Hội đồng điều tra được thành lập vào năm 2023 để xác định mức độ lạm dụng tình dục tại Beaumaris từ những năm 1960 đến những năm 1990. Nguồn: AAP / James Ross

Những tội phạm vị thành niên ở bang Victoria có thể phải đối mặt với án tù chung thân theo các đề xuất cải tổ mới, nhưng giới chuyên gia cho rằng biện pháp này sẽ không giúp cộng đồng an toàn hơn.

Thủ hiến Victoria Jacinta Allan và Bộ trưởng tư pháp Sonya Kilkenny công bố kế hoạch cải tổ mang tên “Adult Time for Violent Crime” (Phạt như người lớn đối với tội phạm bạo lực), cho phép những người phạm tội từ 14 tuổi trở lên bị xét xử tại tòa người lớn với mức án nghiêm khắc hơn đối với các tội như đột nhập nhà dân, cướp xe, trộm cắp, hay tấn công bằng dao rựa.

Bà Jacinta Allan cho biết quyết định của bang Victoria được đưa ra sau khi lắng nghe ý kiến từ các nạn nhân của tội phạm.
 

“Tôi muốn chính sách ‘Phạt như người lớn đối với tội phạm bạo lực’ được áp dụng sớm nhất có thể.

Chúng ta phải gửi đi một thông điệp thật rõ ràng và phải có những hình phạt nghiêm khắc dành cho những người gây ra các hành vi tội phạm bạo lực này.

Thủ hiến Jacinta Allan nói, “Sau khi lắng nghe các nạn nhân của những vụ tấn công kinh hoàng, tôi càng quyết tâm làm mọi thứ có thể để bảo vệ họ và đảm bảo sự an toàn cho cộng đồng của chúng ta”.

Theo kế hoạch, trẻ vị thành niên phạm tội nghiêm trọng có thể bị kết án tù chung thân, đồng thời bãi bỏ nguyên tắc “tù giam là biện pháp cuối cùng” vốn được áp dụng trong hệ thống tư pháp thiếu niên.

Giới chuyên gia và các nhà hoạt động xã hội chỉ trích kế hoạch này mang tính chính trị hơn là dựa trên bằng chứng, cảnh báo rằng nó có thể khiến thanh thiếu niên dễ tổn thương rơi sâu hơn vào vòng xoáy tội phạm và bất lợi xã hội.

Bà Kathryn Daley, nguyên là nhân viên công tác xã hội và hiện là Phó giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Công bằng Xã hội thuộc Đại học RMIT, nói với SBS News rằng:

“Kế hoạch này có thể gây hậu quả nghiêm trọng cho cuộc sống của nhiều người, chỉ để đáp lại áp lực dư luận trong mùa bầu cử.”

Học theo mô hình gây tranh cãi của Queensland

Chính sách này được xem là mô phỏng lại mô hình “Adult Crime, Adult Time” mà Thủ hiến bang Queensland David Crisafulli ban hành năm 2024, vốn đã vấp phải chỉ trích mạnh mẽ từ các tổ chức nhân quyền quốc tế.

Chủ tịch Ủy ban Quyền Trẻ em của Liên Hiệp Quốc từng cho rằng luật của Queensland thể hiện “sự coi thường trắng trợn” đối với quyền trẻ em.

Dữ liệu của Cảnh sát Queensland cho thấy đến tháng 10 năm 2025, gần 3.000 trẻ em đã bị truy tố theo luật mới. Ban đầu, chính quyền công bố tỷ lệ tội phạm giảm 10,8% trong 9 tháng đầu năm, nhưng sau đó thừa nhận con số thật chỉ là 6,5%.

Bà Mindy Sotiri, Giám đốc điều hành Tổ chức Cải cách Tư pháp, cho rằng các chính sách “mạnh tay với tội phạm” chỉ làm giảm tội phạm trong ngắn hạn nhưng không giải quyết được gốc rễ:

“Khi những người này ra tù, khả năng tái phạm tăng lên đáng kể. Nếu chúng ta không đầu tư vào các chương trình hỗ trợ, can thiệp sớm và phòng ngừa, thì chính sách đó đang đi sai hướng.”

Chỉ một nhóm nhỏ gây ra phần lớn tội phạm vị thành niên

Theo Cơ quan Thống kê Tội phạm bang Victoria, số vụ án được cảnh sát ghi nhận trong năm kết thúc ngày 30/6/2025 là 483.583 vụ, tăng 18,3% so với năm trước.

Tuy nhiên, bà Daley cảnh báo không nên hiểu sai dữ liệu này.

Kathryn Daley nói “Đó là số liệu báo cáo của cảnh sát, không phải tỷ lệ kết án thực tế. Nhiều vụ do một nhóm nhỏ thanh thiếu niên tái phạm gây ra, và họ thường phải đối mặt với nghèo đói, vô gia cư hoặc vấn đề sức khỏe tâm thần”.

Bà Sotiri bổ sung: “Trẻ em phải chịu trách nhiệm cho hành động của mình, nhưng nhà tù không giúp cộng đồng an toàn hơn. Ngược lại, việc giam giữ khiến các em có nguy cơ tái phạm cao hơn.”

“Trừng phạt không phải là giải pháp”

Hiện nay, Tòa án Trẻ em chỉ có thể tuyên mức án tối đa ba năm tù. Theo cải cách mới, những người từ 14 đến 17 tuổi phạm tội nghiêm trọng sẽ bị chuyển sang Tòa Quận (County Court) và có thể đối mặt với án tù chung thân.

Dịch vụ Pháp lý Thổ dân Victoria (VALS) cho biết số lượng hồ sơ của họ tăng 233% sau khi luật bảo lãnh thay đổi hồi tháng 3, và cảnh báo các cải cách mới có thể gây “tác động tàn khốc tương tự”.

Giám đốc điều hành VALS, bà Nerita Wright, nói:

“Chuyển trẻ em sang tòa án người lớn chỉ khiến quá trình hình sự hóa trở nên sâu sắc hơn. Các tòa án thiếu niên chuyên biệt mới là giải pháp đúng đắn vì chúng thừa nhận nhu cầu và quyền lợi đặc thù của trẻ em. Trừng phạt không phải là câu trả lời.”

Bà Daley đồng ý: “Chúng ta có hệ thống tư pháp thiếu niên là để can thiệp sớm và giúp các em thay đổi cuộc đời mình trước khi quá muộn.”

Theo bà Sotiri, những biện pháp hiệu quả đã được chứng minh gồm các chương trình can thiệp sớm, hỗ trợ bảo lãnh, và các mô hình tư pháp cộng đồng dành cho người Bản địa.

“Ở Úc đã có những chương trình giúp giảm gần 60% khả năng tái phạm của trẻ sau khi ra tù, nhưng vấn đề là thiếu ngân sách. Thay vì đầu tư vào các dịch vụ hỗ trợ, chúng ta lại rót tiền vào nhà tù, trong khi chúng không giải quyết được nguyên nhân gốc rễ của tội phạm,” bà nói.

(Theo SBS News)