Tên cuả binh nhì Walter Joseph Parker được khắc trên đá ở đài tưởng niện chiến tranh Australian War Memorial. Ảnh: supply/AWM
AUSTRALIA - Một khám phá quan trọng tại Tây Úc xác định một người Thổ Dân đầu tiên hy sinh trong khi thi hành quân vụ. Binh nhì Walter Joseph Parker qua đời năm 1902, trong cuộc chiến Boer tại Nam Phi. Sự kiện nầy nay được tưởng niệm lần đầu tiên, tại Đài Tưởng niệm Chiến tranh Úc Châu ở Canberra.
Mỗi ngày tại Đài Tưởng Niệm Chiến Tranh Úc Châu, tiếng kèn của bài Last Post quen thuộc được trỗi lên vào buổi chiều, kể về câu chuyện của một người lính khác trong danh sách các tử sĩ.
Với một khám phá mới, buổi lễ đặc biệt này đã thu hút thêm một số chú ý.
Đó là câu chuyện kể về Binh nhì Walter Joseph Parker, một thanh niên thiệt mạng trong cuộc chiến tranh Nam Phi, kéo dài từ năm 1899 đến năm 1902.
Việc này làm cho anh ta trở thành người bản địa đầu tiên, chết để phục vụ cho một đất nước, thậm chí không công nhận anh là một công dân.
Trong khi đó ông Michael Bell thuộc bộ tộc Ngunnawal và Gômeroi, là Sĩ quan Liên lạc Bản địa từ Đài Tưởng Niệm Chiến Tranh Úc Châu.
Michael Bell nói “Kết hợp với gia đình trong việc tìm kiếm, chúng tôi được cung cấp tên của ông Walter Parker và nay chúng tôi xác nhận ông thuộc nguồn gốc Thổ Dân, bộ tộc Noongar”.
Xác định được một người thuộc bộ tộc Noongar là Walter Parker từ Tây Úc, có nghĩa là lịch sử của những quân nhân Thổ Dân bắt đầu cả trước Thế Chiến thứ nhất.
Ông Matthew Grice hiện tìm ra bà cố ngoại của ông, vốn sinh ra trong một viện mồ côi ở Tây Úc.
Qua cuộc tìm kiếm đó, ông tìm ra ông Walter Parker là anh em họ của ông.
Sau khi biết được ông nầy chết trong trận chiến đó, ông Grice gởi thông tin nghiên cứu của mình đến Đài Tưởng niệm Chiến tranh Úc Châu, sau đó xác nhận tính chất quan trọng của việc khám phá.
Ông Matthew Grice nói “Vâng thực sự là nổi da gà, đó là một cảm tưởng khi mọi việc đi đến một kết quả nào đó".
"Vâng tôi cảm thấy rất nhẹ nhõm và thực sự hãnh diện là tôi có dính líu đến người lính này".
"Đó là một tình cảm tuyệt vời”.
Không có hình ảnh nào của Binh nhì Parker được tìm thấy.
Ông Michael Bell cho biết, ông này rời hải cảng Fremantle để đến thành phố Durban ở Nam Phi hồi năm 1907, sau hai lần đăng lính thất bại.
Ông nói “Họ đã cung cấp quá nhiều, nên chỉ những thứ tốt nhất mới lấy được".
"Vì vậy, trong lần tìm kiếm đầu tiên đó, chúng tôi tin rằng Walter Parker có thể đã bị bỏ đi vì bất cứ lý do gì, nhưng trong lần thử thứ hai đó, ông ấy đã được chấp nhận”.
Được biết Binh Nhì Parker là một phần của một nhóm chỉ gồm mười người lính Thổ Dân trên chiến trường Nam Phi.
Ông là người duy nhất không trở về, do chết vì bệnh thương hàn khi mới 27 tuổi.
Tiến sĩ Thomas Rogers là một nhà sử học tại Đài tưởng niệm Chiến tranh Úc cho biết, nhiều binh sĩ Bản địa đã nhập ngũ để phục vụ nước Úc vào đầu thế kỷ này.
Ông nói “Khi nhìn vào Chiến tranh thế giới thứ nhất và các cuộc chiến khác sau này trong lịch sử Úc, chúng tôi thấy rằng những người đàn ông Thổ dân và Cư dân Đảo eo biển Torres tham gia với số lượng lớn, đôi khi còn nhiều hơn tỷ lệ đàn ông Thổ dân và Cư dân đảo Torres trong cộng đồng".
" Vì vậy, chúng tôi vẫn chưa đạt đến mốc đó cho Chiến tranh Boer và tôi nghi ngờ rằng trong vài thập niên nữa, chúng tôi có thể có một số lượng lớn hơn những người đàn ông có tổ tiên Thổ Dân”.
Còn Sĩ quan Liên lạc Thổ Dân, là ông Michael Bell, nói rằng có những bằng chứng đáng kể về việc người Thổ Dân đăng ký vào quân đội vào thời bấy giờ.
Ông nói “Đối với phần lớn người đàn ông Thổ Dân và dân đảo Torres, đó là cơ hội để lấy lại vai trò của họ là một chiến sĩ, cũng là dịp để họ cảm thấy được bình đẳng”, Michael Bell.
"Hiểu được tác động của quá trình thực dân hóa và những gì đã xảy ra với người dân của chúng ta là điều quan trọng và tôi nghĩ khi chúng ta là một quốc gia tiến tới việc thừa nhận Tuyên bố Uluru từ Trái tim, chúng ta sẽ tiến bộ trong cuộc hành trình đó với phần còn lại của đất nước”.
Lễ đặt vòng hoa tưởng niệm để vinh danh Binh Nhì Parker, là một cột mốc quan trọng trong việc ghi nhận những đóng góp của những người lính Thổ Dân, ngay cả trước Liên bang Úc được thành lập.
Thế nhưng có những lời kêu gọi dành cho Đài tưởng niệm Chiến tranh, để thừa nhận các cuộc Chiến tranh Biên giới, trở lại thời thuộc địa của Úc.
Tiến sĩ Sue Wareham từ Hiệp hội Y tế Phòng chống Chiến tranh cho biết, thực tế là không có phần dành riêng cho cuộc chiến giữa Thổ Dân và những người thực dân, là một thiếu sót đáng kể cần được sửa chữa.
Tiến sĩ Sue Wareham nói “Gọi đó bằng những tên gì đi nữa thì đó là chiến tranh".
"Đó là cuộc chiến diễn ra trên đất nước Úc và họ cần những viện triển lãm xứng đáng tại Đài Tưởng niệm Chiến tranh Úc Châu”.
Thế nhưng ông Michael Bell từ Đài Tưởng Niệm Chiến Tranh Úc Châu cho biết, ông vẫn lắng nghe các nguyện vọng này.
Ông Michael Bell nói “Tôi nghĩ với tư cách là một tổ chức, chúng ta đang trên hành trình học tập của mình".
"Chúng tôi cần tiến lên trong việc chia sẻ điều đó với cộng đồng của chúng tôi".
"Hiểu được tác động của quá trình thực dân hóa và những gì đã xảy ra với người dân của chúng ta là điều quan trọng và tôi nghĩ khi chúng ta là một quốc gia tiến tới việc thừa nhận Tuyên bố Uluru từ Trái tim, chúng ta sẽ tiến bộ trong cuộc hành trình đó với phần còn lại của đất nước”.
Được biết khi hành trình tìm kiếm tiếp tục, việc đóng góp cuối cùng của một người đàn ông Thổ Dân đầu tiên, đã được xác định và khắc sâu vào lịch sử nước Úc.
