Thiết bị công nghệ trong nhà của chúng ta đang tạo điều kiện cho việc lạm dụng (Getty) Ảnh: NurPhoto / NurPhoto/NurPhoto via Getty Images

Tiến bộ trong công nghệ thường được cho là có lợi, nhưng đồng thời cũng tạo ra những cách thức mới để ai đó có thể làm hại người khác, theo một báo cáo mới. Hơn 99% nạn nhân bạo hành gia đình đã từng bị lạm dụng dựa trên công nghệ, theo Văn phòng Ủy viên An toàn trực tuyến Úc. Vì vậy, Chính phủ liên bang đã công bố một chương trình tài trợ nhằm chấm dứt tình trạng lạm dụng dựa trên công nghệ.

“Tôi rất sợ hãi. Tôi không thể trả lời điện thoại, không thể mở email, thậm chí không thể vào hộp thư của mình bởi vì tôi sợ sẽ gặp phải những hành vi ngược đãi."

Đó là câu chuyện của người phụ nữ được gọi là Emma để bảo vệ danh tính.

Từ những năm cuối tuổi thiếu niên, cô đã có một mối quan hệ lâu dài với một người đàn ông đã trở thành cha của các con cô.

Emma nói rằng việc lạm dụng với sự hỗ trợ của công nghệ đã bắt đầu sau khi họ ly thân.

“Tôi đã nộp đơn xin lệnh cấm bạo hành gia đình đối với anh ta. Anh ta chỉ được phép gọi điện và nhắn tin cho tôi khi liên quan đến con cái. Nhưng anh ta không làm đúng như vậy, anh ta nhắn tin cho tôi liên quan đến một số điều thực sự kinh tởm. Anh ta đến nhà để khống chế, đe dọa tôi, mặc dù anh ta đã bị lệnh cấm bạo hành gia đình. Vì vậy, tôi lo sợ rằng anh ta sẽ lẻn vào nhà và chờ tôi đi làm về, mặc dù ổ khóa đã được thay.”

Bạo hành gia đình có thể diễn ra dưới nhiều hình thức khác nhau, bao gồm các cuộc tấn công về thể xác, tình dục, tài chính và tâm lý.

Nhưng bây giờ các thiết bị mà chúng ta sử dụng và công nghệ xung quanh chúng ta cũng đang được dùng để gây hại.

Bây giờ ở độ tuổi ngoài 50, Emma không nói rằng mình là người sống sót hay nạn nhân, mà cô thích tự xưng là 'người mẹ chiến binh'.

Cô đã thực hiện các biện pháp để bảo vệ bản thân và các con của mình - nhưng cô nói rằng điều đó không thể ngăn chặn người chồng cũ sử dụng công nghệ để tiếp tục lạm dụng.

Emma tin rằng luật hiện hành không theo kịp sự thay đổi công nghệ.

“Luật pháp phải công nhận rằng công nghệ đã làm thay đổi sự lạm dụng. Và tất cả mọi người, quan tòa, thẩm phán, cảnh sát, cơ quan bảo vệ an toàn trẻ em, cần nhận ra mức độ nguy hiểm của công nghệ trong tay kẻ lạm dụng.”

Lạm dụng dựa trên công nghệ là một hình thức ép buộc và quấy rối trong các tình huống bạo hành gia đình.

Đó có thể là sử dụng các công nghệ di động, internet và giám sát để có hành vi gây hại cho cá nhân như quấy rối tình dục, đeo bám, bạo hành và lạm dụng dựa trên hình ảnh.

Ủy viên An toàn trực tuyến Julie Inman Grant đang đứng đầu một chương trình tài trợ của chính phủ liên bang, một phần trong kế hoạch quốc gia nhằm chấm dứt bạo hành gia đình vào năm 2032.

Cô nói rằng lạm dụng có thể được xác định dưới nhiều hình thức khác nhau.

“Khi chúng ta nghĩ về cách công nghệ thâm nhập vào hầu hết mọi khía cạnh của cuộc sống, bao gồm cả lò nướng bánh mì và tủ lạnh, chúng ta đã thấy những thứ như điều khiển bộ điều chỉnh nhiệt độ trong nhà, ánh sáng và hệ thống TV thông minh, máy bay không người lái giám sát các ngôi nhà an toàn, và thậm chí những chiếc xe hơi được lập trình để dừng lại ngay khi họ lái xe cách nhà hơn một km. Vì vậy, chúng thực sự là những cách kiểm soát nặng nề và giám sát mọi người thông qua công nghệ.”

Ủy viên An toàn trực tuyến cho biết cứ hai người ở Úc thì có một người bị lạm dụng dựa trên công nghệ vào một thời điểm nào đó trong đời.

Bạo hành gia đình và lạm dụng tình dục xảy ra ở mọi lứa tuổi và mọi sắc tộc, nhưng chủ yếu ảnh hưởng đến phụ nữ và trẻ em.

Julie Inman Grant cho biết, khoảng 70% các báo cáo về tác hại trực tuyến mà họ nhận được là từ phụ nữ và trẻ em gái.

Phụ nữ cũng có nguy cơ bị bạn đời bạo hành cao gần gấp ba lần so với nam giới.

Giám đốc Liên minh An toàn Phụ nữ Quốc gia Katherine Berney nói rằng có những quan niệm sai lầm xung quanh việc lạm dụng dựa trên công nghệ.

"Chúng ta cần hiểu về sự an toàn trong các ứng dụng. Đó không chỉ là các ứng dụng hẹn hò cụ thể, mà nó còn dựa vào mạng xã hội, như bạn biết, những người đưa thông tin về cuộc sống của họ lên mạng như là một phần bình thường trong đời và nghĩ rằng nguy cơ nhận được những bình luận tiêu cực cũng là bình thường, nếu bạn muốn, và chúng ta cần hiểu cách mọi người cảm nhận về sự an toàn của bản thân trước khi bị thiệt hại trong cuộc sống thực và thiệt hại lâu dài do bị theo dõi, quấy rối, giả mạo dựa trên công nghệ. Chúng ta cần hiểu những nhận thức về an toàn đó là gì."

Theo Wesnet, một tổ chức chuyên hỗ trợ phụ nữ bị bạo hành gia đình, hơn 99% những người ở tuyến đầu giúp đỡ nạn nhân bạo hành gia đình có khách hàng bị lạm dụng dựa trên công nghệ.

Bằng chứng từ Đại học Monash cho thấy việc lạm dụng dựa trên công nghệ cũng có thể gia tăng khi các biện pháp cách ly xã hội được đưa ra trong đại dịch COVID-19 và môi trường sống thay đổi.

Vậy chúng ta có thể làm gì để cải thiện sự an toàn của phụ nữ và trẻ em?

Bà Berney nói rằng giải pháp ngăn chặn lạm dụng dựa trên công nghệ thường được đơn giản hóa quá mức.

"Chúng ta sẽ cần hiểu thái độ của cộng đồng và hành vi của họ trên mạng. Chúng ta cũng phải hiểu tội phạm trực tuyến. Mô hình hành vi của họ là gì? Chúng ta có thể lập bản đồ để ngăn chặn chúng không? Chúng ta có thể sử dụng những loại công nghệ nào khác để bảo vệ con người? Tôi nghĩ rằng thật đơn giản khi nói rằng đừng gửi ảnh khỏa thân, đừng lên mạng. Điều đó không thực tế và vô ích. Nhưng điều chúng ta cần làm là hiểu rõ hơn về những gì đang xảy ra và hành vi của mọi người."

Chương trình tài trợ mới trị giá 10 triệu đô-la nhằm nâng cao nhận thức cộng đồng về tác động của việc lạm dụng dựa trên công nghệ và giải quyết các nguyên nhân gây ra vấn đề.

Bộ trưởng Truyền thông, Michelle Rowland, nói “Quy mô và tác động của lạm dụng dựa trên công nghệ ở Úc ngày nay là không thể chấp nhận được và Chính phủ Albanese đang hành động để chấm dứt tình trạng này bằng cách giải quyết các nguyên nhân gốc rễ của nó.”

Các tổ chức phi chính phủ có thể nộp đơn xin tài trợ lên tới 500.000 đô la từ ngày 18 tháng 4.

Trong một tuyên bố, Bộ trưởng Truyền thông Michelle Rowland nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tài trợ.

"Quy mô và tác động của lạm dụng dựa trên công nghệ ở Úc ngày nay là không thể chấp nhận được và Chính phủ Albanese đang hành động để chấm dứt tình trạng này bằng cách giải quyết các nguyên nhân gốc rễ của nó. Quỹ tài trợ trị giá 10 triệu đô la này sẽ giúp các tổ chức cộng đồng phát triển các chương trình sáng tạo nhằm trao quyền cho phụ nữ và ngăn chặn thủ phạm lạm dụng dựa trên công nghệ. Các khoản tài trợ này là một phần trong phản ứng của chúng tôi đối với Kế hoạch Quốc gia Chấm dứt Bạo hành Phụ nữ và Trẻ em 2022-2032, trong đó nêu bật vai trò của công nghệ để việc duy trì một loạt tác hại nghiêm trọng."

Để biết thêm thông tin về lạm dụng dựa trên công nghệ, hoặc để đăng ký một trong các khoản trợ cấp, hãy truy cập esafety.gov.au

Nếu quý vị hoặc người quen của quý vị biết muốn nói về nạn bạo hành gia đình, hãy gọi 1800RESPECT theo số 1800 737 732 hoặc gọi Lifeline theo số 13 11 14. Trong trường hợp khẩn cấp, hãy gọi 000.