Thu nhập từ xuất cảng than đá của Úc giảm mạnh một năm trước. CREDIT:PETER DAVIS.

Khai thác mỏ và xuất cảng năng lượng của Úc dự kiến ​​sẽ đạt mức cao kỷ lục 310 tỷ đô-la trong năm tài chính này, củng cố nền kinh tế trong bối cảnh thời kỳ nhiều biến động bao gồm căng thẳng thương mại với Trung Quốc và đại dịch bệnh toàn cầu.

Dữ liệu thương mại của chính phủ liên bang được công bố vào thứ Hai cho thấy sự gia tăng mạnh mẽ thu nhập từ xuất cảg. Bộ trưởng Tài nguyên Liên bang, Keith Pitt, cho biết: “Những kết quả đáng kinh ngạc này nhấn mạnh tầm quan trọng của lĩnh vực tài nguyên của Úc đối với nền kinh tế quốc gia và thị trường quốc tế trong suốt thời kỳ suy trầm vì đại dịch COVID-19. Triển vọng về xuất cảng thương phẩm tài nguyên và năng lượng của Úc tiếp tục được tốt lên.”

Dự báo thu nhập từ xuất cảng tài nguyên và năng lượng sẽ tăng thêm 7,7% lên 334 tỷ đô-la trong năm tài chính tới, được thúc đẩy bởi chi tiêu cho cơ sở hạ tầng trên toàn cầu.

Nhu cầu về quặng sắt, mặt hàng xuất cảng lớn nhất của Úc, tăng vọt, đã đẩy giá mặt hàng này lên mức kỷ lục 230 Mỹ kim / tấn, khi các chương trình kích thích tập trung vào cơ sở hạ tầng ở Trung Quốc thúc đẩy nhu cầu về nguyên liệu thô sản xuất thép trọng yếu bùng nổ. Trong khi đó, nguồn cung đường biển toàn cầu đã bị hạn chế do sự gián đoạn liên tục ảnh hưởng đến sản lượng đầu ra tại các mỏ quặng sắt của tập đoàn Vale ở Brazil.

Trong năm qua, thu nhập từ quặng sắt đã tăng gần 50% lên, mức cao nhất mọi thời đại, dự kiến ​​là 149 tỷ đô-la, với đà khôi phục tuyệt vời mang lại lợi nhuận mạnh mẽ cho các công ty khai khoáng khổng lồ BHP, Rio Tinto và Fortescue.

Tuy nhiên, một số nhà phân tích tin rằng những nỗ lực của Trung Quốc nhằm hạn chế sản lượng thép có thể sẽ được duy trì trong những tháng tới và có thể đẩy giá quặng sắt xuống, cùng lúc với nguồn cung từ Brazil bắt đầu tăng. Phân tích gia Myles Alsop, của UBS, cho biết: “Chúng tôi nghĩ rằng giá quặng sắt đang tiến đến gần điểm uốn”.

Chính phủ liên bang dự báo giá sẽ trung bình khoảng 150 Mỹ kim / tấn vào năm 2021, trước khi giảm xuống dưới 100 Mỹ kim / tấn vào cuối năm 2022.

Trong khi nhu cầu quặng sắt bùng nổ, bức tranh đối với mặt hàng xuất khẩu lớn thứ hai của Úc là than lại trở nên trái chiều hơn. Các công ty khai thác than của Úc đã mất tổng cộng 20 tỷ USD giá trị hàng xuất cảng của họ trong năm qua do đại dịch coronavirus ảnh hưởng đến nhu cầu năng lượng và các lệnh cấm không chính thức của Trung Quốc đối với hàng hóa của Australia đã tác động lêm toàn ngành.

Theo báo cáo của Bộ Công nghiệp liên bang, xuất khẩu than luyện kim - loại than được sử dụng để luyện thép - mất 38%, giảm từ 35 tỷ đô-la xuống 22 tỷ đô-la. Than nhiệt, được sử dụng trong sản xuất điện, giảm gần 20% từ 21 tỷ đô-la xuống còn 17 tỷ đô-la.

Báo cáo của Bộ Công nghiệp cảnh báo rằng các hạn chế nhập cảng không chính thức của Trung Quốc đã gây ra sự chênh lệch lớn về giá đối với than luyện kim của Úc so với than từ các nguồn khác như Hoa Kỳ và Gia Nã Đại (Canada). Báo cáo này cho biết: “Sự khác biệt này có thể sẽ tiếp diễn ... làm giảm lợi ích của tình trạng thị trường mạnh mẽ hơn cho các nhà xuất cảng của Úc”.

Trong bối cảnh căng thẳng ngoại giao giữa Canberra và Bắc Kinh vào năm ngoái, một lệnh cấm không chính thức đối với các chuyến hàng than của Úc đã khiến hàng chục tàu bị mắc cạn ngoài khơi Trung Quốc trong nhiều tháng.

Các công ty khai khoáng Australia đã hy vọng rằng các hạn chế có thể đã giảm bớt từ ngày 1 tháng Một khi Trung Quốc thiết lập lại hạn ngạch nhập cảng không chính thức, nhưng, người đứng đầu khu vực châu Á - Thái Bình Dương của tập đoàn tư vấn Wood Mackenzie, Rory Simington, cho biết căng thẳng ngoại giao đang trở nên tồi tệ hơn. Ông nói: “Lúc này, có vẻ như lệnh cấm có thể được duy trì lâu hơn nhiều so với dự đoán.”

Nhu cầu giảm và giá tiêu chuẩn của than đá đã gây ra thiệt hại nặng nề trong nửa năm cho các công ty khai thác ở Úc bao gồm Whitehaven Coal và New Hope Corporation, đồng thời đi vào thời điểm biến động đối với ngành này trong bối cảnh áp lực về khí hậu ngày càng gia tăng.

Trên khắp nước Úc và trên toàn thế giới, ngày càng nhiều ngân hàng, công ty bảo hiểm, và các nhà đầu tư tổ chức bắt đầu thoái vốn ra khỏi ngành than, hoặc cam kết không đầu tư mới vào than, với lý do lo ngại về sự  góp phần của nhiên liệu hóa thạch vào sự nóng lên toàn cầu.

Tuy nhiên, trong những tháng gần đây, vận may trong ngắn hạn của than dường như đã rẽ sang một góc trong bối cảnh nhu cầu toàn cầu tăng vọt. Giá than nhiệt đang được đẩy cao hơn trước một mùa hè nóng nực ở Bắc bán cầu, và, dự báo nhu cầu xài máy lạnh tăng lên, trong khi giá than luyện kim được hưởng lợi từ hoạt động sản xuất thép và công nghiệp mạnh mẽ phục hồi sau suy thoái COVID-19.

Các phân tích gia của hãng tài chính Credit Suisse cho biết sự gián đoạn các khu mỏ ở Indonesia, Nam Phi và Colombia đã dẫn đến nguồn cung bị hạn chế trong khi đợt nắng nóng sớm hơn dự kiến ​​ở châu Á đang thúc đẩy nhu cầu và khiến các nhà máy điện phải tích trữ than trước mùa hè.

Than từ tiểu bang NSW phẩm chất hàng đầu, đã giảm xuống dưới 50 Mỹ kim / tấn vào năm ngoái, đã tăng trở lại trên 120 Mỹ kim / tấn, cao hơn nhiều so với dự báo của ngân hàng đầu tư.

Phân tích gia Simington, của tập đoàn tư vấn Wood Mackenzie, cho biết tình trạng thiếu than nhiệt để phát điện ở Trung Quốc là trầm trọng nhất. Các nhà nhập cảng Trung Quốc gặp khó khăn trong việc thay thế than của Úc, và buộc phải trả giá cao hơn đáng kể so với những người mua ở các nước khác có thể lấy than của Úc. Ông nói, nhưng việc mua than của Trung Quốc đã gánh cho giá cả cao hơn đối với tất cả lượng than nhập bằng đường biển, có cả than từ Úc.

(Theo smh.com.au)