Chính phủ đã đưa ra chiến lược nhằm khắc phục hệ thống di cư của Úc, được coi là "không phù hợp với mục đích" theo một đánh giá trên diện rộng. Nguồn: Getty / Mark Evans
AUSTRALIA - Chính phủ đã công bố chiến lược di trú của mình. Sau đây là những điểm chính yếu.
Bản đánh giá di trú được chờ đợi từ lâu của chính phủ đã được công bố, đi kèm với tham vọng cắt giảm lượng di dân đến Úc sau làn sóng nhập cư chưa từng có trong năm qua.
Trọng tâm của những thay đổi bao gồm những quy định chặt chẽ hơn đối với visa du học, với hơn 650.000 sinh viên quốc tế hiện đang có mặt ở Úc.
Điều này xảy ra sau khi quan chức cao cấp Martin Parkinson cảnh báo hệ thống di trú của Úc “không phù hợp với mục đích” và phụ thuộc quá nhiều vào di dân tạm trú.
Clare O'Neil cho biết hệ thống này sẽ dựa trên lợi ích quốc gia Úc. Nguồn: AAP / Lukas Coch
Xuất hiện cùng với các đại diện nghiệp đoàn và doanh nghiệp hôm thứ Hai, Tổng trưởng Nội vụ Clare O’Neiltuyên bố chính phủ sẽ “đưa các con số trở lại trong tầm kiểm soát” bằng cách xây dựng một hệ thống di trú dựa trên nhu cầu của đất nước.
Bà nói “Chúng ta có nhu cầu cấp thiết là chuyển đổi sang nền kinh tế có phát thải ròng bằng không, và chúng ta hiện không có kỹ năng và khả năng để thực hiện điều đó. Chúng ta phải đối mặt với hoàn cảnh địa chiến lược nhiều thách thức nhất trong khu vực mà chúng ta đã chứng kiến trong 70 năm qua, và chúng ta cần phải nhanh chóng xây dựng năng lực chủ quyền,”
“Di trú có thể giúp chúng ta giải quyết tất cả những thách thức này. Nó không phải là câu trả lời toàn diện cho bất kỳ câu hỏi nào trong số đó, nhưng nó là một phần của tất cả.”
Yêu cầu tăng trình độ tiếng Anh đối với sinh viên quốc tế
Người nộp đơn xin visa sau đại học sẽ cần đạt điểm IELTS 6.5 (tăng từ 6.0), còn yêu cầu đối với visa du học là IELTS 6.0 (tăng từ 5.5).
Chính phủ cho biết điều này sẽ mang lại nhiều lợi ích: cải thiện trải nghiệm học tập của du học sinh, và nâng cao danh tiếng của ngành giáo dục Úc.
Khu vực đại học phụ thuộc nhiều vào sinh viên quốc tế, những người sẽ phải đối mặt với những hạn chế về ngôn ngữ nghiêm ngặt hơn trước khi đến Úc. Nguồn: AAP
Những người có trình độ tiếng Anh kém có nhiều khả năng phải đối mặt với sự bóc lột trong thị trường lao động Úc.
Bản đánh giá cho biết điều này sẽ giúp cải thiện chất lượng công việc mà sinh viên quốc tế có thể tìm được sau khi tốt nghiệp.
- Chỉ 1/3 sinh viên quốc tế tìm được công việc phù hợp với trình độ kỹ năng của họ, so với 3/4 sinh viên trong nước
- Hơn một nửa số sinh viên quốc tế làm việc ở hai nhóm kỹ năng thấp nhất
- Mức lương trung bình hàng năm của một sinh viên quốc tế tốt nghiệp thạc sĩ thấp hơn $30,000 so với sinh viên trong nước.
Chính phủ cũng sẽ hạn chế tình trạng “nhảy visa”. Khoảng 108.000 sinh viên quốc tế đã ở Úc trong hơn 5 năm bằng cách chuyển sang một loại visa khác.
Với hệ thống hiện tại, sinh viên quốc tế có thể ở lại Úc đến 8 năm sau khi tốt nghiệp bằng cách nộp đơn xin các loại visa khác nhau và chờ giải quyết hồ sơ.
Thượng nghị sĩ O’Neil cũng không loại trừ khả năng giới hạn số lượng sinh viên quốc tế đến Úc.
Giải quyết visa nhanh hơn cho người có thu nhập cao
Bất kỳ ai được mời làm việc với mức lương từ $135.000 trở lên sẽ được giải quyết đơn xin visa nhanh hơn – trung bình là trong vòng một tuần.
Visa dành cho những người có kỹ năng mà Úc cần đến cũng sẽ đi kèm với lộ trình rõ ràng để trở thành thường trú nhân, nhằm thu hút các tài năng quốc tế.
Thay đổi này được đưa ra sau khi các doanh nghiệp phàn nàn rằng việc tuyển dụng một nhân viên nước ngoài có tay nghề cao vào một vị trí quan trọng là quá phức tạp.
Các công ty thường phải ký thoả thuận lao động cá nhân, mất nhiều tháng để giải quyết và cần phải được bộ trưởng chấp thuận để đưa một nhân viên nước ngoài đến Úc. Hiện có khoảng 1.300 thỏa thuận như vậy đang được thực hiện.
Tuy nhiên, những người lao động có thu nhập cao ít có nguy cơ bị nhà tuyển dụng bóc lột hơn – họ nói tiếng Anh thành thạo hơn, có nhiều lựa chọn về mặt nghề nghiệp và biết các quyền lợi của mình.
Chính phủ nói rằng việc giải quyết nhanh visa của họ là điều đôi bên cùng có lợi; nó ít rủi ro hơn, giúp ích cho nhà tuyển dụng, và sẽ đem lại 3,4 tỷ đô la cho ngân sách trong thập niên tới.
Thế nhưng loại visa mới này sẽ không dành cho công nhân, người vận hành máy móc, tài xế và người lao động chân tay.
Còn những người lao động có thu nhập thấp thì sao?
Chính sách di trú dành cho những người lao động có thu nhập thấp sẽ được cải tổ trong tương lai. Quá trình tham vấn sẽ bắt đầu trong năm tới.
Những người lao động có thu nhập thấp thường dễ bị bóc lột, nhưng lại rất cần thiết trong nhiều lĩnh vực then chốt – ví dụ như chăm sóc người cao niên và nông nghiệp.
Nhiều nông dân Úc phụ thuộc vào lao động nước ngoài, nhưng những người di cư được trả lương thấp lại dễ bị bóc lột nhất. Nguồn: AAP / Johan Palsson
Người lao động nhập cư thường gặp khó khăn trong việc tìm kiếm công việc khác hoặc phàn nàn khi bị ngược đãi.
Chính phủ muốn cung cấp nhiều sự linh hoạt hơn cho những người nhập cư có ý định thay đổi công việc, nhằm “giảm khả năng bị đối xử bất công đồng thời mang lại lợi ích năng suất đáng hoan nghênh cho người sử dụng lao động và nền kinh tế”.
Ông Liam O’Brien đến từ Tổng Công đoàn Úc (ACTU) phát biểu hôm thứ Hai rằng “Việc chấm dứt lao động lệ thuộc và cho phép người lao động bị bóc lột di chuyển tự do trong thị trường lao động của chúng ta là điều quan trọng để chấm dứt tình trạng bóc lột. Bởi vì sếp của bạn không nên chịu trách nhiệm về lương và sổ thông hành (passport) của bạn.”
Những thay đổi nào đã được áp dụng?
Đầu năm nay, chính phủ đã tăng ngưỡng thu nhập dành cho di dân có tay nghề tạm trú (TSMIT) từ $53.900 lên $70.000. Con số trước đó được đưa ra vào năm 2013 và đã không theo kịp với tăng trưởng tiền lương.
Chính phủ cho rằng một số công ty đã lạm dụng kế hoạch này để thuê lao động giá rẻ. Đảng Lao động cũng sẽ lập chỉ mục TSMIT, nghĩa là nó sẽ tự động tăng theo mức lương.
Dòng visa Pandemic Event, được tạo ra vào năm 2020 trong đại dịch COVID-19, cũng đang dần được loại bỏ.
Visa này được cấp dễ dàng cho những người đã ở Úc – miễn phí nộp đơn và có thể gia hạn thêm một năm mà không phải trả thêm phí.
Tuy nhiên, hồi tháng 9, chính phủ tuyên bố sẽ không nhận hồ sơ mới từ tháng 9, và các đơn đăng ký sẽ đóng hoàn toàn từ tháng 2.
Điều đó có nghĩa là những visa cuối cùng sẽ hết hạn vào tháng 8 năm sau và khoảng 70.000 người giữ visa này sẽ rời Úc trong vòng 12 tháng tới.