Ảnh: The New York Times

Các chuyên gia khoa học về khí hậu đang cảnh báo rằng khí mê-tan - một loại khí nhà kính cực mạnh và nguy hiểm - đang không được chú ý một cách đầy đủ khi nói đến vấn đề nóng lên toàn cầu.

Từ thùng rác trở thành kho báu khoa học.

Các chuyên gia nghiên cứu tại Đại học Sydney cho biết họ đã phát triển được phương pháp biến khí thải mêtan từ bãi rác thành nguồn năng lượng bền vững.

Tác giả chính là Giáo sư P-J Cullen đến từ Trường Kỹ thuật Hóa học và Sinh học Phân tử và Viện Net Zero của trường đại học.

Ông cho biết quá trình hóa học sử dụng plasma để tạo ra nhiên liệu tổng hợp có khả năng điện khí hóa các ngành gây ô nhiễm nặng như hàng không và vận tải biển.

"Chúng ta là quốc gia sản xuất khí mê-tan lớn thứ 12 nhưng vì dân số của chúng ta chỉ chiếm một phần rất nhỏ so với thế giới, điều đó có nghĩa là tính theo đầu người, chúng ta sản xuất lượng khí mê-tan bình quân đầu người cao gấp khoảng 4-5 lần so với mức trung bình của phần còn lại của thế giới, vì vậy chúng ta có trách nhiệm rất lớn."

Một nhóm các khoa học gia về khí hậu quốc tế đang cảnh báo rằng việc thu giữ và hạn chế lượng khí thải mêtan là rất quan trọng để làm chậm tác động của biến đổi khí hậu.

Trong một báo cáo mới, họ cho biết lượng khí nhà kính trong khí quyển đang tăng ở mức kỷ lục.

Drew Shindell, giáo sư Khoa học Trái đất tại Đại học Duke của Hoa Kỳ, là đồng tác giả.

“Kể từ khoảng năm 2006, chúng ta đã chứng kiến nồng độ mê-tan tăng ngày càng nhanh, hầu như hàng năm, với tốc độ tăng trưởng gần đây là nhanh nhất trong toàn bộ hồ sơ quan sát.”

“Chúng ta sản xuất lượng khí mê-tan bình quân đầu người cao gấp khoảng 4-5 lần so với mức trung bình của phần còn lại của thế giới, vì vậy chúng ta có trách nhiệm rất lớn.”

Thủ phạm là con người

Các khoa học gia cho rằng sự gia tăng này phần lớn là do hoạt động của con người.
 

Các ngành công nghiệp xử lý chất thải, nhiên liệu hóa thạch và nông nghiệp là một trong những nguồn phát thải khí mê-tan chính của con người.
 

Khí mê-tan chịu trách nhiệm cho khoảng một phần ba sự nóng lên toàn cầu - nguyên nhân đóng góp lớn thứ hai sau carbon dioxide, phổ biến hơn và tồn tại lâu hơn trong khí quyển.
 

Nhưng khí mê-tan có hiệu quả giữ nhiệt cao hơn, làm bầu khí quyển nóng lên gấp 80 lần so với khí CO2 trong khoảng thời gian 20 năm.
 

Và vì vậy Giáo sư Shindell nói rằng việc kiềm chế ô nhiễm khí mê-tan giờ đây có thể có tác động lớn.
"Trên thực tế, mê-tan là đòn bẩy mạnh nhất mà chúng ta có để làm chậm quá trình nóng lên từ nay đến năm 2050. Chúng ta không cần phải giảm nhiều mê-tan để có thể tác động lớn đến quỹ đạo biến đổi khí hậu như chúng ta đã làm với CO2."
 

Hội động khí hậu Úc nói gì?

Bài báo này trùng hợp với một báo cáo mới của Hội đồng Khí hậu, trong đó kêu gọi Úc hành động mạnh mẽ hơn trong việc giải quyết ô nhiễm khí mê-tan.

Giám đốc Hội đồng Khí hậu, Giáo sư Lesley Hughes cho biết Úc tạo ra một phần lớn ô nhiễm khí mêtan trên toàn cầu.

"Chúng ta là quốc gia sản xuất khí mê-tan lớn thứ 12 nhưng vì dân số của chúng ta chỉ chiếm một phần rất nhỏ so với thế giới, điều đó có nghĩa là tính theo đầu người, chúng ta sản xuất lượng khí mê-tan bình quân đầu người cao gấp khoảng 4-5 lần so với mức trung bình của phần còn lại của thế giới, vì vậy chúng ta có trách nhiệm rất lớn."

Buộc các công ty nhiên liệu hóa thạch trực tiếp giám sát, báo cáo và cắt giảm lượng khí thải mêtan là một trong những đề xuất của báo cáo, cũng như khuyến khích nông dân áp dụng các công nghệ mới để cắt giảm lượng khí thải mêtan.

Và Giáo sư Hughes cho biết việc quản lý chất thải tốt hơn, chẳng hạn như việc ủ phân, cũng rất quan trọng.

"Hơn 90 phần trăm lượng rác thải thực phẩm ở Úc sẽ được đưa vào bãi chôn lấp và đó là lúc chúng tạo ra khí mê-tan. Vì vậy, nếu chúng ta có thể thu gom rác thải thực phẩm đó và xử lý bằng cách phân hủy thành phân trộn hoặc trong các trang trại nuôi giun, v.v. trước khi chúng được đưa đến bãi chôn lấp, rõ ràng là điều đó sẽ làm giảm vấn đề khí mê-tan."

Việc đầu tư và mở rộng quy mô của các giải pháp mới nổi - chẳng hạn như thu giữ khí mê-tan - như các khoa học gia của Đại học Sydney đang thực hiện, cũng có thể đóng góp một phần.

Phản ứng của chính phủ

Trong một tuyên bố, phát ngôn nhân của Bộ trưởng Bộ Năng lượng và Biến đổi Khí hậu Chris Bowen cho biết:

"Chính phủ đang thực hiện những hành động mạnh mẽ để thúc đẩy việc giảm lượng khí mê-tan trong toàn bộ nền kinh tế, bao gồm cả từ chăn nuôi và công nghiệp, nhằm đáp ứng các mục tiêu giảm phát thải theo luật định của chúng ta.”

"Điều này bao gồm chương trình Giảm phát thải khí mê-tan trị giá 20 triệu đô la của chúng tôi trong chăn nuôi, 8 triệu đô la để hỗ trợ thương mại hóa rong biển, Trung tâm nghiên cứu hợp tác xã nông nghiệp không phát thải ròng mới và Chương trình đơn vị tín dụng carbon cải cách của Úc, hiện đang xem xét các đề xuất cho các phương pháp mới."