Bộ trưởng Khí hậu và Năng lượng, Chris Bowen, nói rằng thị trường năng lượng là “con quái thú phức tạp”. Nguồn: AAP

AUSTRALIA - Cuộc khủng hoảng năng lượng đặt ra một bài toán khó cho chính phủ mới và họ đổ lỗi rằng không có đầu tư vào năng lượng tái tạo trong một thập niên qua đã dẫn đến tình trạng này. Cũng có những chỉ trích là chính phủ nhân nhượng trước các ông chủ điện quyền lực để họ có thể bắt chẹt người tiêu dùng trong lúc khó khăn. Cơ quan quản lý năng lượng của Úc cho biết dù các điều kiện trên thị trường điện quốc gia đã được cải thiện, nhưng vẫn còn nhiều thách thức và còn quá sớm để nói khi nào thị trường có thể phục hồi.

Chính phủ Lao động cho biết họ đã sẵn sàng để xoay chuyển cái gọi là 'túi khí hậu' climate corner, một thuật ngữ dùng để chỉ những thay đổi trong các vận động biến đổi khí hậu và giảm bớt tác động xấu của con người lên khí hậu.

Tại cuộc họp cùng với một nhóm chuyên gia và lãnh đạo ngành nghề khác nhau, Thủ tướng Anthony Albanese đã ký kết chính sách khí hậu kỷ nguyên mới, chính thức hóa một trong những lời hứa bầu cử quan trọng của Lao động. Đó là sẽ cắt giảm 43% lượng khí thải vào năm 2030, nhằm đưa Úc đi cùng tiến độ với các đối tác toàn cầu như một phần của Hiệp định Khí hậu Paris.

Chỉ tiêu này đối với đảng Xanh và một số tổ chức độc lập là vẫn chưa thỏa mãn, tuy nhiên cam kết này của Lao động so với chính phủ trước đó là đã tăng gần gấp đôi.

Ông Albanese nói "Một tương lai được cung cấp năng lượng sạch hơn, rẻ hơn. Một tương lai mà chúng ta tạo ra nhiều thứ hơn ở đây. Một tương lai mà chúng ta tham gia vào nỗ lực của toàn cầu giải quyết những thách thức của biến đổi khí hậu đồng thời qua đó cũng nắm bắt cơ hội từ việc hành động vì biến đổi khí hậu.”

Trong số những người có mặt trong phòng ký kết, có Kane Thornton từ Hội đồng Năng lượng Sạch.

"Những gì chúng tôi có bây giờ là một chính phủ được chuẩn bị để dẫn đầu, sẳn sàng với những mục tiêu mạnh mẽ và đem lại cho các nhà đầu tư sự vững tin."

Đó là về lâu dài, nhưng trước mắt bất kỳ niềm tin nào vào thị trường năng lượng của Úc đều gặp khó khăn, vì quốc gia này đang chuẩn bị chokhả năng một đêm mất điện nữa.

Thủ tướng vẫn không thể bảo đảm liệu tất cả các đèn sẽ được giữ nguyên vào mùa đông năm nay hay không.

"Những gì chúng tôi đang làm là hợp tác với Cơ quan điều hành thị trường năng lượng Úc AEMO chúng tôi đang làm việc với các nhà khai thác năng lượng để bảo đảm rằng sẽ tránh điều đó xảy ra."

Điều này, sau khi Cơ quan điều hành thị trường năng lượng Úc hay AEMO, đã buộc phải thực hiện một bước bất thường là đình chỉ thị trường điện vào thứ Tư.

Đây là lần đầu tiên AEMO làm như vậy kể từ khi thành lập.

Bộ trưởng Năng lượng Chris Bowen ủng hộ quyết định của AEMO.

"Đó là cách tốt nhất trong việc đặt người tiêu dùng lên hàng đầu chứ không phải ai khác, nhu cầu của người tiêu dùng năng lượng lên hàng đầu. Đó là công việc của AEMO và họ đã làm được điều đó và họ sẽ tiếp tục làm điều đó."

Ông Bowen gọi thị trường năng lượng quốc gia là một 'con quái thú phức tạp' a 'complicated beast'.

Tuy nhiên, ông không bị lôi cuốn vào sự hoài nghi về tính thiện chí của các công ty năng lương như cách một số người đồng cấp chính trị của ông đang bày tỏ, trong đó có Thượng nghị sĩ Jacqui Lambie của Tasmania.

"Đã đến lúc chúng ta cần phải chỉ ra những tập đoàn này, những người đã không đóng thuế thì chớ mà giờ còn bắt chẹt chúng ta trong lúc khó khăn. Điều này thật đáng xấu hổ khi nước Úc cúi đầu trước những kẻ cung cấp quyền lực cho họ. Đó là tình trạng ta hiện nay."

Nhưng Hội đồng Năng lượng Úc - cơ quan đại diện cho các nhà máy điện của cả nước - cho biết họ hoan nghênh sự can thiệp của nhà điều hành.

Sarah McNamara, Giám đốc điều hành, nói "Cách các quy tắc thị trường hoạt động đó là nhà điều hành thị trường có thể yêu cầu gặp họ trên mạng trực tuyến. Và nó đã được thực hiện một cách hợp tác. Nguồn cung đã có thể được duy trì."

Một số người tuyên bố cuộc chiến khí hậu đã kết thúc, nhưng có những người trong chính quyền cũ tiếp tục tranh luận rằng Úc nên gắn bó với than đá để giải quyết các vấn đề năng lượng bởi vì năng lượng tái tạo như gió không phải lúc nào cũng đáng tin cậy.

Nhưng Lao động đang giữ vững lập trường chính sách của mình, với Bộ trưởng Bowen cho rằng tình hình sẽ khác đi rất nhiều nếu Chính phủ Quốc gia Tự do đầu tư đáng kể vào năng lượng tái tạo trong 9 năm cầm quyền.

"Anh có thể nói rằng gió không phải lúc nào cũng thổi và mặt trời không phải lúc nào tỏa sáng, mưa không phải lúc nào cũng rơi, nhưng chúng ta có thể trữ nước. Và chúng ta có thể lưu trữ năng lượng tái tạo nếu chúng ta có đầu tư. Và đó là khoản đầu tư đã thiếu trong một thập niên qua."

Nhưng phát ngôn nhân về năng lượng của phe đối lập, Angus Taylor, nói rằng ông Bowen và ông Albanese nên dừng lại các cuộc tấn công cá nhân.

"Đã đến lúc tập trung giải quyết vấn đề và đã đến lúc phải chịu trách nhiệm. Anthony Albanese nói rằng ông ấy sẽ nhận trách nhiệm với tư cách là thủ tướng. Đã đến lúc ông ấy phải đẩy mạnh và thực hiện điều đó."

Điều này xảy ra khi BHP hôm nay tuyên bố đóng cửa mỏ than Mt Arthur vào năm 2030 - sau khi không bán được.

Gã khổng lồ khai thác kết luận khả năng tồn tại thương mại của mỏ than này sẽ bị hạn chế sau ngày đó.

Đó là một dấu hiệu khác của sự thay đổi đã diễn ra.