Quả quít được đựng trong những thùng hàng tại một nông trại gần  Leeton, NSW. Hình được chụp vào ngày 1 tháng Mười, 2020. Nguồn: AAP Image/Lukas Coch

 

 

 

Một loại visa hứa hẹn sẽ lấp đầy việc thiếu hụt công nhân trong ngành nông nghiệp vẫn chưa mang lai kết quả mong muốn, do những đình hoãn trong quan hệ giữa đảng Tự do và Quốc gia tại các đơn vị then chốt ở miền quê. Chính phủ liên bang loan báo kế hoạch nầy hồi tháng 6 năm rồi, với lời hứa là công nhân thuộc 10 quốc gia Asean (Đông Nam Á) sẽ đến Úc vào cuối năm vừa qua. Thế nhưng cho đến nay, việc này chẳng mang được công nhân nào đến Úc cả.

 

Một loại visa nông nghiệp mới hứa hẹn sẽ đưa hàng nghìn công nhân từ các nước Đông Nam Á vào các trang trại vào Giáng sinh năm 2021, đã bị cản trở bởi sự chậm trễ và cũng làm gia tăng căng thẳng trong chính phủ.

 

Thị thực đã sẵn sàng được xúc tiến vào tháng 10, thế nhưng hơn 4 tháng trôi qua, chưa có một quốc gia nào ký vào.

 

Nông dân trồng cherry hay anh đào là Tom Eastlake cho biết, tình trạng thiếu lao động địa phương và nước ngoài, cùng việc đóng cửa biên giới và COVID-19, đã ảnh hưởng lớn đến hoạt động.

 

Tom Eastlake nói “Quí vị biết, chúng tôi thấy rất khó để tìm được công nhân ngay cả khi đó là các công việc cố định tại một thời điểm dài hơn 2 năm qua, cho dù chúng tôi có bị ảnh hưởng bởi đại dịch hay không, nhưng chắc chắn là nó lại leo thang trong 2 năm qua".

"Quí vị có biết không, chúng tôi đang giao dịch với một nhóm rất nhỏ người".

"Theo truyền thống, chúng tôi lấy từ hỗn hợp nhân viên Úc và quốc tế và có sự kết hợp khá đa dạng giữa các nền tảng, những người trẻ tuổi, những người du mục, du lịch quốc tế, những người đi du lịch để làm vườn, để kiếm sống và những người đó thực sự giảm dần về số lượng”.

 

Một rào cản khác trong lãnh vực nông nghiệp, khi các nông dân phải vất đi nông phẩm chỉ vì thiếu công nhân.

 

Tom Eastlake nói “Chúng tôi phải hái trái và thu hoạch hết 50 phần trăm thời gian, rồi đã mất rất nhiều mùa màng và thời tiết trong năm nay".

 

"Nhưng phần còn lại, chúng tôi có thể buộc phải bỏ lại phía sau 40 đến 50 phần trăm, chỉ vì chúng tôi không có nhân viên hái nhặt".

 

"Đối với những người trồng khác, điều đó có thể không rõ ràng như vậy, thế nhưng ai cũng bị ảnh hưởng và phải hy sinh một số trái để chỉ rơi trên mặt đất, chỉ vì không có đủ người để hái”.

 

Chính phủ liên bang cho biết, kế hoạch này sẽ được gởi đến10 quốc gia thành viên của Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á hay ASEAN, bao gồm Thái Lan, Campuchia, Brunei, Myanmar, Philippines, Malaysia, Lào, Việt Nam, Singapore và Indonesia.

 

Chính phủ hiện đàm phán với 4 quốc gia.

 

Cho đến nay Indonesia đã ký một biên bản ghi nhớ, nhưng tình trạng của 3 nước còn lại vẫn chưa rõ.

 

Tổng trưởng Bộ Nông nghiệp, David Littleproud, nói với SBS rằng tiến độ của thị thực được công bố vào tháng 6 năm ngoái, giờ thuộc về Tổng trưởng Ngoại giao Marise Payne.

 

Ông David Littleproud nói “Tôi hoàn toàn thất vọng, cũng như các trang trại khác của Úc".

 

"Chúng tôi đã đặt vấn đề này vào ngày đầu tiên của tháng 10, việc cuối cùng cần làm là để Bộ Ngoại giao và Thương mại hoàn thành các vấn đề song phương, đó là công việc của họ".

 

"Đó là những gì họ làm hàng ngày và chúng tôi mong đợi họ sẽ làm được".

 

"Bộ trưởng ngoại giao đã đưa ra cho tôi và Thủ tướng một cam kết mạnh mẽ rằng, sẽ thực hiện vào tháng giêng, tháng Hai năm nay".

 

"Chúng tôi hy vọng điều đó sẽ được thực hiện và sau đó những gì chúng ta cần làm, chỉ là bắt đầu công việc và chứng minh với phần còn lại của thế giới rằng, chúng ta là một ngành tốt, trong đó chúng ta chăm sóc những công dân này và chắn chắn rằng họ có một lộ trình, một con đường dẫn đến thường trú nhân, để trở thành một phần của quốc gia vĩ đại này”.

 

Trong một thông cáo, Bộ Ngoại giao Úc cho biết các cuộc thảo luận song phương với Indonesia đã có tiến triển tốt, với việc hoàn tất các cuộc đàm phán song phương tùy thuộc vào việc mỗi nước đồng ý với các thỏa thuận.

 

SBS News đã nói chuyện với một số tòa đại sứ, họ cho biết đang thảo luận liên tục với chính phủ Úc, nhưng không có thời hạn cho quyết định cuối cùng.

 

Ngoại Trưởng Marise Payne nói với một Ủy ban Thượng viện rằng, chính phủ muốn hoàn tất các thỏa thuận càng sớm càng tốt.

 

Bà Marise Payne nói “Các cuộc thảo luận với Indonesia đang tiến triển tốt, tôi nghĩ điều rất quan trọng là chúng tôi có thể đảm bảo với các quốc gia rằng, các biện pháp bảo vệ sẽ được thực hiện cho người lao động của họ, cùng các thỏa thuận sẽ làm nền tảng cho việc quản lý chương trình".

 

"Tôi rất tôn trọng tiến trình đó ở các quốc gia cử đi và đặc biệt là tại thời điểm này với Indonesia, tôi hy vọng sẽ sớm hoàn thiện công việc đó”.

 

Được biết thông báo ban đầu được đưa ra, nhằm đáp ứng thỏa thuận thương mại tự do của Úc với Vương quốc Anh, trong đó loại bỏ yêu cầu đối với khách du lịch ba lô người Anh phải làm việc trong các trang trại trong 88 ngày, nếu họ muốn ở lại Úc trong hai năm.

 

Thế nhưng chương trình đó chỉ thấy một phần nhỏ số lao động cần thiết trong ngắn hạn, việc nầy gây căng thẳng trong chính phủ giữa Tự do và Quốc gia, đặc biệt khi một cuộc bầu cử liên bang đến gần hơn.

 

Sự chậm trễ có thể sẽ khiến một số dân biểu trong khu vực, gây áp lực lên giới lãnh đạo để tìm ra giải pháp.

 

Ông David Littleproud nói rằng, nông dân thất vọng vì sự chậm trễ này.

 

Ông nói “Tôi hết sức thất vọng với các trang trại Úc, mà chúng tôi đã hứa hẹn vào đầu tháng 10".

"Việc cuối cùng cần làm, là để Bộ Ngoại giao và Thương mại hoàn thành các vấn đề song phương đó”.

 

Trong khi đó mối quan tâm chính yếu giữa các quốc gia vẫn là phúc lợi công dân, sau những tiết lộ về điều kiện trả lương kém của một số công nhân trên các đảo quốc Thái Bình Dương, với một số người được cho là nhận ít nhất 100 đô-la một tuần.

 

Tổng thư ký Liên đoàn Công nhân Úc Châu, ông Daniel Walton đã trực tiếp tiếp cận các tòa sứ quán thuộc các nước ASEAN, khuyến khích họ không đăng ký chương trình thị thực.

 

Ông Daniel Walton nói “Chúng tôi đã gặp rất nhiều tòa đại sứ, từ những người bạn Châu Á ở Đông Nam Á và những người bạn ở Thái Bình Dương".

"Thông điệp chúng tôi muốn nói với họ là, hãy cẩn thận với những gì quí vị đăng ký".

"Chúng tôi đã có một số thỏa thuận về thị thực sẵn sàng để khai thác, cũng như thấy công nhân đưa ra bằng chứng, chỉ tuần trước làm việc 64 giờ trong một tuần với mức lương 100 đô-la".

"Điều này không chỉ xảy ra với người dân Đảo Thái Bình Dương, nhưng xảy ra với rất nhiều công nhân có thị thực đang làm việc tại các vùng duyên hải của chúng tôi”.