AUSTRALIA - Các nhà lãnh đạo và chính trị gia tham gia vào một cuộc điều tra ở Victoria phân tích sự gia tăng của chủ nghĩa cực đoan nổi lên trong thời gian đại dịch. Những người tham gia cuộc điều tra và cả một số nhân chứng cho biết đã phải đối mặt với các mối đe dọa. Cuộc điều tra đưa ra 12 khuyến nghị cho chính phủ Victoria. Liệu các tiểu bang khác có thể học hỏi gì từ Victroia để đối phó tốt hơn với những mối đe dọa cực đoan?
Một cuộc điều tra tìm hiểu lý do tại sao khuynh hướng cực hữu lại nổi lên ở Victoria được mở ra cách nay sáu tháng.
Kết quả cho thấy, thế giới đang có khuynh hướng đi vào chủ nghĩa cực đoan, tức là chủ nghĩa cực đoan là một vấn đề toàn cầu và là một vấn đề phức tạp không dễ dàng tìm ra giải pháp.
Mặc dù không rõ nguyên nhân từ đâu để thế giới trở nên có khuynh hướng cực đoan, nhưng báo cáo của cuộc điều tra cũng xác định rằng xu hướng cực đoan đang là mối đe dọa ngày càng tăng có liên quan đến chủ nghĩa tân Quốc xã.
Các khuynh hướng cực đoan dẫn tới những nguy cơ bạo lực đối với các chính trị gia và nhân vật của công chúng.
Samantha Ratnam từ Đảng Xanh là người tham gia vào cuộc điều tra, nói rằng bà bị theo dõi và bị quay phim.
Tiến sĩ Ratnam nói rằng báo cáo về chủ nghĩa cực đoan ở Victoria là báo cáo đầu tiên thuộc loại này ở Úc.
"Việc xác định và đặt tên cho các nhóm này có thể là một điều cần thiết trong việc đối đầu với họ. Nó còn có liên quan đến khía cạnh chính trị và lập pháp cần có để chống lại các phong trào cực đoan, cực hữu và đó là điều mà các chính phủ cũng đã nhìn thấy."
Bà nói rằng chủ nghĩa cực đoan cực hữu luôn tồn tại ở Victoria nhưng gần đây đã bùng phát trở lại trong một thời kỳ mà toàn thế giới đều bị xáo trộn dữ dội.
Bà Samantha Ratnam, Lãnh đạo của Đảng Xanh tại Nghị Viện Victoria, cho biết cuộc điều tra đòi hỏi tất cả các cấp chính quyền phải xem xét mối đe dọa một cách nghiêm túc và hành động khẩn cấp.
Bà cảnh báo chủ nghĩa cực hữu đang là mối đe dọa đặc biệt nghiêm trọng đối với các cộng đồng đa văn hóa, và nó ngày càng tăng.
"Và điều thực sự quan trọng là chúng tôi tập trung vào những gì mà các chính phủ hiện nay có thể làm nhằm xây dựng sự gắn kết xã hội, xây dựng lòng tin vào thể chế chính trị và các thể chế xã hội của chúng ta, và bảo đảm không ai trong xã hội bị bỏ rơi."
Hàng chục khuyến nghị bao gồm kêu gọi tài trợ cho nghiên cứu điều tra mối liên hệ giữa chủ nghĩa cực đoan, bạo lực gia đình và thái độ khinh thường phụ nữ.
Alberto Testa là Giáo sư Tội phạm học tại Đại học Tây London, Vương quốc Anh.
Ông nói rằng mở rộng cuộc thảo luận về vấn đề là cơ hội để chống lại sự kỳ thị và thể hiện sức mạnh.
"Chúng ta cần làm những gì? Chúng ta cần giải quyết môi trường nơi tạo cơ hội cho chủ nghĩa cực đoan sinh sôi, và chúng ta cần xem đó như một vấn đề cơ bản phải giải quyết."
Báo cáo cũng nhấn mạnh vai trò của các quan chức dân cử trong việc chấp nhận những luận điệu phân biệt chủng tộc. Báo cáo cảnh báo rằng đó có thể xem như thái độ thỏa hiệp, có thể làm mờ ranh giới phải trái đúng sai trong cộng đồng và làm tăng nguy cơ kỳ thị cho các nhóm đa văn hóa.
Theo báo cáo, các nhà chức trách nói rằng các cá nhân cực đoan hành động một mình có nguy cơ gây ra nguy hại đối với công chúng hơn là các nhóm tấn công. Bởi lẽ khi các nhóm cực đoan hành động các cơ quan chuyên trách ít nhiều có thể theo dõi và ngăn chặn, còn các cá nhân tấn công đơn lẻ thường hành động đột ngột không lường trước được.
Chủ tịch cuộc điều tra đồng thời lại Lãnh đạo Đảng Nguyên Do Reason Party Fiona Patten nói rằng chính phủ liên bang cần tăng cường phản ứng của mình.
"Chúng tôi cần chính phủ liên bang tăng cường hành động, và chắc chắn là chúng tôi muốn thấy một số khuyến nghị đó được thực hiện, đó là những điều chúng tôi cần ở chính phủ liên bang. Bên cạnh đó cuộc điều tra cũng cho thấy rằng, có rất nhiều thứ mà cấp tiểu bang có thể làm nhằm ngăn chặn ngay từ đầu chủ nghĩa cực đoan không cho chúng có cơ hội nảy sinh."
Một số biện pháp được đề xuất để chống lại sự trỗi dậy chủ nghĩa cực đoan bao gồm xem xét kỹ năng kỹ thuật số trong trường học và hỗ trợ các chương trình giáo dục chống phân biệt chủng tộc đang diễn ra và luôn cập nhật nó.
Bà Patten cho biết một khuyến nghị khác là xem xét lại Đạo luật Súng 1996 (1996 Firearms Act) để xác định xem có cần thay đổi và có thể mở rộng các quy định trong việc kiểm tra một người được xem là phù hợp - 'fit and proper person' - để sử dụng súng nhằm tránh việc thành viên của các nhóm cực đoan bạo lực lọt sổ bài kiểm tra và có được giấy phép sử dụng súng.
"Bằng chứng mà chúng tôi nghe được rất thuyết phục về việc tăng cường về luật vũ khí của chúng ta. Tôi nghĩ rằng tất cả các thành viên trong ủy ban của chúng tôi, và đặc biệt là bản thân tôi, khá sốc khi biết là thành viên của một nhóm cực đoan bạo lực có thể vượt qua các quy định để sở hữu một khẩu súng một cách hợp pháp."
Lãnh đạo Đảng Nguyên Do bà Patten cho biết các sáng kiến do các cộng đồng khởi xướng thể khuyến khích sự gắn kết xã hội và hàn gắn cộng đồng giúp ngăn chặn chủ nghĩa cực đoan.
Bà Patten nói rằng các nhà lãnh đạo nhóm cực đoan đã nhân tình hình đại dịch COVID-19 để đưa ra và phát tán thông điệp của họ và thu thập thêm thành viên.
"Vì vậy, không còn nghi ngờ gì nữa, COVID được các nhóm cực đoan, cực hữu coi là cơ hội để thu hút công chúng và gia tăng số người đi theo của họ."
Bà Patten thừa nhận ít nhiều đã có những sự do dự trong số những người theo tham gia vào điều tra này.
Bà nói rằng một số thành viên cuộc điều tra đã lo lắng về công việc đang làm, một số khác thì thuê thêm bảo vệ.
Một số cuộc điều trần của cuộc điều tra thậm chí diễn ra ở chế độ riêng tư trong khi đó một số bài điều tra gửi về qua mạng thì hoặc là giấu tên tác giả hoặc gửi ở diện bảo mật.
"Và chúng tôi cũng đã rất cẩn thận không sử dụng tên của mọi người hoặc không sử dụng bất kỳ thông tin nhận dạng nào. Bởi vì chúng tôi đã nghe nói rằng một số nhân chứng dũng cảm đưa ra bằng chứng cho chúng tôi đã bị nhắm mục tiêu."
Báo cáo điều tra về chủ nghĩa cực đoan nhấn mạnh sự cần thiết phải tránh phân biệt đối xử và xa lánh thanh niên khi phát triển các biện pháp chống lại sự cực đoan hóa thanh niên, đồng thời tránh hình sự hóa nếu có thể.
Giáo sư Alberto Testa cảnh báo có những xu hướng nguy hiểm đang nổi lên ở Anh nguyên do bắt đầu từ sự tục hụt và bất lợi kéo dài qua vài thế hệ.
"Cực hữu đang nhắm vào thanh niên và đặc biệt là trẻ em và vị thành niên. Ở Victoria và cả ở đây ở Vương quốc Anh, và cụ thể là những đứa trẻ Da trắng thuộc tầng lớp lao động và những người thất nghiệp. Tại sao tầng lớp lao động và thất nghiệp Da trắng? Ở Vương quốc Anh đó là rất dễ hiểu, họ đã bị hệ thống của Vương quốc Anh bỏ qua và bỏ rơi."
Vào ngày báo cáo điều tra của Victoria được chuyển giao, 30 tháng 8, Jason Wood - Nghị sĩ Đảng Tự do cấp Liên bang - đã phát biểu tại một sự kiện truyền thông đa văn hóa ở Victoria về việc những người trẻ thuộc các nhóm thiểu số không đi sai đường.
Ông Wood bày tỏ niềm đam mê của mình đối với Úc và sự đa dạng của nó, cùng với những bước đi quan trọng để gia tăng sư an toàn.
"Một trong những ưu tiên chính của chúng tôi là làm cho những nơi thờ phượng an toàn hơn, khi nói đến cộng đồng Do Thái, người Hồi giáo, cộng đồng Phật giáo, cộng đồng Hindu. Chúng tôi đã cam kết tài trợ rất nhiều, không chỉ ở Victoria mà trên toàn bộ quốc gia để đưa những nơi thờ phượng của bạn trở thành nơi an toàn hơn."
Phát biểu này của ông Wood đưa ra sau khi Neil Erikson thất bại trong kháng cáo nhằm mong lật ngược bản án kết tội của mình dù trong đơn kháng kháng cáo anh ta nói rằng đã từ bỏ cái mà anh ta gọi là chủ nghĩa hoạt động.
Neil Erikson bị kết tội gây rối tại một buổi lễ tôn giáo khi anh ta bước vào nhà thờ cộng đồng lúc nơi này đang làm lễ vào Ngày của Mẹ năm 2019.
Tại Tòa, bằng chứng đưa ra cho thấy người cử hành buổi lễ liên tục yêu cầu anh ta rời đi, nhưng anh ta vẫn tiếp tục sử dụng ngôn ngữ lăng mạ.
Neil Erikson bị kết án tù giam 40 ngày.
Chính quyền tiểu bang hiện có sáu tháng để chính thức trả lời báo cáo về chủ nghĩa cực đoan và họ nói với SBS rằng họ đang xem xét cẩn thận các phát hiện.
Trong một tuyên bố, chính phủ Lao động Victoria cho biết:
"Chúng tôi liên tục xem xét luật của mình để bảo đảm rằng các cơ quan chức năng có quyền hạn cần thiết để linh hoạt đối phó với các mối đe dọa đang nổi lên và giữ cho cộng đồng an toàn. Chúng tôi biết rằng các động cơ của khuynh hướng cực đoan là rất nhiều và phức tạp."
Một cuộc bầu cử tiểu bang sẽ được tổ chức tại Victoria vào tháng 11 này.
Và một phản hồi từ văn phòng Bộ trưởng Tư pháp liên bang cho biết:
"Chính phủ cam kết duy trì các biện pháp kiểm soát vũ khí của Úc hiệu quả nhất trên thế giới. Hiệp định Quốc gia về Vũ khí làm cơ sở cho phương pháp hợp tác quốc gia đối với quy định về súng cá nhân ở Úc. Các tiểu bang và vùng lãnh thổ chịu trách nhiệm cấp phép, sở hữu và sử dụng súng cá nhân, bao gồm cả việc đăng ký súng."
Để báo cáo bất kỳ những hoạt động đáng ngờ nào hoặc nghi ngờ có ấm mưu khủng bố, hãy liên hệ với đường dây nóng an ninh Quốc gia theo số 1800 123400 hoặc trong trường hợp khẩn cấp gọi ba số 0 (000).
