Tiến sĩ Emma Lee. Source: SBS News/Sarah Maunder

Một phụ nữ thổ dân Tasmania đã trở thành người Úc bản địa đầu tiên đồng tác giả của một bộ hướng dẫn cho cơ quan tư vấn Liên Hợp Quốc. Hướng dẫn này khuyến khích các chính phủ và các nhà quản lý môi trường xem xét ý nghĩa văn hóa và tinh thần của vùng đất được bảo vệ và có thể được sử dụng trên toàn thế giới.

Văn phòng của Tiến sĩ Emma Lee ở Burnie, Tây Bắc Tasmania.

Có một cửa hàng McDonald's đối diện bãi đậu xe màu xám, và bạn có thể nghe thấy tiếng tàu chạy qua.

Tiến sĩ Emma Lee là một phụ nữ người trawlwulwuy và cô đã đồng thành lập văn phòng chương trình Liên kết Vùng ở Burnie, Tasmania, cho Trung tâm Tác động Xã hội tại Đại học Công nghệ Swinburne.

Trở lại năm 2013, cô thực hiện dự án Tiến sĩ kiểm tra các mô hình và quy trình quản lý chung các khu bảo tồn, tập trung vào Khu Di sản Thế giới Hoang dã Tasmania.

Năm 2016, cô đã giúp phát triển kế hoạch quản lý chung đầu tiên ở Tasmania với Kế hoạch Quản lý Khu vực Di sản Thế giới.

Cô ấy nói rằng quản lý chung là để  người da đen và người da trắng làm việc cùng nhau.

"Những gì trong kế hoạch quản lý là cần có nhiều quan điểm để chăm sóc quốc gia, không nên chỉ là quyền của một khu vực xã hội quyết định rằng điều gì tốt cho đất nước."

Công việc đó đã đưa cô trở thành biên tập viên người Úc bản địa đầu tiên của Hướng dẫn thực hành tốt nhất cho Liên minh Bảo tồn Thiên nhiên Quốc tế, IUCN.

IUCN là một trong những cơ quan tư vấn cho Liên hợp quốc về bảo tồn thiên nhiên.

Loạt Hướng dẫn về Các Khu Bảo vệ Thực hành Tốt nhất cung cấp lời khuyên về một loạt các chủ đề liên quan đến việc chăm sóc vùng đất và vùng biển được bảo vệ.

Tiến sĩ Lee đã đồng biên tập các hướng dẫn về Ý nghĩa Văn hóa và Tinh thần của Thiên nhiên, có thể được áp dụng cho đất liền và biển trên toàn thế giới.

Hướng dẫn này khuyến khích các cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp và chính phủ nhìn xa hơn giá trị tài chính hoặc khoa học nghiêm ngặt của một vùng đất hoặc vùng biển, và thừa nhận giá trị văn hóa hoặc tinh thần mà nó có thể có đối với người bản địa của vùng đất đó.

Các hướng dẫn chỉ ra rằng về mặt lịch sử, giá trị văn hóa và tinh thần của vùng đất thường bị bỏ qua.

Bas Verschuuren là đồng Chủ tịch nhóm Chuyên gia của IUCN về Giá trị Văn hóa và Tinh thần của các Khu bảo tồn.

"Hướng dẫn dành cho những người đang làm việc trong việc quản lý hoặc điều hành các khu bảo tồn, nhưng không nhất thiết chỉ là những người quản lý khu bảo tồn, mà còn cả những người bản địa hoặc các nhóm tôn giáo, và những người khác, những người trong xã hội, quan tâm đến việc quản lý đất đai, hoặc đưa ra các quyết định về đất liền và biển cho vấn đề đó. Chúng dựa trên nguyên tắc chính là con người có quan hệ văn hóa và tinh thần với đất và biển, và từ vị trí đó, con người về căn bản gắn liền với vùng đất đó."

Ông nói rằng những đóng góp của Tiến sĩ Lee cho các hướng dẫn là rất cần thiết.

"Cô ấy thực sự đã đóng góp hết sức mình cho những nguyên tắc này, đóng góp các ví dụ về Tasmania mà chúng tôi có như một nghiên cứu điển hình,  cũng như về cách chúng tôi viết về sự hòa nhập và cách chúng tôi hết sức để tạo ra một không gian an toàn cho người bản địa trong quá trình thực hiện các hướng dẫn này. Cô ấy đã thực sự gói gọn điều đó và biến nó thành một phần của hướng dẫn . Tôi đã liên hệ với Emma vì tôi biết rằng cô ấy rất quan tâm về việc bảo tồn đang được thực hiện và những người phát triển các hướng dẫn này. Cô ấy rất quan tâm về cách chúng tôi có thể cải thiện mọi thứ từ trong ra ngoài."

Giáo sư Josephine Barraket là Giám đốc Trung tâm Tác động Xã hội Swinburne.

Cô ấy nói rằng Tiến sĩ Lee là một nhân lực cần được trọng dụng.

"Tôi không ngạc nhiên nhưng rất vui khi cô ấy nói với tôi rằng cô ấy đang thực hiện công việc này cùng với các đồng nghiệp trong Liên hợp quốc về quản lý tài nguyên thiên nhiên. Và tôi nghĩ nó thực sự rất quan trọng. Thành thật mà nói, Úc đã bác bỏ những kiến ​​thức Bản địa nổi bật và thực sự quan trọng mà đất nước có thể tiếp cận, và tôi nghĩ rằng công việc của Emma và các đồng nghiệp của cô ấy thực sự quan trọng trong cả việc chia sẻ kiến ​​thức chuyên môn đó và cũng nêu bật tầm quan trọng, sức mạnh và khả năng lãnh đạo của Thổ dân và Cư dân trên eo biển Torres ở nước Úc."

Trở lại bàn làm việc của mình ở Burnie, Tiến sĩ Lee suy nghĩ về quá trình lớn lên ở Tasmania.

Giống như nhiều thổ dân Tasmania, giáo dục ở trường dạy cô rằng cô không tồn tại - rằng người thổ dân Tasmania cuối cùng là Truganini, người đã qua đời vào năm 1876.

“Là một thổ dân Tasmania, tôi sinh ra là một sinh vật thần thoại. Tôi đến trường và biết được rằng dân tộc của chúng ta được cho là đã tuyệt chủng. Tôi đã không có danh tính. Cả cuộc đời chúng tôi, người dân của chúng tôi đã phải chiến đấu để trở thành con người, chứ đừng nói đến việc trở thành thổ dân Tasmania. Giờ đây cách làm của chúng tôi không còn được đặt sang một bên, như nói 'bạn sai, kỳ lạ, kỳ lạ'; cách thức của chúng tôi đang được nâng lên tầm cao nhất của Liên Hiệp Quốc và ngồi đây trong không gian khu vực nhỏ bé của tôi ở Burnie, Tasmania, và biết rằng những gì Người cao tuổi của chúng tôi đã dạy  về việc chăm sóc cội nguồn giờ đây đã được đưa vào các hướng dẫn đã được ban hành trong Tháng 1 năm 2021, tôi cảm thấy thật hãnh diện. "