhưng để có thể truyền cảm hứng cho người khác mới là điều thực sự đáng giá, bởi vì tôi chỉ coi mình là mẹ của ba đứa con, điều hành một công việc kinh doanh, hoàn toàn kiệt sức vào một số ngày. Và sau đó có những lúc tôi giống như, bạn biết gì không?".
"Tôi thực sự đã phá vỡ điều đó do tôi đã làm một công việc xuất sắc và tôi cần phải tự hào hơn về bản thân mình”.
