Chính phủ tăng thời gian người làm công nghỉ thai sản được trả lương, nhưng nhiều người chỉ trích điều này vẫn chưa đủ. Ảnh: Cavan Images RF

AUSTRALIA - Các luật mới tăng thêm chế độ nghỉ phép có lương dành cho các bậc cha mẹ vừa được quốc hội thông qua.

Những người mới làm cha mẹ giờ có thể tiếp cận hệ thống nghỉ phép có lương linh hoạt và hào phóng hơn dựa vào những thay đổi mới được quốc hội liên bang thông qua.

Các luật mới kết hợp hai chương trình thanh toán hiện hành chung thành một chương trình 20 tuần, mở rộng quyền truy cập và giúp những người mới làm cha dễ dàng được nghỉ phép có lương hơn.

Các đợt tiếp theo sẽ tìm cách tăng dần thời gian nghỉ phép cho đến khi đạt 26 tuần vào năm 2026.

Nhưng những người chỉ trích nói rằng ngay cả mục tiêu cuối cùng của Lao động chưa đủ , và Úc sẽ tiếp tục tụt lại phía sau các nước OECD khác.

Chi tiết chương trình này thế nào?

Trong ngân sách tháng 10, chính phủ đã xác nhận sẽ xem xét mở rộng thời gian nghỉ phép có lương của cha mẹ ở Úc từ 18 lên 26 tuần.

Đợt nghỉ phép có lương đầu tiên của đảng Lao động đã được quốc hội thông qua hôm thứ Hai, với mục tiêu đã nêu sẽ tăng dần cho đến năm 2026.

Việc này sẽ có hiệu lực đối với các bậc cha mẹ sinh con hoặc nhận nuôi con từ tháng 7 năm 2023.

Cha mẹ đơn thân sẽ được hưởng đầy đủ quyền lợi trong 20 tuần.

Lao động cho biết ngưỡng thu nhập gia đình mới - 350.000 đô-la mỗi năm - cũng sẽ chứng kiến thêm 3,000 phụ huynh đủ điều kiện nhận quyền lợi này.

Nhưng các quyền lợi sẽ không được thêm vào quỹ hưu bổng, sau khi cả Lao động và Liên minh đều bác bỏ đề xuất này.

Tỷ lệ nghỉ phép của cha mẹ được trả lương hàng tuần ở Úc là $812,45, mức lương tối thiểu, trong khi các nhà tuyển dụng được khuyến khích cung cấp thêm một khoản tiền bổ sung.

Làm thế nào để nó so sánh với nước ngoài?

Úc vẫn tụt hậu so với phần lớn các nước OECD, nơi mà thời gian nghỉ phép có lương trung bình là 61 tuần - bao gồm 53 tuần đối với các bà mẹ và 8 tuần đối với các ông bố - theo Cơ sở dữ liệu gia đình của OECD.

Mức này nhiều gấp đôi điểm chuẩn đề xuất của Lao động cho năm 2026.

Khu vực Bắc Âu cung cấp các chế độ nghỉ phép dành cho cha mẹ được trả lương đặc biệt hào phóng.

Ở Thụy Điển, cha mẹ được hưởng 34 tuần mỗi người, với 180 ngày phép có thể chuyển nhượng cho vợ hoặc chồng. Ở Phần Lan, mỗi người được nghỉ 23 tuần, với 69 ngày phép có thể chuyển nhượng.

Estonia cho các bà mẹ gần 5 tháng nghỉ phép được trả nguyên lương, nhưng một tháng cho các ông bố. Không có ngày nào có thể chuyển nhượng.

Hoa Kỳ không có chế độ nghỉ thai sản có lương theo luật liên bang, mặc dù các bậc cha mẹ được liên bang bảo vệ nếu họ quyết định nghỉ 12 tuần không lương mỗi năm. Chỉ có mười ba tiểu bang thực hiện các hệ thống nghỉ phép gia đình được trả lương của riêng họ.

Vì sao nhiều người xem luật mới vẫn chưa đủ?

Bộ trưởng Dịch vụ Xã hội Amanda Rishworth cho biết sự phát triển này là "bước tiếp theo" để cung cấp ngày phép có lương cho "các gia đình hiện đại".

Bà nói “Cải thiện chế độ nghỉ phép có lương dành cho cha mẹ là một cải tổ quan trọng, mang tính xây dựng quốc gia. Nghỉ phép có lương dành cho cha mẹ là rất quan trọng đối với sức khỏe và phúc lợi của cha mẹ và con cái của họ.”

Nhưng chính sự so sánh với những nước khác trên thế giới đang thúc đẩy những tuyên bố rằng kế hoạch của đảng Lao động là không đủ.

Chuyên gia kinh tế cấp cao Eliza Littleton, của tổ chứ Học Viện Úc Đại Lợi (Australia Institute), cho biết việc thực hiện 26 tuần sẽ là "một cải tiến đáng hoan nghênh" đối với các bậc cha mẹ, nhưng cảnh báo rằng còn "một chặng đường dài phía trước" trước khi Úc đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế.

Bà nói: “Quyền nghỉ phép tối thiểu gây áp lực lên các bậc cha mẹ, đặc biệt là phụ nữ, phải rời bỏ lực lượng lao động hoặc làm công việc bán thời gian trong những năm đầu đời của trẻ”.

"Mặc dù những cải tiến được hoan nghênh, nhưng vẫn còn nhiều việc phải làm."

Bà Littleton cũng chỉ trích chính phủ vì đã không mở rộng cái gọi là "sử dụng hoặc sẽ bị mất" trong chế độ nghỉ phép có lương, khiến những người chăm sóc phụ - thường là các ông bố - những người không tận dụng thời gian đó sẽ mất hoàn toàn.

Bà nói: “Nghiên cứu của Viện Úc cho thấy rằng các quốc gia có tỷ lệ nghỉ phép 'sử dụng hoặc bị mất' dành cho người chăm sóc phụ lớn hơn có xu hướng khuyến khích cha mẹ nghỉ phép nhiều hơn.

Đảng Xanh đang thúc đẩy kéo dài thời gian nghỉ phép có lương lên 52 tuần và bao gồm cả các nghiên cứu sinh tiến sĩ.

Thượng nghị sĩ đảng Xanh, Mehreen Faruqi, nói “Thật không công bằng khi mong đợi mọi sinh viên tiến sĩ ở Úc có cơ hội kiếm được công việc được trả lương khi họ đang học toàn thời gian,”

"Họ đang phải vật lộn để kiếm sống giữa chi phí giá cả sinh hoạt và tiền thuê nhà tăng."

Liên đảng ủng hộ việc mở rộng này, với thượng nghị sĩ Đảng Tự do Anne Ruston nói rằng điều quan trọng là cha mẹ được phép đưa ra quyết định của riêng họ dựa trên hoàn cảnh riêng.

Bà nói: “Việc nghỉ phép có lương dành cho cha mẹ sẽ giúp cha mẹ dễ dàng hơn … dành thời gian quan trọng cho đứa con mới chào đời của họ mà không bị áp lực công việc cản trở.”

(SBS, Theo AAP)