Lệnh cấm sẽ có hiệu lực ngày 10 tháng 12/2025. Ảnh: SIPA USA / Jonathan Raa/Jonathan Raa/Sipa USA

AUSTRALIA - Chánh phủ Liên bang vừa thông báo rằng YouTube sẽ được đưa vào danh sách các nền tảng mạng xã hội bị cấm đối với trẻ em dưới 16 tuổi. Động thái này được thực hiện dựa trên khuyến nghị từ Ủy viên An toàn mạng, tuy nhiên, đã có nhiều ý kiến trái chiều kể cả từ phía phụ huynh và giới chức.

Trong tuần này, Chánh phủ Liên bang đã chánh thức cấm trẻ em dưới 16 tuổi tạo tài khoản YouTube – sau khi nền tảng này trước đó không bị áp dụng lệnh cấm chung đối với mạng xã hội.

Bộ trưởng Truyền thông Anika Wells cho biết quyết định được đưa ra sau khi nhận khuyến nghị từ bà Julie Inman Grant – Ủy viên An toàn mạng.

“Không thể làm ngơ trước thực tế là 4 trong 10 trẻ em Úc cho biết hành vi gây hại gần đây nhất mà các em gặp phải là trên YouTube. Là cha mẹ, chúng tôi thực sự đã cố gắng hết sức để kiểm soát môi trường internet, nhưng điều đó giống như dạy con bơi giữa biển khơi đầy sóng ngầm và cá mập, thay vì ở hồ bơi công cộng. Chúng tôi không thể kiểm soát đại dương, nhưng chúng tôi có thể kiểm soát cá mập.”

Bà cũng cho biết trẻ em dưới 16 tuổi vẫn có thể truy cập YouTube Kids.

“Mạng xã hội vẫn có vai trò nhất định. Nhưng không có chỗ cho các thuật toán săn mồi, và đó chính là điều chúng tôi đang giải quyết. Không có cách chữa trị hoàn toàn, nhưng đây là một kế hoạch điều trị, và nó quá quan trọng để chúng tôi có thể làm ngơ.”

Lệnh cấm Youtube đã gây nên một số quan điểm trái chiều trong giới phụ huynh có con ở độ tuổi vị thành niên. Chị Chi, một phụ huynh ở Sydney có hai con đang học cấp tiểu học, thì hoan nghênh lệnh cấm này, chị cho rằng phụ huynh nên có trách nhiệm hơn trong việc dành thời gian để giải trí cùng con.

“Con của chị chỉ được coi một ngày cuối tuần, thứ Bảy hoặc Chủ nhật”.

“Có thời gian con chị xem mấy cái chương trình trò chơi điện tử (game) trên Youtube khá nhiều, rồi bé nói toàn những từ ngữ trong trò chơi điện tử (game), những câu chuyện con chia sẻ toàn ở trong game, không có trong đời thực.”

“Phụ huynh dù bận rộn cũng phải dành thời gian cho con, như 20, 30 năm trước mình đâu có Youtube đâu, thì mình làm gì? Bây giờ mấy đứa nhỏ có lựa chọn thì chắc chắn nó chọn Youtube hơn là các hoạt động bên ngoài.”

Tuy nhiên với hai phụ huynh sau đây có con đang ở bậc trung học thì không tin rằng việc cấm Youtube đem lại điều gì khác biệt.

Anh Thái, một phụ huynh có ba con ở các độ tuổi khác nhau, cho rằng việc cấm trẻ em có tài khoản Youtube bằng độ tuổi là không khả thi.

“Mấy đứa nhỏ thường xem Youtube là dùng tài khoản của ba mẹ, và ba mẹ sẽ kiểm soát nội dung hoặc kiểm soát bằng chế độ History. Mấy đứa nhỏ thì chỉ xem trên Youtube Kids.”

“Hoặc như SmartTV cũng là cài tài khoản ba mẹ, chứ đâu có cài tài khoản của con vậy thì làm sao kiểm soát thông qua độ tuổi được.”

Một phụ huynh khác, thì cho rằng Youtube là kênh giáo dục nếu biết cách kiểm soát, và chánh phủ cần làm tốt hơn trong việc bảo vệ trẻ em khỏi nội dung xấu trên Youtube chứ không đổ trách nhiệm đó sang người dùng.

"Có lẽ đây không phải là một ý tưởng hay.”

“Lệnh cấm – mục tiêu của nó là gì? Là để cấm trẻ em xem YouTube quá nhiều, hay vì nội dung không phù hợp, hay để khiến các em ra ngoài chơi thể thao? Tôi không rõ lý do cụ thể của chánh phủ khi ban hành lệnh cấm này là gì.”

“Thông thường YouTube có mục đích giáo dục – nó tích hợp sẵn khá nhiều tính năng bảo vệ, và phần lớn nội dung mang tính giáo dục. Tôi cũng dùng YouTube để học. Tất nhiên, vẫn có một số nội dung cần phải loại bỏ, như bạo lực chẳng hạn.”

"Chánh phủ nên hợp tác với Google để kiểm soát những nội dung bạo lực đó, và giữ lại những gì mang tính giáo dục cho trẻ em – có lẽ đó là cách tiếp cận tốt hơn so với việc cấm hoàn toàn.”

“Về phần YouTube, tôi thấy nó mang tính giáo dục nhiều hơn so với Facebook hay các mạng xã hội khác. Nếu mục tiêu là khuyến khích trẻ em ra ngoài chơi thể thao, thì có thể dùng các biện pháp khác, như phát voucher thể thao hoặc trợ cấp cho các hoạt động vận động ngoài trời. Còn việc cấm YouTube để đạt mục tiêu đó thì có thể hiệu quả hoặc không, nhưng rõ ràng là một bước đi quá đà."

Lệnh cấm cũng vấp phải sự chỉ trích ngay trong Quốc hội, bao gồm cả từ Phó lãnh đạo phe đối lập Ted O'Brien.

“Không nghi ngờ gì việc an toàn của trẻ em phải được đặt lên hàng đầu. Điều đáng chú ý là chánh phủ đã không công khai ý định này với người dân trước cuộc bầu cử. Giờ thì lại thay đổi quan điểm.”

Phát ngôn viên về truyền thông của đảng Xanh, Thượng nghị sĩ Sarah Hanson-Young, thì nói:

“Thật ảo tưởng khi nghĩ rằng Google sẽ tự động làm điều đúng đắn. Họ phải bị buộc phải làm vậy, bằng một nghĩa vụ chăm sóc được luật hóa và bắt buộc, cùng với giấy phép hoạt động.”

Google – công ty mẹ của YouTube – tuần này vốn dự kiến tổ chức một sự kiện lớn tại Đại sảnh của Quốc hội, nhưng đã hoãn lại để bày tỏ sự tôn trọng đối với các gia đình có con qua đời.

Trước đó trong tuần, Google từng đe dọa sẽ có hành động pháp lý chống lại chánh phủ.

Phát ngôn viên của YouTube khẳng định nền tảng này là nơi chia sẻ video, chứ không phải mạng xã hội, và sẽ cân nhắc các bước đi tiếp theo.

Lệnh cấm sẽ chánh thức có hiệu lực từ ngày 10 tháng 12/2025.