Thủ tướng Anthony Albanese. Nguồn: Getty

AUSTRALIA - Chính phủ khẳng định đang trên đà đạt được mục tiêu giảm phát thải 43% vào năm 2030, bất chấp những dự đoán hiện tại cho thấy Úc sẽ chỉ đạt mức giảm 42% vào cuối thập niên này. Nhưng những gì đang được thực hiện để đạt được mục tiêu đó?

Một trong những động thái đầu tiên của Thủ tướng Anthony Albanese sau chiến thắng trong cuộc bầu cử năm 2022 của Đảng Lao động – là lập pháp về mục tiêu giảm phát thải đầy tham vọng vào cuối thập niên này.

Khi công bố mục tiêu, ông Albanese cho biết đã cân nhắc cẩn thận

"Điều chúng tôi không làm là đặt mục tiêu trước rồi sau đó tìm cách đạt được mục tiêu đó. Điều chúng tôi làm là tìm ra chính sách tốt và kết quả là đạt được mục tiêu giảm phát thải 43% vào năm 2030."

Hai năm thực hiện kế hoạch 8 năm, mô hình cho thấy Úc chưa đạt được mục tiêu đó, dự kiến sẽ đạt mức giảm 42% vào cuối thập niên này.

Đối với hầu hết mọi người, dường như không có nhiều thay đổi trong cuộc sống hàng ngày hướng tới một đất nước xanh hơn.

Giám đốc điều hành của Hội đồng Khí hậu, Amanda McKenzie, nói rằng không có gì đáng ngạc nhiên khi sự thay đổi không đáng chú ý.

"Bạn bật đèn lên, bạn không nhất thiết phải biết điện đến từ đâu. Bạn sẽ không thấy sự thay đổi trong cuộc sống hàng ngày, mặc dù chúng ta sẽ có nhiều tấm pin hơn trên mái nhà, chúng ta sẽ tìm nguồn cung ứng cho việc sử dụng điện của mình. Sẽ có nhiều pin hơn, chẳng hạn như pin cộng đồng, pin gia dụng. Chúng ta cũng sẽ nhìn thấy các trang trại gió khi lái xe qua vùng nông thôn."

Vậy những gì đang được thực hiện để đạt mục tiêu đó?

Cắt giảm năng lượng

Cơ quan Quản lý Biến đổi Khí hậu cung cấp lời khuyên cho Chính phủ Úc về chính sách biến đổi khí hậu và theo dõi việc giảm phát thải của quốc gia.

Giám đốc điều hành của cơ quan này, Brad Archer cho biết phần lớn mức cắt giảm đã đạt được trong lĩnh vực năng lượng.

"Chúng tôi thấy một chương trình nghị sự khá bao trùm được chính phủ liên bang thực hiện. Đầu tiên và quan trọng nhất là mục tiêu đạt 82% năng lượng tái tạo, chuyển việc sản xuất điện dựa trên nhiên liệu hóa thạch sang năng lượng mặt trời và gió, đồng thời bảo đảm chúng ta có được mạng lưới lưu trữ và truyền tải năng lượng, cùng kế hoạch đầu tư năng lực, được thiết kế để thúc đẩy điều đó."

Việc giảm phát thải được theo dõi trong sáu lĩnh vực - năng lượng, công nghiệp và tài nguyên, giao thông, nông nghiệp, chất thải và đất đai.

Trong năm tài chính vừa qua, lượng khí thải chỉ giảm trong lĩnh vực năng lượng, với tổng lượng khí thải tăng 1%.

Mark Howden là Giám đốc Viện Biến đổi Khí hậu tại Đại học Quốc gia Úc. Ông cho rằng các lĩnh vực khác cần được Úc chú ý nhiều hơn để đạt được mục tiêu.

Ông Mark Howden nói, “Một trong những thách thức hiện nay là ngành điện đang được chú ý nhiều nhất. Điều chúng ta cần làm không chỉ là tập trung vào ngành điện, chỉ có 30%, mà nên chú trọng lượng phát thải khí nhà kính, chúng ta cần tập trung vào 70% còn lại.”

Trong năm tài chính vừa qua, lượng khí thải từ giao thông vận tải đã tăng 8%.

Chính phủ đã ban hành Tiêu chuẩn Hiệu suất Phương tiện Mới - yêu cầu các công ty xe hơi tuân theo ngân sách tiết kiệm nhiên liệu và cân bằng doanh số bán xe hơi ngốn nhiên liệu hơn so với các phương tiện có lượng khí thải thấp hoặc không phát thải.

Bà McKenzie nói rằng người Úc sẽ phải xem xét lại cách họ đi lại để giảm hơn nữa lượng khí thải từ giao thông.

"Chúng tôi vừa thấy chính phủ thông qua các tiêu chuẩn mới về hiệu quả sử dụng phương tiện, nhằm giảm ô nhiễm từ các phương tiện chở khách. Nhưng còn nhiều việc phải làm trong cách chúng ta vận chuyển. Sẽ có nhiều lựa chọn giao thông công cộng được chia sẻ tích cực hơn cho Úc để thay đổi cách làm mọi việc. Từ đó, chúng ta không phải lúc nào cũng phụ thuộc vào phương tiện chở khách."

Các phương tiện hạng nhẹ, vốn tuân thủ các tiêu chuẩn tiết kiệm nhiên liệu, chịu trách nhiệm cho 59% lượng khí thải từ hoạt động vận tải.

41% còn lại đến từ những thứ như xe buýt, xe lửa, xe tải và máy bay.

Ông Archer cho biết các công nghệ mới nổi sẽ góp phần giảm lượng khí thải đó.

"Có khả năng là chúng ta sẽ cần kết hợp nhiều giải pháp để giải quyết lượng khí thải từ các phương thức vận tải. Tôi nghĩ rằng pin có thể đóng một vai trò nào đó trong một số phương tiện hạng nặng. Trong trường hợp đó, chúng tôi đang xem xét phát triển các loại nhiên liệu phát thải thay thế, có thể là một số dạng nhiên liệu sinh học, chẳng hạn như dầu diesel sinh học; hydro là một ví dụ khác về loại nhiên liệu mới nổi có thể được sử dụng trong các phương tiện hạng nặng, tương tự có thể sử dụng trong đường sắt."

Giảm khí thải

Ông Archer cho biết có nhiều cách để giảm lượng khí thải từ chất thải.

"Chất hữu cơ nói riêng được đổ vào bãi chôn lấp theo thời gian sẽ giải phóng khí mê-tan vào khí quyển. Một vài điều chúng ta có thể làm đơn giản là chuyển hướng, đặc biệt là chất thải hữu cơ, từ bãi chôn lấp sang các hình thức xử lý khác. Điều này sẽ làm giảm lượng khí thải, hoặc đơn giản là giảm lượng rác thải mà chúng ta có, tạo ra lương thực và sử dụng lương thực hiệu quả hơn, ít rác thải hơn, ít khí thải hơn."

Hầu hết lượng khí thải trong lĩnh vực nông nghiệp đều đến từ chăn nuôi, với hơn 100 triệu con cừu và gia súc tại các trang trại của Úc vào bất kỳ thời điểm nào.

Ông Archer cho biết có nhiều cách để giảm thiểu lượng khí thải chăn nuôi trong khi vẫn duy trì ngành này ở Úc.

"Nông nghiệp chắc chắn là một lĩnh vực đầy thách thức, nhưng có một số triển vọng để giảm lượng khí thải trong lĩnh vực đó. Có một số điều mà nông dân có thể làm khác đi, liên quan đến những gì họ cho vật nuôi ăn, có một công nghệ dựa trên thức ăn có nguồn gốc từ rong biển đã được chứng minh là có hiệu quả trong một số trường hợp."

Một phần của kế hoạch đạt mức phát thải ròng bằng 0 bao gồm các cách để thu giữ carbon, giảm việc giải phóng mặt bằng và trồng cây.

Tiến sĩ Howden cho rằng để đạt được mục tiêu giảm phát thải cần phải có sự chắc chắn.

"Một ​​trong những vấn đề lớn nhất ở đây là sự không chắc chắn, nhầm lẫn và các quan điểm phân cực. Nếu bạn gặp phải một tình huống không chắc chắn, các doanh nghiệp và những người khác khó có thể đầu tư tiền hoặc vốn của họ vào nhiệm vụ giảm phát thải nhà kính".