Cư dân Nam Úc có thể nhận thấy hóa đơn tiền nước của họ tăng lên khi Sở Cấp Nước SA Water lên kế hoạch nâng cấp lớn cho hạ tầng cơ sở. (ABC News: Che Chorley)

 

 

NAM ÚC – Sở cấp nước Nam Úc đã kêu gọi đầu tư mạnh vào các vùng ngoại ô phía bắc và đông bắc thành phố Adelaide.

 

Trong bốn năm tới, sở cấp nước SA Water cần 781 triệu đô-la để xây dựng và vận hành cho bốn dự án.

 

Trong bối cảnh này, số tiền đó tương đương với khoảng $423 cho mỗi cư dân tiểu bang Nam Úc.

 

Để có tiền cho việc nâng cấp và phần còn lại của mạng lưới cấp nước trong giai đoạn này, công ty tiện ích này đã đề xuất tăng tiền nước  lên 3,5% một năm trước khi lạm phát bắt đầu từ ngày 1 tháng 7/2023.

 

Ủy ban Dịch vụ Thiết yếu của tiểu bang (Essential Services Commission - ESCOSA) đang nghiên cứu kỹ lưỡng và thấu đáo các kế hoạch và bản kế hoạch dự thảo sẽ được công bố vào tháng Một.

 

Vậy chúng ta biết gì về bốn dự án này?

 

'Những thách thức đáng kể' ở khu vực phía bắc Adelaide

Để ứng phó với sự tăng trưởng của tình huống mà SA Water gọi là "hệ thống con tàu điện ngầm phía bắc" Adelaide, SA Water cho biết cần có 364,8 triệu đô-la vốn đầu tư cùng với 400.000 đô-la cho việc vận hành.

 

Những số tiền khác cần có là rất lớn.

 

SA Water cho biết họ cần gấp đôi khoảng 37km đường ống dẫn nước, thêm 12km đường ống dẫn nước mới được xây dựng và 23km đường ống khác cần được thay thế.

 

Đó là con số trước khi xây dựng các trạm bơm mới hoặc các công việc nâng cấp khác.

 

SA Water cho biết sẽ cần thêm 104,5 triệu đô-la cho hai dự án liên quan đến nhà máy xử lý nước thải Bolivar và mạng lưới chạy qua phía bắc Adelaide.

 

 

SA Water cho biết sẽ cần thêm 104,5 triệu đô-la cho hai dự án liên quan đến nhà máy xử lý nước thải Bolivar. (Ảnh: Cung cấp bởi SA Water; abc.net.au)

 

 

Các vùng ngoại ô phía bắc được các chính quyền tiểu bang đương nhiệm nối tiếp nhau coi là có vai trò quan trọng trong việc tăng số lượng nhà ở sẵn có, đặc biệt là trong môi trường kinh tế hiện nay, nơi cần thêm nguồn cung.

 

Vào tháng 2/2023, Thủ hiến Peter Malinauskas đã công bố kế hoạch mở đất tại vùng Concordia, bên ngoài thị trấn Gawler, ở ngoại ô Dry Creek.

 

Trong thời gian tới, ước tính có khoảng 20.000 ngôi nhà sẽ được xây dựng trên khắp hai địa điểm này.

 

Hồi Tháng 11/2023, như một phần của thỏa thuận hoán đổi đất đai với chính phủ liên bang để lấy tài sản gần nhà máy đóng tàu Osborne, 38 héc-ta đất tại Smithfield cũng đã được tiểu bang đưa vào kế hoạch xây dựng nhà ở.

 

Các ngôi nhà đang được xây dựng tại khu dân cư Riverlea của công ty Walker Corporation, nơi cuối cùng sẽ có 12.000 ngôi nhà ở địa điểm này, bên cạnh các khu dân cư hiện có ở các vùng ngoại ô như Munno Para West, Angle Vale và Virginia.

 

Nhưng chính tốc độ xây dựng của một số khu dân cư này mà sở cấp nước SA Water cho rằng đã gây ra vấn đề.

 

Đầu năm nay, chính phủ đã công bố kế hoạch xây nhà ở trên khắp các vùng ngoại ô phía bắc và phía nam của Adelaide. (ABC News: Evelyn Manfield)

 

 

Báo cáo gửi tới ESCOSA cho biết “đà tăng nhanh chóng" trong cả mạng lưới nước thải và nước sạch ở phía bắc Adelaide có nghĩa là các hệ thống "sẽ hoạt động hết công suất sớm hơn mức được tính toán từ ​​ban đầu".

 

Báo cáo cho biết: “Tình huống này đã đặt ra nhu cầu thúc đẩy sự đầu tư vào cơ sở hạ tầng mà, trong những trường hợp bình thường, đáng lẻ ra đã phải được thực hiện ở quá khứ  – cho dù điều này được hỗ trợ bởi Sở Cấp Nước, hoặc bởi các nguồn lực khác”.

 

Họ cũng cho biết thêm “nhiều thách thức đáng kể do đà tăng trưởng quá mức bình thường đã tạo ra” trong chu kỳ ngân sách 4 năm ở hiện tại đã trở nên phức tạp bởi “những thách thức về leo thang chi phí và nguồn cung khác”.

 

Ông David Ryan, giám đốc điều hành SA Water, cho biết đà tăng trưởng là "chưa từng có" ở phía bắc Adelaide.

 

Ông nói: “Không còn nghi ngờ gì nữa, mức tăng trưởng cao hơn những dự đoán mà chúng tôi đã sử dụng để nộp hồ sơ quản lý hồi năm 2020”.

“Nhưng tất cả những công ty tham gia phát triển đất đai, đặc biệt là ở khu vực đô thị phía Bắc, sẽ hiểu điều đó.”

 

 

David Ryan cho biết hạ tầng cơ sở cấp nước ở phía bắc Adelaide cần được nâng cấp để đáp ứng đà tăng trưởng trong khu vực. (ABC News: Guido Salazar)

 

 

Susan Close, Bộ trưởng Thủy Lợi, nói rằng cần phải có hạ tầng cơ sở phù hợp "đứng sau" sự phát triển.

 

Bà nói: “Nước sạch ở đầu vào và nước bẩn ở đầu ra là một phần quan trọng của hạ tầng cơ sở cần có”.

 

Chi phí tăng lên cùng với nhu cầu diệt khuẩn

Khoảng 4.700 căn nhà trong khu vực Hội đồng Tea Tree Gully đang được chuyển từ hệ thống nước thải tự hoại sang hệ thống thải nước vào hệ cống thoát nước của SA Water, nơi đảm nhận quyền kiểm soát hệ thống quản lý nước thải cộng đồng (community waste management system - CWMS) vào năm ngoái.

 

Hồi năm 2020, cựu bộ trưởng môi sinh, David Speirs, đã chỉ đạo SA Water tài trợ 64,1 triệu đô-la vốn cho dự án.

 

Đảng Lao động đã sử dụng kế hoạch trị giá 92 triệu đô-la cho cuộc bầu cử tiểu bang năm 2022 để kết nối hệ thống xử lý nước thải công cộng CWMS với SA Water, mà họ cho biết là chi phí dựa trên dữ liệu do Hội đồng Tea Tree Gully cung cấp.

 

 

Bà Susan Close cho biết cần phải có hạ tầng cơ sở về nước ở những nơi có kế hoạch xây dựng khu dân cư. (ABC News: Ethan Rix)

 

 

SA Water cho biết các khách hàng đang phải chuyển đổi hệ thống nước thải đã bị "ảnh hưởng bởi sự leo thang chi phí" và yêu cầu quản lý các công trình của các căn nhà, bao gồm các đường ống kết nối với hệ thống thoát nước hiện có và việc xây lắp lại đường thoát nước thải.

 

Báo cáo cho biết: “Phạm vi mở rộng này có nghĩa là cần có nguồn vốn vượt quá số tiền được phê duyệt như một phần của định hướng RD20 [quyết định thi hành kế hoạch quản lý nguồn nước] để dự án này tiếp tục”.

 

Điều đó cũng có nghĩa là nó cần nhiều tiền hơn trong tương lai.

 

|Sở cấp nước SA Water ước tính cần thêm 311,9 triệu đô-la vốn và chi phí hoạt động cho chương trình trong bốn năm tới.

 

Và SA Water cho biết dự án sẽ không được hoàn thành cho đến đầu giai đoạn phê duyệt ngân sách tiếp theo, bắt đầu vào giữa năm 2028.

 

Ông Ryan nói: “Đây là một dự án phức tạp. Bạn đang làm việc trong một khu dân cư hiện có, không giống như khi bạn đang làm việc trên một đồng cỏ”.

 

 

SA Water muốn có 781 triệu đô-la để xây dựng và vận hành bốn dự án. (ABC News: Che Chorley)

 

 

Hội đồng Dịch vụ Xã hội Nam Úc (South Australia's Council for Social Services - SACOSS) ước tính đến năm 2028, mỗi khách hàng sẽ phải tốn hơn 83.000 USD để chuyển họ ra khỏi hệ thống tự hoại.

 

Ross Womersley, Giám đốc điều hành SACOSS, cho biết: “Bất cứ ai đưa ra quyết định không kết nối Tea Tree Gully vào hệ thống chính, khi ấy, thì nay đều đã để lại cho chúng tôi di sản to lớn này”.

 

Ông Womersley cũng tỏ ra dè dặt về việc sử dụng các chỉ đạo của Bộ cho các dự án.

 

Ông nói: “Họ không được kiểm tra kỹ lưỡng về hiệu quả và giá trị của hệ thống”.

“Và vì vậy, trong bối cảnh đó, không có sự xem xét kỹ lưỡng đối với các đề xuất mà chúng tôi cho rằng cần thiết để bảo vệ lợi ích tốt nhất của tất cả người tiêu dùng trong trường hợp này.”

 

Bà Close cho biết việc sử dụng chỉ dẫn không có nghĩa là không có sự giám sát chặt chẽ đối với các dự án.

 

Bà nói: “Những gì hướng dẫn làm là cho phép chính phủ nói rằng ‘Dự án này phải được thực hiện’.

"Đó là cách mà SA Water đã được quản lý từ lâu. Sẽ là vô lý nếu từ chối chính phủ có thẩm quyền nói rằng có một đề xuất thực sự cần thiết."