Chân dung của Tổng Tư Lệnh Lực Lượng Quốc Phòng Úc. Nguồn: AAP / LUKAS COCH/AAPIMAGE

AUSTRALIA - Đây là lần đầu tiên sau hơn hai thập niên, vai trò Tư lệnh quân đội Úc thuộc về một người trong lực lượng Hải quân, giữa lúc an ninh hàng hải được đặt lên hàng đầu trong các ưu tiên quốc phòng của Úc.

Thủ tướng Anthony Albanese vừa thông báo Phó Đô đốc Hải quân David Johnston sẽ được bổ nhiệm giữ chức vụ chỉ huy lực lượng phòng thủ quốc gia.

Phó Đô đốc Johnston, đã từng giữ chức phó tư lệnh quân đội cho tướng tư lệnh Angus Campbell, nói ông hiểu rằng vai trò mới sẽ là một trách nhiệm nặng nề phải gánh vác.

"Tôi có ý thức về trách nhiệm của vai trò mới này, môi trường chiến lược hiện tại của chúng ta và đặc biệt nhất là trách nhiệm của tôi đối với những người đàn ông và phụ nữ phi thường trong Lực lượng Quốc phòng Úc."

Phó Đô đốc Johnston dành cả cuộc đời cống hiến cho quốc phòng, ông gia nhập hải quân từ khi mới là một thiếu niên vào năm 1978.

Thủ tướng Anthony Albanese nói:

"Phó Đô đốc Johnston là một nhà lãnh đạo đã được chứng minh có kinh nghiệm, trí tuệ và quyết tâm lãnh đạo ADF trong một môi trường chiến lược toàn cầu phức tạp và thay đổi nhanh chóng. Phó Đô đốc Johnston luôn nổi bật với khả năng bảo đảm các yếu tố khác nhau của lĩnh vực quốc phòng có thể hợp tác với nhau."

Tại Iraq và Afghanistan, Phó Đô đốc Johnston chịu trách nhiệm về các chiến dịch trên biển, trên bộ và trên không.

Sau đó, ông tiếp tục chỉ huy bảo vệ biên giới trước khi được thăng chức lãnh đạo cấp cao.

Phó Đô đốc là người đứng đầu quân đội đầu tiên đến từ lực lượng hải quân sau 22 năm.

Chính phủ báo hiệu rằng việc bổ nhiệm ông có liên quan đến kế hoạch tàu ngầm nguyên tử AUKUS, là trọng tâm trong chính sách quốc phòng của Úc.

Tổng trưởng Quốc phòng Richard Marles nói rằng ông David Johnston đã hoàn thành tốt hợp đồng mua tàu ngầm và là người hoàn hảo cho vị trí lãnh đạo.

“Ông đã ở trong phòng điều khiển thực hiện tất cả các công việc mà chúng tôi đã cùng thực hiện trong hai năm qua. Đây là thời điểm mà chúng ta cần một đôi tay an toàn và đầy kinh nghiệm để đưa quân đội Úc tiến lên. Không có người nào đáp ứng những phẩm chất đó tốt hơn David Johnston."

Tân Tư lệnh quân đội sẽ giám sát các bước tiếp theo của thoả thuận AUKUS, một thoả thuận quan trọng có thể khiến Úc cuối cùng phải trả tới 368 tỷ đô la cho các tàu ngầm chạy bằng năng lượng nguyên tử.

Nhật Bản hiện nay đã tham gia các cuộc đàm phán AUKUS, các đại diện của Nhật bản đã đến Washington, giữa lúc quốc gia này chuẩn bị hỗ trợ cho hiệp ước quốc phòng Mỹ, Anh và Úc.

Mặc dù Nhật Bản không có mặt trong thỏa thuận tàu ngầm chạy bằng năng lượng nguyên tử, nhưng Thủ tướng Anthony Albanese nói Úc hoan nghênh Nhật Bản tham gia vào 'trụ cột thứ hai' của thỏa thuận AUKUS, nhằm phát triển năng lực quân sự tân tiến.

"Tôi muốn nói cho rõ ràng. Không có kế hoạch mở rộng thành viên AUKUS, ngoài ba quốc gia. Khi nói đến trụ cột thứ hai, điều chúng tôi sẽ xem xét là cách tiếp cận theo từng dự án - với mong muốn có sự tham gia sâu sắc hơn. Nhật Bản rất tiến bộ - không chỉ về mặt quân sự mà còn được biết đến với các tiến bộ về công nghệ."

Hành động này đã nhận được sự ủng hộ của lưỡng đảng, thủ lãnh phe đối lập Peter Dutton nói với Đài ABC Brisbane rằng Nhật Bản là một đồng minh quan trọng.

"Tôi nghĩ đó là một kết quả tuyệt vời và tôi chúc mừng chính phủ. Công việc chúng ta đang làm trong không gian, với trí tuệ nhân tạo, hay các phương tiện tự điều khiển dưới nước, tất cả những điều đó là một phần của AUKUS Cột trụ thứ Hai. Người Nhật là đồng minh vô cùng quan trọng."

Tuy nhiên, hành động này cũng thu hút sự chú ý từ Trung Quốc, khi phát ngôn nhân Bộ Ngoại giao Trung Quốc Mao Ning cảnh báo rằng nó chỉ làm gia tăng căng thẳng.

"Nó sẽ làm gia tăng cuộc chạy đua vũ trang ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương và làm suy yếu hòa bình và ổn định trong khu vực. Trung Quốc đặc biệt quan ngại về điều này."

Tuy nhiên, hiệp ước AUKUS vẫn tiếp tục thu hút sự chú ý, với việc New Zealand và Canada cũng mong muốn tham gia.